image

Minister: privacywet AVG geldt niet voor overleden personen

dinsdag 27 november 2018, 11:31 door Redactie, 19 reacties

De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) geldt niet voor overleden personen, toch moet er zorgvuldig met de gegevens van overledenen worden omgegaan, zo laat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken op Kamervragen weten.

De minister reageerde op Kamervragen van het CDA en D66 over vingerafdrukken van overledenen die door uitvaartorganisatie DELA werden afgenomen om hier kettingen en ringen van te maken, zonder dat nabestaanden hier uitdrukkelijke toestemming voor hadden gegeven. DELA nam sinds september van dit jaar standaard vingerafdrukken van overledenen af, ook al hadden nabestaanden hier geen uitdrukkelijke toestemming voor gegeven. Na ophef in de media besloot de uitvaartorganisatie hier eind oktober mee te stoppen.

CDA-Kamerlid Van Dam en D66-Kamerlid Den Boer wilden opheldering van Ollongren over deze praktijk. "Het al dan niet gebruiken van een vingerafdruk is een keuze die door nabestaanden moet kunnen worden gemaakt. In de gevallen waarbij zonder toestemming vingerafdrukken zijn afgenomen en zijn gebruikt door DELA, acht ik dat onwenselijk en onacceptabel", zo stelt de minister.

De Kamerleden vroegen Ollongren ook of het klopt dat de AVG de privacy van overledenen niet beschermt en hoe de verwerking van persoonsgegevens van recent overledenen is geregeld in Nederland, in het bijzonder als het gaat om biometrische gegevens of lichaamseigen materiaal.

"In de AVG is bepaald dat deze niet van toepassing is op de persoonsgegevens van overleden personen. Dit neemt niet weg dat zorgvuldig moet worden omgegaan met deze gegevens. Het verwerken van biometrische gegevens of het afnemen van lichaamseigen materiaal vormt in beginsel een inbreuk op het recht op lichamelijke integriteit. Beperking van dit recht is slechts mogelijk op grond van een expliciete wettelijke grondslag", antwoordt Ollongren.

De minister merkt op dat nabestaanden die weten of vermoeden dat een uitvaartondernemer zonder hun toestemming heeft gehandeld verschillende mogelijkheden hebben. Zo kan er een klacht bij de uitvaartondernemer worden ingediend, of bij de Stichting Klachteninstituut Uitvaartwezen. Wanneer nabestaanden denken dat er sprake is van strafbare feiten kan er aangifte bij de politie worden gedaan. Bij een "inbreuk op de privacy" staat ook de weg naar de civiele rechter open.

Verder stelt Ollongren dat ze niet bekend is met meer gevallen van uitvaartondernemers die lichaamseigen materiaal afnemen van een overledene, zoals vingerafdrukken of dna. "Over de afname en het gebruik ervan van lichaamseigen materiaal zonder toestemming zijn mij, anders dan de berichtgeving over DELA, geen gevallen bekend."

Reacties (19)
27-11-2018, 12:42 door Anoniem
Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.
27-11-2018, 13:50 door Anoniem
"De Kamerleden vroegen Ollongren ook of het klopt dat de AVG de privacy van overledenen niet beschermt en hoe de verwerking van persoonsgegevens van recent overledenen is geregeld in Nederland, in het bijzonder als het gaat om biometrische gegevens of lichaamseigen materiaal." =>

Man, man, man....en dan kamerlid zijn. Zowel de Wbp als de AVG zijn al jaar en dag van toepassing op natuurlijke personen. Dat sluit een overledene uit, want dat is in die toestand geen natuurlijke persoon meer. En dan eind november 2018, als kamerlid en na alle aandacht voor de AVG, nog vragen naar de juistheid hiervan. Tjonge.
27-11-2018, 14:00 door Anoniem
De roverheid: u bent 67, hele leven gewerkt.
Tijd voor pensioen.
Nee, we hebben iets anders voor u, voltooid leven.
Even bukken, zo gebeurd.
27-11-2018, 14:05 door Reinder
Door Anoniem: Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.

Volgens mij ook niet na de dood, d.w.z het is "nu" van toepassing op inkomsten en vermogen van toen de persoon in kwestie nog in leven was. Belasting betaal je achteraf, dus het is niet zo vreemd dat nabestaanden op enig moment de belasting moeten regelen van de overledene over de periode waarin die overledene nog in leven was.
27-11-2018, 14:17 door Anoniem
Dat zou dus kunnen betekenen dat na je dood het ziekenhuis, zorgverzekering, gemeentes, kranten, websites e.d. al je data kunnen verkopen en/of openbaar maken. Toch erg vervelend voor de nabestaanden.
Nu wordt nog uit privacy of fatsoen data niet openbaar gemaakt, maar dat is nu dus niet meer nodig.
Dit zou zomaar een stukje uit een plaatselijke krant kunnen zijn :
De heer Piet Jansen heeft zelfmoord gepleegd, hij was al een poos depressief wilde niet geholpen worden, slikte .... medicijnen, had zich al eens gemeld bij de spoedeisende hulp met een wond aan zijn arm. Stond rood bij de bank, had een hoger eigen risico bij de zorgverzekering en kon de bril bij Hans A. niet betalen, volgens zijn klanten kaart bij Albert H had hij de de laatste weken al regelmatig bier en wijn gekocht. Het crematoria vermelde dat het verwerken van zijn lichaam meer problemen gaf dan van andere klanten. :-( :-(
27-11-2018, 14:37 door Anoniem
Hoe doen we dat met iemands online "legacy"? Searchlores bijvoorbeeld?
Hoe gaan we om met de beherenden en de archieven ervan?

Het is weer zo, nergens is men zo "dood" als in vooral in ons calvinistische Nederland,
Zou de "wilde jacht" nog wraak komen nemen vanuit een vervlogen heidens perspectief?

De godin Hel met haar gevolg van "aflijvigen" gaat van Hellevoetsluis naar Helmond,
van Hellendoorn naar Tranendal en Kleinegeest, en in Friesland naar de Grote Hel en de Rode Hel,
begeleid door klapwiekende trompetzwanen en voorafgegaan door Dirk met den Beer,
plaatst moeder nu een kaarsje in de vestibule. Je kunt immers maar nooit weten.

Het is de donkere en naargeestige tijd voor dit soort nieuws.
27-11-2018, 15:28 door Anoniem
Door Anoniem: Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.
Er bestaat zoiets als een nalatenschap. Die bestaat uit de bezittingen én de schulden. Schulden aan de belastingdienst dus ook. Als iemand een nalatenschap accepteert moet die erfbelasting betalen. Als levende persoon wel te verstaan.

Als je het vreemd vindt dat schulden blijven bestaan, vraag je dan ook af waarom bezittingen blijven bestaan als iemand overleidt. Dat huis, de boedel, de bankrekening etc. lossen niet opeens in het niets op. Waarom zouden schulden dat wel moeten doen?

Als je als nabestaande niets met de belastingdienst of andere schulden te maken wil hebben kan je de nalatenschap weigeren. Dat kan je heel eenvoudig regelen door een formuliertje te downloaden, in te vullen en aan een rechtbank op te sturen. Dan ben je van het hele gezeik af. Alleen krijg je ook niets uit de erfenis.
27-11-2018, 15:52 door Anoniem
Gek dat het medisch beroepsgeheim wel geldt voor overleden personen. Probeer maar eens een dossier boven water te krijgen als je wilt kunnen nakijken of je familielid wel zo snel had hoeven overlijden (of dat je zelf ook die kans loopt).
Oja, maar medisch beroepsgeheim is er natuurlijk vooral ook om de arts te beschermen. En jou tegen belangrijke kennis.
27-11-2018, 15:54 door Anoniem
Door Reinder:
Door Anoniem: Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.

Volgens mij ook niet na de dood, d.w.z het is "nu" van toepassing op inkomsten en vermogen van toen de persoon in kwestie nog in leven was. Belasting betaal je achteraf, dus het is niet zo vreemd dat nabestaanden op enig moment de belasting moeten regelen van de overledene over de periode waarin die overledene nog in leven was.

Je erft nou eenmaal zowel de verplichtingen als de bezittingen van een overledene. Dat geldt niet alleen voor belastingen maar ook voor hypotheek, andere schulden etc.

Als je de hele nalatenschap afwijst dan heb je ook niks meer met de Belastingdienst te schaften.
27-11-2018, 17:57 door Briolet
…vingerafdrukken van overledenen …, zonder dat nabestaanden hier uitdrukkelijke toestemming voor hadden gegeven.

Ik vraag me af of een nabestaande zo maar toestemming kan geven? Eerst moet vastgesteld worden wie namens de overleden persoon toestemming mag geven. Verschillende nabestaanden kunnen hier verschillend over denken.

Als je het helemaal correct doet, zorg je er eerst voor dat er een executeur van de nalatenschap aangewezen wordt. Als die niet per testament aangewezen is, zorg je er in samenspraak met een notaris voor dat iedereen tekent dat betreffende persoon de nalatenschap afwikkelt.

Pas dan kan deze persoon namens de familie de toestemming geven. (Waarschijnlijk ben je dan al zoveel verder in de tijd dat je dan eerst het lijk moet opgraven voor de vingerafdrukken). (-:
27-11-2018, 20:44 door karma4
Door Anoniem: Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.
Je zegt het goed: voor de nabestaanden die nog steeds in leven zijn.
Die hebben er nooit voor gewerkt en krijgen uit het niets iets wat ze eerder nooit hadden. Dan mag de overheid ofwel de rest van de gemeenschap ook een claim leggen.
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/48/vanaf-2007-steeds-minder-erfbelasting-betaald Zeker minder dan 20% gemiddeld. Vooral ouderen waar de partner van overlijd krijgen veel (stenen) uitgekeerd. Sneu als je enkele miljoenen krijgt, maar met die verkrijgers heb ik geen medelijden.
28-11-2018, 12:29 door Anoniem
Door Briolet:
Pas dan kan deze persoon namens de familie de toestemming geven. (Waarschijnlijk ben je dan al zoveel verder in de tijd dat je dan eerst het lijk moet opgraven voor de vingerafdrukken). (-:

Nou snap ik dat hele vingerafdruk gedoe toch niet. Na het overlijden van een familielid van mij had Dela dat ook aangeboden maar niemand van de familie had belangstelling voor zulke sierraden, men vond het eigenlijk wat onsmakelijk. Je lijst toch ook geen foto in van die persoon na het overlijden? Ziet er ook niet zo mooi uit. En die persoon kan er inderdaad geen toestemming meer voor geven.

En hoe weet je of het de juiste vingerafdrukken zijn? Ik herken van mijn levende naasten echt niet de vingerafdrukken, dus als ze overleden zijn zegt me dat ook absoluut niets.
Een voet- of handafdruk van een overleden kindje vind ik nog wat anders, dan zie je hoe klein ze waren en je kan een voetafdruk ook nog wel herkennen maar een vingerafdruk? Daar heb je om te beginnen al een vergrootglas voor nodig.

Met as heb ik hetzelfde trouwens, en de kist sluit ik liefst vlak voor de begrafenis. Anders heb je toch het idee dat je net zo goed bij zomaar een kist of urn kan staan te rouwen (al maakt dat uiteindelijk eigenlijk ook niet veel uit).
28-11-2018, 15:23 door Anoniem
Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.

Niets vreemds aan, het feit dat de AVG niet van toepassing is, wil niet zeggen dat er geen enkele wet van toepassing is. Net zoals dat je met het lichaam van een overledene niet alles mag doen wat je wilt. Ook daar zijn wetten op van toepassing.

Lees jij het zo dat als de AVG niet geldt, er geen enkele wet kan gelden, ofzo ?
28-11-2018, 15:27 door Anoniem
@karma :

Je zegt het goed: voor de nabestaanden die nog steeds in leven zijn. Die hebben er nooit voor gewerkt en krijgen uit het niets iets wat ze eerder nooit hadden. Dan mag de overheid ofwel de rest van de gemeenschap ook een claim leggen.

Alsof jij niet moet kunnen bepalen aan wie jij je geld wenst te doneren, na overlijden. En alsof dat bepaalt zou moeten worden door derde partijen, op basis van dit soort meningen.

De vraag of mijn erfgenamen niet hebben gewerkt is volstrekt irrelevant; ik heb ervoor gewerkt en het is mijn eigendom. En lasten heb ik er al lang en breed over afgedragen. Ben ik eigenaar van mijn eigen geld ? En moet ik kunnen bepalen naar wie dat toe gaat na mijn dood ? Lijkt mij wel.
29-11-2018, 10:59 door -karma4
Door karma4:
Door Anoniem: Vreemd, de Belastingdienst geldt wel voor overleden personen, althans voor hun nabestaanden.
Je zegt het goed: voor de nabestaanden die nog steeds in leven zijn.
Die hebben er nooit voor gewerkt en krijgen uit het niets iets wat ze eerder nooit hadden. Dan mag de overheid ofwel de rest van de gemeenschap ook een claim leggen.

Dat geldt dan ook voor het koningshuis!
01-12-2018, 12:42 door PJW9779
De minister doet alsof haar neus bloedt.
Hetgeen van weinig piëteit getuigt.

Overweging 27 AVG : "De onderhavige verordening is niet van toepassing op de persoonsgegevens van overleden personen. De lidstaten kunnen regels vaststellen betreffende de verwerking van de persoonsgegevens van overleden personen."
Overweging 158 AVG : "Wanneer persoonsgegevens voor archiveringsdoeleinden worden verwerkt, dient deze verordening ook voor verwerking met dit doel te gelden, met dien verstande dat deze verordening niet van toepassing mag zijn op persoonsgegevens van overleden personen."
Overweging 160 AVG : "Wanneer persoonsgegevens met het oog op historisch onderzoek worden verwerkt, dient deze verordening ook voor verwerking met dat doel te gelden. Dit dient ook historisch onderzoek en onderzoek voor genealogische doeleinden te omvatten, met dien verstande dat deze verordening niet van toepassing mag zijn op overleden personen."

Allemaal genoegzaam bekend, althans zou dat moeten zijn bij kamerleden Van Dam en De Boer.
Maar zoals gezegd stelt Overweging 27 AVG : "De lidstaten kunnen regels vaststellen betreffende de verwerking van de persoonsgegevens van overleden personen."
Echter, de 'Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming' (Stb. 2918;144) bevat hierover zelfs niet de aanzet van een regeling.
Merkwaardig genoeg verzuimen Van Dam en De Boer om hierop door te vragen bij de minister.

E.e.a. was onder de WBP (en daarvoor de WPR) overigens niet anders.
'Over mijn lijk' geldt hier dus uitdrukkelijk.

Overigens was de Memorie van Toelichting op de WBP (p. 50) wel een stuk helderder :
"Gegevens van overleden personen vallen niet onder de definitie van persoonsgegevens zoals in artikel 1, onder a, gehanteerd en blijven daarmee buiten het bereik van dit wetsvoorstel. Daarbij wordt aangesloten bij hetgeen gold onder de WPR (zie kamerstukken I, 1988/89, 19 095, nr. 36a, blz. 6/7). Indien maatschappelijk onzorgvuldig is omgegaan met gegevens van een overleden persoon, is er sprake van een onrechtmatige daad in de zin van artikel 6:162 BW en kunnen diens nabestaanden – indien is voldaan aan de voorwaarden in laatstgenoemde bepaling – schadevergoeding vorderen. Indien iemand overlijdt en diens gegevens daarmee overbodig worden ligt het in de rede dat deze gegevens verwijderd worden. De bestanden zouden anders «vervuild» raken met gegevens die voor het doel niet meer noodzakelijk zijn. De verantwoordelijke is hiertoe weliswaar niet gedwongen op grond van artikel 11 van het wetsvoorstel, maar zal om pragmatische redenen toch tot verwijdering overgaan. Hij zal bovendien niet het risico willen lopen onzorgvuldig jegens (de nabestaanden van) de overledenen te handelen, waarvan met name bij gevoelige gegevens eerder sprake zal kunnen zijn.
Ten overvloede zij er op gewezen dat de in bovenbedoelde zin beperkte reikwijdte van het wetsvoorstel het algemene uitgangspunt dat het medisch beroepsgeheim ook na de dood werkt onverlet laat.
"

Het zou minister Ollongren dus sieren eens vaart te maken met het regelen van 'Privacy na de dood'.
Voor wie meer wil weten is het artikel 'E-mail na de dood: juridische bescherming van privacybelangen' uit 2009 een goed startpunt.
01-12-2018, 12:42 door PJW9779
De minister doet alsof haar neus bloedt.
Hetgeen van weinig piëteit getuigt.

Overweging 27 AVG : "De onderhavige verordening is niet van toepassing op de persoonsgegevens van overleden personen. De lidstaten kunnen regels vaststellen betreffende de verwerking van de persoonsgegevens van overleden personen."
Overweging 158 AVG : "Wanneer persoonsgegevens voor archiveringsdoeleinden worden verwerkt, dient deze verordening ook voor verwerking met dit doel te gelden, met dien verstande dat deze verordening niet van toepassing mag zijn op persoonsgegevens van overleden personen."
Overweging 160 AVG : "Wanneer persoonsgegevens met het oog op historisch onderzoek worden verwerkt, dient deze verordening ook voor verwerking met dat doel te gelden. Dit dient ook historisch onderzoek en onderzoek voor genealogische doeleinden te omvatten, met dien verstande dat deze verordening niet van toepassing mag zijn op overleden personen."

Allemaal genoegzaam bekend, althans zou dat moeten zijn bij kamerleden Van Dam en De Boer.
Maar zoals gezegd stelt Overweging 27 AVG : "De lidstaten kunnen regels vaststellen betreffende de verwerking van de persoonsgegevens van overleden personen."
Echter, de 'Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming' (Stb. 2918;144) bevat hierover zelfs niet de aanzet van een regeling.
Merkwaardig genoeg verzuimen Van Dam en De Boer om hierop door te vragen bij de minister.

E.e.a. was onder de WBP (en daarvoor de WPR) overigens niet anders.
'Over mijn lijk' geldt hier dus uitdrukkelijk.

Overigens was de Memorie van Toelichting op de WBP (p. 50) wel een stuk helderder :
"Gegevens van overleden personen vallen niet onder de definitie van persoonsgegevens zoals in artikel 1, onder a, gehanteerd en blijven daarmee buiten het bereik van dit wetsvoorstel. Daarbij wordt aangesloten bij hetgeen gold onder de WPR (zie kamerstukken I, 1988/89, 19 095, nr. 36a, blz. 6/7). Indien maatschappelijk onzorgvuldig is omgegaan met gegevens van een overleden persoon, is er sprake van een onrechtmatige daad in de zin van artikel 6:162 BW en kunnen diens nabestaanden – indien is voldaan aan de voorwaarden in laatstgenoemde bepaling – schadevergoeding vorderen. Indien iemand overlijdt en diens gegevens daarmee overbodig worden ligt het in de rede dat deze gegevens verwijderd worden. De bestanden zouden anders «vervuild» raken met gegevens die voor het doel niet meer noodzakelijk zijn. De verantwoordelijke is hiertoe weliswaar niet gedwongen op grond van artikel 11 van het wetsvoorstel, maar zal om pragmatische redenen toch tot verwijdering overgaan. Hij zal bovendien niet het risico willen lopen onzorgvuldig jegens (de nabestaanden van) de overledenen te handelen, waarvan met name bij gevoelige gegevens eerder sprake zal kunnen zijn.
Ten overvloede zij er op gewezen dat de in bovenbedoelde zin beperkte reikwijdte van het wetsvoorstel het algemene uitgangspunt dat het medisch beroepsgeheim ook na de dood werkt onverlet laat.
"

Het zou minister Ollongren dus sieren eens vaart te maken met het regelen van 'Privacy na de dood'.
Voor wie meer wil weten is het artikel 'E-mail na de dood: juridische bescherming van privacybelangen' uit 2009 een goed startpunt.
03-12-2018, 19:27 door Anoniem
Recent is er onder genealogen en vooral onder archiefinstellingen een hoop heisa ontstaat over het beschikbaar stellen van gegevens van overleden personen.
De genealogen maakten zich zorgen of ze de door hun (in die archiefinstellingen) verzamelde gegevens nog wel mochten publiceren, de archiefinstellingen hebben direct veel data van recent overledenen onvindbaar gemaakt.
Deze zorg en acties kunnen met deze uitspraak dan zeker ook meteen ongedaan gemaakt worden?!
04-12-2018, 21:52 door Anoniem
Door Anoniem: Dat zou dus kunnen betekenen dat na je dood het ziekenhuis, zorgverzekering, gemeentes, kranten, websites e.d. al je data kunnen verkopen en/of openbaar maken. Toch erg vervelend voor de nabestaanden.
Nu wordt nog uit privacy of fatsoen data niet openbaar gemaakt, maar dat is nu dus niet meer nodig.
Dit zou zomaar een stukje uit een plaatselijke krant kunnen zijn :
De heer Piet Jansen heeft zelfmoord gepleegd, hij was al een poos depressief wilde niet geholpen worden, slikte .... medicijnen, had zich al eens gemeld bij de spoedeisende hulp met een wond aan zijn arm. Stond rood bij de bank, had een hoger eigen risico bij de zorgverzekering en kon de bril bij Hans A. niet betalen, volgens zijn klanten kaart bij Albert H had hij de de laatste weken al regelmatig bier en wijn gekocht. Het crematoria vermelde dat het verwerken van zijn lichaam meer problemen gaf dan van andere klanten. :-( :-(


En we hadden nog enkele onderdelen nodig ... het donorregister is toch ook alleen voor een nog levend (bijna dood) persoon...
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.