image

Juridische vraag: Is het toegestaan om zonder voorafgaande toestemming geluidsopnamen te maken van een besloten vergadering?

woensdag 11 oktober 2017, 14:08 door Arnoud Engelfriet, 6 reacties

Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Bij de afgelopen algemene ledenvergadering van onze vereniging bleek iemand stiekem beeld- en geluidsopnamen te hebben gemaakt. Toen hij daarop aangesproken werd, verdedigde hij zich met het argument dat hij bewijs wilde verzamelen van wat er werd gezegd, omdat hij de notulen niet vertrouwde. Staat hij in zijn recht?

Antwoord: In principe heb je inderdaad het recht om zelfstandig bewijs te vergaren van wat er op een vergadering wordt gezegd. De klassieke manier was je eigen aantekeningen van het gesprek te maken, maar daarmee sta je natuurlijk niet heel sterk als de officiële notulen iets anders zeggen. Geluidsopnamen zijn sterker, en helemaal als je er beeld bij hebt.

Het opnemen van beeld en geluid in een vergadering is juridisch echter problematisch. Een ALV is meestal een besloten gebeurtenis, en de wet is vrij streng in stiekem maken van opnames in zo'n situatie. Het stiekem maken van afbeeldingen van mensen is bijvoorbeeld strafbaar (art. 139f Strafrecht), net als het stiekem afluisteren van gesprekken (art. 139a Strafrecht), hoewel bij dat laatste je niet strafbaar bent als deelnemer. Kort en goed: de camera moet worden gemeld maar de microfoon mag stiekem aan.

Wel zal zo'n opname vallen onder de Wet bescherming persoonsgegevens, en straks de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Beeld en geluid maken waarop mensen herkenbaar te zien/horen zijn, vormt een verwerking van persoonsgegevens. En omdat die meer is dan een zuiver huishoudelijke vastlegging, moet je je daarbij gewoon aan de regels uit de wet houden. (Ja, ook als je zegt dat dit een journalistieke verwerking is.)

Toestemming is niet perse nodig, maar als je zonder toestemming deze opnames maakt dan moet je wel een duidelijke rechtvaardiging hebben én doen wat je kunt om de privacyimpact bij andere mensen te minimaliseren. Publiceren van die beelden zal dus in principe niet kunnen, maar stukjes als bewijs overleggen bij een geschil kan denk ik wel. Daarnaast moet je de beelden natuurlijk veilig opslaan tegen datalekken, en moet je mensen informeren over wat je doet met de beelden.

Alles bij elkaar denk ik dat het nog knap lastig wordt om dit goed te doen als individueel lid. Misschien is het dan ook beter om de ALV te verzoeken standaard geluidsopnames te maken die de secretaris goed bewaart, zodat bij geschillen dingen teruggeluisterd kunnen worden?

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (6)
11-10-2017, 14:57 door Anoniem
Toen hij daarop aangesproken werd, verdedigde hij zich met het argument dat hij bewijs wilde verzamelen van wat er werd gezegd, omdat hij de notulen niet vertrouwde. Staat hij in zijn recht?

Het feit dat je een argument hebt waarmee je je handelingen denkt te kunnen rechtvaardigen, wil natuurlijk in het geheel niets zeggen over de legaliteit van die handelingen. Kennelijk heeft hij geen moment stilgestaan bij de vraag of zijn handelingen juridisch wel waren toegestaan, uitgaande van zijn eigen gelijk.
11-10-2017, 15:04 door Anoniem
Nee maar het gaat om banking malware en vooral ook de kans dat je ertegenaan loopt is belangrijk. Klein is het woord, vrijwel 0 in nederland.

Indien bijvoorbeeld je bankrekening wordt geplunderd, dan is het erg fijn om achteraf vast te kunnen stellen dat de kans dat je dit overkwam statistisch erg laag was. Of doet de impact er toch ook toe ?
12-10-2017, 11:32 door Anoniem
Wat ik mis in deze uiteenzetting is dat in recente wetgevingstrajecten expliciet is gesproken over het strafbaarstellen van het maken van geluidsopnamen zonder medeweten mede-gespreksparters. Er is expliciet voor gekozen om dat niet te doen, omdat dat weliswaar niet chique is, maar dat niet alles wat niet chique is strafrechtelijk geregeld zou moeten worden. Los daarvan is nagedacht over die situaties waarin je weinig andere opties hebt als zwakkere partij.

Zoals al aangegeven: dit makkelijk op te lossen door gewoon als vergadering te beslissen dat er altijd audio-opnames gemaakt worden ten faveure van het gebruik voor het verslag en alle aanwezigen. Dan kun je desnoods met elkaar nog een straf afspreken van onoirbaar gebruik ervan. Of je dat dan alleen bij de secretaris neer moet leggen...dat is ook al degene die het verslag maakt, dus als daar issues mee zijn....
12-10-2017, 15:24 door Anoniem
Volgens mij was het niet de bedoeling om huis-, tuin- en verenigingsgebruik onder de GDPR te laten vallen.

Het gaat hier letterlijk om dit gebruik van data.
13-10-2017, 09:43 door Anoniem
Door Anoniem: Zoals al aangegeven: dit makkelijk op te lossen door gewoon als vergadering te beslissen dat er altijd audio-opnames gemaakt worden ten faveure van het gebruik voor het verslag en alle aanwezigen.
Wat was aangegeven is dat iemand dat kan verzoeken. Daarmee is nog niet gezegd dat zo'n voorstel ook een meerderheid krijgt als erover gestemd wordt.

Ik heb bij een vereniging meerdere lastige mensen meegemaakt. Er was iemand die het kennelijk nodig had om alles in twijfel te trekken en die in haar eentje de vergadertijd makkelijk wist te verdubbelen, meer uit geldingsdrang dan omdat er werkelijk iets aan de hand was. Een ander werd op een gegeven moment gewoon gek, schizofreen misschien. Die begon overal complotten te zien en begon vanuit dat perspectief van alles en nog wat in twijfel te trekken en te bestrijden. Die had makkelijk om opnames kunnen vragen (en heeft dat misschien ook wel gedaan, ik ben niet overal bij geweest en heb niet altijd de notulen gelezen). Dat zou dan geen donder hebben geholpen, iemand die overal complotten ziet heeft ook wel wat op die opnames aan te merken.

Trouwens, zoals ik het mee heb gemaakt begint zo'n vergadering steevast met het vaststellen van de notulen van de vorige vergadering, en iedereen die vindt dat er fouten inzitten kan op dat moment er iets van zeggen. Als die vereniging goed functioneert dan krijgt een terechte opmerking bijval en wordt het punt gecorrigeerd. Maar als het bijvoorbeeld gaat om een VVE van één trappenhuis met een hoog opgelopen burenruzie dan ligt het al snel een stuk moeilijker en zou zo'n opname wel eens vooral olie op het vuur kunnen gooien.

We weten kortom niet waarom deze persoon het niet vertrouwde en ook niet hoe terecht dat is. Zonder dat te weten weet je ook niet of een oplossing wel werkt. Misschien is er geen officiële geluidsopname nodig maar een bemiddelaar of een hoop geduld.
13-10-2017, 11:03 door Arnoud Engelfriet
Door Anoniem: Volgens mij was het niet de bedoeling om huis-, tuin- en verenigingsgebruik onder de GDPR te laten vallen.

Het gaat hier letterlijk om dit gebruik van data.
Dat was inderdaad niet de bedoeling, maar het Hof van Justitie van de EU heeft de scope van die term zeer vergaand ingeperkt tot uitsluitend zeg maar wat er bij jou thuis binnen gebeurt. Zodra je de openbare weg raakt of anderen in hun belang raakt, val je er al buiten. Je persoonlijke Outlook 365 adresboek zit al in de gevarenzone, dus een opname op een ALV al helemaal naar mijn mening.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.