image

Juridische vraag: Vereist de AVG ouderlijke toestemming voor het online publiceren van herkenbare foto's van minderjarigen?

donderdag 3 mei 2018, 09:39 door Arnoud Engelfriet, 17 reacties

Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Klopt het dat je onder de AVG geen foto's van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.

Antwoord: Nee, dat klopt niet. De regels rond fotogebruik zijn in principe onveranderd onder de AVG, behalve als je foto's gaat gebruiken op toegangspasjes en dergelijke situaties waarin ze voor identificatie bestemd zijn.

Een foto met een herkenbaar persoon daarop is een persoonsgegeven, en gebruik daarvan valt onder de AVG. Er is een uitzondering voor strikt huishoudelijk en particulier gebruik, maar die gaat niet op als je de foto publiceert of in meer dan familie- en vriendenkring verspreidt. De fotograaf/publicist van zo'n foto moet dus aan de regels voordoen.

Eén van de regels uit de AVG is dat je een grondslag moet hebben. Dat kan toestemming zijn, maar dat is niet de enige grondslag. Ook het uitvoeren van een contract is een grondslag, en hier belangrijker is het eigen gerechtvaardigd belang, namelijk de vrijheid van meningsuiting. Onder dat belang mag je dingen publiceren over mensen, zolang je maar netjes rekening houdt met hun privacy.

Rekening houden met privacy doe je door bij de foto na te gaan of er vervelende, gênante of intieme details op staan en die eventueel te blurren als dat irrelevant is. Je moet daar in ieder geval over nagedacht hebben en kunnen rechtvaardigen waarom je vond dat je die details niet hoefde weg te halen. "Het was op de openbare weg" is daarbij te mager, ik zeg het maar vast.

Het maakt in principe niet uit of de persoon op de foto meerder- of minderjarig is. Dat speelt onder de AVG alleen bij toestemming; als iemand nog geen zestien (dus niet achttien) is, dan is ouderlijke toestemming nodig in plaats van toestemming van hem- of haarzelf. Maar als je een andere grondslag hebt, dan is dit niet relevant. Wel is het zo dat hoe jonger een persoon is, hoe zwaarder zijn of haar privacy zal wegen bij de belangenafweging. Kinderfoto's zijn zelden nieuwswaardig, dus daar zul je eerder moeten blurren, weglaten of bijsnijden.

Uiteindelijk komt dit neer op grofweg dezelfde afweging als onder het oude portretrecht uit de Auteurswet. Wie daarmee kan werken, kan dus ook onder de AVG netjes foto's publiceren.

Een nieuw recht onder de AVG is het recht op vergetelheid. Je kunt eisen dat gebruik van je gegevens wordt gestaakt, wanneer dat gebruik achterhaald of irrelevant is. Maar dat recht geldt niet wanneer een publicatie "nodig is voor het uitoefenen van het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie", zo staat in lid 3 van artikel 17 waar dat recht in staat. Als de publicatie op zich dus legitiem is en rekening houdt met privacy, dan kun je ook met het recht van vergetelheid niets daartegen doen.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (17)
03-05-2018, 10:03 door Anoniem
@Arnoud :

Een foto met een herkenbaar persoon daarop is een persoonsgegeven, en gebruik daarvan valt onder de AVG. Er is een uitzondering voor strikt huishoudelijk en particulier gebruik, maar die gaat niet op als je de foto publiceert of in meer dan familie- en vriendenkring verspreidt.

Ben je als particulier dan een organisatie, welke persoonsgegevens verwerkt ? De AVG is m.i. per definitie *niet* van toepassing op particulieren. Ook niet als je de foto op Facebook ofzo plaatst, of op andere wijze (niet-commercieel) in ''meer dan familie- en vriendenkring verspreidt''.

De fotograaf/publicist van zo'n foto moet dus aan de regels voordoen.

Enkel als het gaat om beroepsmatige activiteiten ? Indien jij een foto van je minderjarige kinderen, neefjes, nichtjes online zet, dan heeft de AVG daar niets mee van doen. Want je bent dan nog altijd geen persoonsgegevens verwerkende organisatie ?
03-05-2018, 11:01 door Anoniem
Duidelijk verhaal. Maak het feit dat een foto gezien kan worden als bijzonder persoonsgegeven (want "ras" is daar meestal wel uit af te leiden) hier nog verschil in? https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/over-privacy/wetten/wbp-naslag/hoofdstuk-2-voorwaarden-voor-de-rechtmatigheid-van-de-verwerking-v-30
03-05-2018, 11:46 door Bitwiper - Bijgewerkt: 03-05-2018, 11:46
donderdag 3 mei 2018, 09:39 door Arnoud Engelfriet: Vraag: Klopt het dat je onder de AVG geen foto's van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.

Antwoord: Nee, dat klopt niet.
Ongeacht wat de AVG zegt, van de WBP mag dit niet. En al heel lang niet.

Uit https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/downloads/rs/rs_20071211_persoonsgegevens_op_internet_definitief.pdf (december 2007, nog van het CBP):
FOTO'S VAN LEERLINGEN
Een lagere school besluit de foto’s van een schoolreisje op de website van de school te zetten. De school moet zich daarbij houden aan de regels van de Wbp. In het bijzonder moet de school uitdrukkelijke toestemming hebben van de ouders van de kinderen. Deze toestemming kan nadien altijd worden ingetrokken. In dat geval moet de school het beeldmateriaal van de betrokkene in beginsel verwijderen.

Dit zal toch niet ineens anders zijn onder de AVG???
03-05-2018, 11:55 door User2048
De AVG is m.i. per definitie *niet* van toepassing op particulieren.

GDPR, Article 2: (2) This Regulation does not apply to the processing of personal data (c) by a natural person in the course of a purely personal or household activity.

Het is dus niet waar dat de verordening niet van toepassing is op particulieren. De verordening is niet van toepassing op particulieren in verband met persoonlijk of huishoudelijk gebruik. Als je als particulier persoonsgegevens publiceert die te maken hebben met een school of vereniging, dan is de verordening wel van toepassing.
03-05-2018, 12:31 door Anoniem
Door Bitwiper:
donderdag 3 mei 2018, 09:39 door Arnoud Engelfriet: Vraag: Klopt het dat je onder de AVG geen foto's van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.

Antwoord: Nee, dat klopt niet.
Ongeacht wat de AVG zegt, van de WBP mag dit niet. En al heel lang niet.

Uit https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/downloads/rs/rs_20071211_persoonsgegevens_op_internet_definitief.pdf (december 2007, nog van het CBP):
FOTO'S VAN LEERLINGEN
Een lagere school besluit de foto’s van een schoolreisje op de website van de school te zetten. De school moet zich daarbij houden aan de regels van de Wbp. In het bijzonder moet de school uitdrukkelijke toestemming hebben van de ouders van de kinderen. Deze toestemming kan nadien altijd worden ingetrokken. In dat geval moet de school het beeldmateriaal van de betrokkene in beginsel verwijderen.

Dit zal toch niet ineens anders zijn onder de AVG???
Op 25 mei is het einde WBP begin GDPR (AVG), wat is je punt nu met de WBP?
03-05-2018, 13:14 door Anoniem
Het een leuke case;

Als iemand een foto van mij maakt, waar ik identificeerbaar op sta, en deze op (ongevraagd) facebook plaatst. Hoe zit dit dan ten opzicht van de facebook ?

Volgens mij is hier namelijk geen sprake van toestemming of een gerechtvaardigd belang en kan de verwerking door Facebook niet gezien worden als vrijheid van meningsuiting? Ook is er geen sprake meer van persoonlijk of huishoudelijk gebruik, immers wordt de foto aan het publiek getoond of een groep die als publiek beschouw kan worden.

Is het rechtsgeldig als ik vooraf een verbiedt persoonsgegevens w.o. foto's van mij te verwerken ? Of moet ik elke maand een brief sturen met daarin aangegeven dat ik gebruik van wil maken van het recht op vergetelheid ?
03-05-2018, 13:19 door Arnoud Engelfriet
Door Bitwiper:
donderdag 3 mei 2018, 09:39 door Arnoud Engelfriet: Vraag: Klopt het dat je onder de AVG geen foto's van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.

Antwoord: Nee, dat klopt niet.
Ongeacht wat de AVG zegt, van de WBP mag dit niet. En al heel lang niet.

Uit https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/downloads/rs/rs_20071211_persoonsgegevens_op_internet_definitief.pdf (december 2007, nog van het CBP):
FOTO'S VAN LEERLINGEN
Een lagere school besluit de foto’s van een schoolreisje op de website van de school te zetten. De school moet zich daarbij houden aan de regels van de Wbp. In het bijzonder moet de school uitdrukkelijke toestemming hebben van de ouders van de kinderen. Deze toestemming kan nadien altijd worden ingetrokken. In dat geval moet de school het beeldmateriaal van de betrokkene in beginsel verwijderen.

Dit zal toch niet ineens anders zijn onder de AVG???
Nee, maar de AP gaat hier niet in op de grondslag van het eigen legitiem belang. Ik denk dat zij stilzwijgend concluderen dat die grond niet werkt bij een school, en dan kom je inderdaad uit bij de toestemming. Maar een fotograaf/journalist heeft wél de mogelijkheid om zich op dat belang te beroepen, en kan dus wél zonder toestemming publiceren. Het maakt dus nogal uit wie er precies de publicatie doet.

En de AVG is inderdaad wél van toepassing op particulieren, tenzij de activiteit strikt persoonlijk of huishoudelijk is. Maar dan moet het echt binnenskamers blijven. Publicatie op internet is niet strikt persoonlijk, en dan val je als particulier onder de AVG. Wel is het zo dat de boetes dan ineens een heel stuk lager moeten worden.
03-05-2018, 14:56 door Anoniem
Vanuit het oogpunt van een vereniging (Ik ben hier toevallig ook mee bezig):
De foto's die gemaakt worden staan natuurlijk op verschillende smartphones, camera's en eventueel computers. Zijn hieraan nog bepaalde restricties aan verbonden? Of heeft iemand hier ideeën over? Ik verwacht dat dit bij ons namelijk nog wel een punt van discussie zal worden. ;-)
03-05-2018, 19:26 door Anoniem
Door Anoniem: Vanuit het oogpunt van een vereniging (Ik ben hier toevallig ook mee bezig):
De foto's die gemaakt worden staan natuurlijk op verschillende smartphones, camera's en eventueel computers. Zijn hieraan nog bepaalde restricties aan verbonden? Of heeft iemand hier ideeën over? Ik verwacht dat dit bij ons namelijk nog wel een punt van discussie zal worden. ;-)

Als organisatie ben je verantwoordelijk en dus wil je geen persoonlijke data op privé toestellen die geen hardening zoals mdm en encryptie hebben want dan heb je Dus niet je best gedaan het te beveiligen. Koop dus een toestel voor de vereniging. ...
03-05-2018, 19:29 door Anoniem
Nou... de AVG zegt wel degelijk iets over persoonsgegevens online publiceren van <16j!

Dan mag dit bij kinderen onder de 16 jaar alleen als de ouders hiervoor toestemming hebben gegeven. Organisaties moeten ook controleren of die toestemming daadwerkelijk is gegeven.
04-05-2018, 10:32 door Anoniem
Als je als particulier persoonsgegevens publiceert die te maken hebben met een school of vereniging, dan is de verordening wel van toepassing.

Een school of vereniging is geen particulier, maar een organisatie, welke persoonsgegevens verwerkt.
04-05-2018, 12:52 door Anoniem
Dit zal toch niet ineens anders zijn onder de AVG???

Jawel - onder de AVG zijn de regels strenger. Heb je daar bezwaar tegen ?
04-05-2018, 12:56 door Anoniem
Als je als particulier persoonsgegevens publiceert die te maken hebben met een school of vereniging, dan is de verordening wel van toepassing.

Heb je bij jou thuis al een functionaris gegevens bescherming aangesteld ? Al een data protection impact assessment gemaakt om te kijken of jouw huishouden klaar is voor compliancy aan de AVG ? Heb je al bewerkersovereenkomsten opgesteld, m.b.t. de informatie waar jij mee om gaat ? ;))

Ik ben erg benieuwd welke stappen jij gaat nemen om compliant te worden, in de veronderstelling dat de AVG op jou, als particulier van, van toepassing is.
04-05-2018, 13:28 door User2048 - Bijgewerkt: 04-05-2018, 13:30
Als je tijd en zin hebt, kun je deze uitspraak van het Hof van Justitie van de EU eens lezen:
http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=48382&doclang=NL

Korte samenvatting: Iemand in Zweden had een website gemaakt en daar had zij informatie op gezet over de vrijwilligers met wie zij samenwerkte in haar kerk. Het Hof oordeelde dat dat een overtreding was van de Data Protection Directive. De uitzondering voor huishoudelijk gebruik werd niet van toepassing verklaard.

Mogelijk dat onder de nieuwe Regulation de interpretatie anders wordt, maar daar is uiteraard nog geen jurisprudentie over.
04-05-2018, 14:14 door Anoniem
Door Anoniem: Nou... de AVG zegt wel degelijk iets over persoonsgegevens online publiceren van <16j!

Dan mag dit bij kinderen onder de 16 jaar alleen als de ouders hiervoor toestemming hebben gegeven. Organisaties moeten ook controleren of die toestemming daadwerkelijk is gegeven.

Nee, de AVG zegt iets over het aanbieden van online diensten aan minderjarigen.

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32016R0679 - zoek maar even op de term 'kind', enkel Art.8 zegt daar specifiek iets over. Frequente misvatting trouwens.
04-05-2018, 20:59 door Anoniem
Door Anoniem:
Door Anoniem: Nou... de AVG zegt wel degelijk iets over persoonsgegevens online publiceren van <16j!

Dan mag dit bij kinderen onder de 16 jaar alleen als de ouders hiervoor toestemming hebben gegeven. Organisaties moeten ook controleren of die toestemming daadwerkelijk is gegeven.

Nee, de AVG zegt iets over het aanbieden van online diensten aan minderjarigen.

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:32016R0679 - zoek maar even op de term 'kind', enkel Art.8 zegt daar specifiek iets over. Frequente misvatting trouwens.

Als organisatie een foto op Facebook posten is een verwerking... dus... https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/nieuws/mag-ik-onder-de-avg-gegevens-van-kinderen-verwerken
29-10-2018, 14:07 door Anoniem
Mogen wij op onze site (verloskundigenpraktijk) foto's plaatsen van pasgeboren met naam en geb datum als ouders deze zelf naar ons opsturen met als doel deze op onze site te plaatsen? Hiervoor is geen overeenkomst getekend etc. Is dit AVG proof?
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.