image

Juridische vraag: Mag je iemand er publiekelijk op wijzen dat hij heel dom privéinformatie publiceert?

woensdag 13 maart 2019, 13:26 door Arnoud Engelfriet, 11 reacties
Laatst bijgewerkt: 13-03-2019, 17:30

Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Op Twitter las ik "Zet nooit, maar dan ook helemaal nooit, je boardingpass op Twitter. En roep al helemaal niet mensen op om het te doen." van techjournalist Daniel Verlaan. Hij had gezien dat iemand tegen 'klimaatterroristen' ageert, en mensen oproept je boardingpass te tweeten om zo mee te doen. Maar met informatie op een boardingpass kun je erg veel doen: "Ik weet nu naast jouw privégegevens ook de namen, e-mailadressen en telefoonnummers van je vrouw en dochter." riep Verlaan. Maar mag je dat wel achterhalen, met die informatie?

Antwoord: Natuurlijk is het in principe computervredebreuk om in te loggen met publiek aangetroffen accountgegevens, zoals een boardingkaartnummer en een achternaam. Je dringt dan binnen in een systeem onder de hoedanigheid van de luchtpassagier, en je weet dat je daar niet mag zijn in die hoedanigheid. Dat de gegevens publiek te vinden waren, maakt daarbij niet uit. (Als je ooit denkt "de informatie is publiek dus ik mag X", dan heb je -als vuistregel- juridisch geen gelijk.)

Punt is natuurlijk dat Verlaan werkt als journalist, en daarbij technologie en met name security als aandachtspunt voor zichzelf geclaimd heeft. Hij bouwde onder meer de site Laat je niet hack maken, die mensen in gewone taal uitlegt wat wel en niet verstandig is bij online security. En als zo’n journalist ziet dat iemand met een profiel als Peter Verhaar publiekelijk oproept om zoiets doms te doen, dan snap ik meteen dat hij dat publiceert. Zoals een twitteraar het vergeleek: "ik ben tegen de bankmaffia, u ook, post dan uw creditcard voor en achter".

Een journalist mág zoiets ook, in het kader van het aan de kaak stellen van een misstand. Ook als daarbij een strafbaar feit nodig was. Als journalist mag je soms net een klein stapje verder gaan, als dat in het belang is van je publicatie en je geen andere manier hebt om je punt te maken.

De vraag is dus, had Verlaan die noodzaak om in te loggen en die gegevens van vrouw en kind te noteren en (geanonimiseerd) te publiceren? Ik zou zeggen van wel: Verhaar begaat zo’n ernstige en onverantwoorde fout dat daar onmiddellijk een signaal tegen gegeven moet komen. En iemand die zo oliedom is, zal van enkel "dat is niet handig!!1!" van een nerdjournalist (sorry Daniel) niet onder de indruk zijn. Die persoonlijke informatie is dan nodig om direct het signaal te geven, doe dit niet, houd ermee op. Dus ja, dit mocht.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (11)
13-03-2019, 14:43 door Anoniem
Ik denk dat binnendringen in systemen met gegevens die kennelijk niet van jezelf zijn, of waarvan je in redelijkheid had kunnen vermoeden dat aangtroffen gegegvens niet voor dat doel gevonden waren, dat er gewoon sprake is van strafrecht: computervredebreuk. Zoals ook, als je "toevallig" een huissleutel aantreft onder de deurmat, en er vrolijk mee naar binnen gaat om wat handige spulletjes mee te nemen, dat ook nog steeds inbraak of ten minste insluiping is. Dus strafbaar.

De vraag of je iemand publiekelijk op domheden mag wijzen, lijkt me in de Nederlandse cultuur een interessante vraag. Want we doen niet anders. Liefst ongevraagd en de hele dag door! (Mea culpa, ik doe het ook nog te vaak!)

Het enige juridische kantje dat ik er in zie, is dat als je iemandf publiekelijk voor joker zet, dat die persoon dan wel een aanklacht kan indienen wegens aantasting van de goede naam, of wellicht zelfs laster.

Het blijft natuurlijk altijd netter om iemand discreet even privé te tippen. De sleutel onder de mat is daar een mooi voorbeeld voor. Je kan het op een discreet momentje even influisteren bij de buren, dat de hele buurt weet dat de sleutel onder de mat ligt. Maar je kan ook een plakkaat op je raam hangen, dat die van hiernaast dom zijn. (Als je raam er dan uitgaat, dan hebben de buren ook een punt! Al blijft dat dan weer openbare vernieling. En huisvredebreuk misschien ook.)
13-03-2019, 17:02 door Remmilou - Bijgewerkt: 13-03-2019, 17:03
Door Anoniem: Ik denk dat binnendringen in systemen met gegevens die kennelijk niet van jezelf zijn, of waarvan je in redelijkheid had kunnen vermoeden dat aangtroffen gegegvens niet voor dat doel gevonden waren, dat er gewoon sprake is van strafrecht: computervredebreuk. Zoals ook, als je "toevallig" een huissleutel aantreft onder de deurmat, en er vrolijk mee naar binnen gaat om wat handige spulletjes mee te nemen, dat ook nog steeds inbraak of ten minste insluiping is. Dus strafbaar.

...
Ik denk dat ik Arnoud geloof en niet jou als anoniem.
Arnoud geeft een goede uitleg waarom het zou mogen. Jij zegt dat het niet mag, maar zonder uitleg.
13-03-2019, 18:22 door Anoniem
Door Anoniem: Ik denk dat binnendringen in systemen met gegevens die kennelijk niet van jezelf zijn, of waarvan je in redelijkheid had kunnen vermoeden dat aangtroffen gegegvens niet voor dat doel gevonden waren, dat er gewoon sprake is van strafrecht: computervredebreuk. Zoals ook, als je "toevallig" een huissleutel aantreft onder de deurmat, en er vrolijk mee naar binnen gaat om wat handige spulletjes mee te nemen, dat ook nog steeds inbraak of ten minste insluiping is. Dus strafbaar.

De vraag of je iemand publiekelijk op domheden mag wijzen, lijkt me in de Nederlandse cultuur een interessante vraag. Want we doen niet anders. Liefst ongevraagd en de hele dag door! (Mea culpa, ik doe het ook nog te vaak!)

Het enige juridische kantje dat ik er in zie, is dat als je iemandf publiekelijk voor joker zet, dat die persoon dan wel een aanklacht kan indienen wegens aantasting van de goede naam, of wellicht zelfs laster.

Het blijft natuurlijk altijd netter om iemand discreet even privé te tippen. De sleutel onder de mat is daar een mooi voorbeeld voor. Je kan het op een discreet momentje even influisteren bij de buren, dat de hele buurt weet dat de sleutel onder de mat ligt. Maar je kan ook een plakkaat op je raam hangen, dat die van hiernaast dom zijn. (Als je raam er dan uitgaat, dan hebben de buren ook een punt! Al blijft dat dan weer openbare vernieling. En huisvredebreuk misschien ook.)

Jurisprudentie laat zien dat het wel is toegestaan in een maatschappelijke context zoals journalistiek. De wet is niet het enige waar het OM / een rechter naar kijkt, ook naar eerdere vergelijkbare zaken. Ja, computervredebreuk is niet toegestaan, maar jurisprudentie geeft hier voldoende mate van uitzondering in weer wanneer een journalist vanwege een maatschappelijk belang publiceert.
13-03-2019, 19:24 door Anoniem
De vraag is dus, had Verlaan die noodzaak om in te loggen en die gegevens van vrouw en kind te noteren en (geanonimiseerd) te publiceren?

Ik vind dit wel bijzonder. Hoe publiceer je gegevens van vrouw en kind van een met voor- en achternaam bekend persoon anoniem?
13-03-2019, 20:26 door Anoniem
Door Anoniem:
De vraag is dus, had Verlaan die noodzaak om in te loggen en die gegevens van vrouw en kind te noteren en (geanonimiseerd) te publiceren?

Ik vind dit wel bijzonder. Hoe publiceer je gegevens van vrouw en kind van een met voor- en achternaam bekend persoon anoniem?

Hij heeft de achternaam zwart gemaakt.
14-03-2019, 01:00 door Anoniem
Journalisten mogen Schiphol binnen lopen. En publiceren hoe gemakkelijk dat was. Dat dient een algemeen belang. Journalisten mogen ook zo de Nederlandse Bank binnen lopen. Em pubiceren hoe gemakkelijk ze een goudstaaf hadden kunnen pikken. Dat dient een algemeen belang.

Maar als journalisten dan ook nog een willekeurig iemand publiekelijk voor joker zetten, met naam en toenaam. Dan ligt het anders. Dat hoort elke journalist ook te weten. Want anders kan ik mezelf ook wel journalist gaan noemen.
14-03-2019, 08:11 door Anoniem
Door Anoniem: Ik vind dit wel bijzonder. Hoe publiceer je gegevens van vrouw en kind van een met voor- en achternaam bekend persoon anoniem?
Er stonden hyperlinks in een eerdere versie van het bericht. Daar kon je zien dat er een screenshot getweet was met identificerende gegevens vervangen door zwarte balken. Het liet zien dat de gegevens toegankelijk waren zonder ze prijs te geven.
14-03-2019, 08:33 door Anoniem
Verhaar begaat zo’n ernstige en onverantwoorde fout dat daar onmiddellijk een signaal tegen gegeven moet komen. En iemand die zo oliedom is, zal van enkel "dat is niet handig!!1!" van een nerdjournalist (sorry Daniel) niet onder de indruk zijn. Die persoonlijke informatie is dan nodig om direct het signaal te geven, doe dit niet, houd ermee op.

De vraag is of zelfs dat helpt. Soms wel, maar je zou bij deze agitatie het Dunning-Kruger Effect (https://rationalwiki.org/wiki/Dunning-Kruger_effect) kunnen vermoeden. En dan is, althans naar die persoon, alle moeite vergeefs. Wel is het mogelijk dat een derde nog wat aan de goede raad heeft.
14-03-2019, 10:41 door Ron625 - Bijgewerkt: 14-03-2019, 10:42
Door Anoniem 14:43 De vraag of je iemand publiekelijk op domheden mag wijzen, lijkt me in de Nederlandse cultuur een interessante vraag.
Ooit had ik een gesprek met de politie, over kleine verkeersovertredingen waarop geen politie reactie meer volgt.
Als voorbeeld noem ik hier richting aangeven op de fiets.
Het antwoord was, dat wanneer er meer sociale controle is, en de mensen steeds op de overtreding worden gewezen door anderen, dit een goede zaak zou zijn.
Het staat dus iedereen vrij, om anderen te wijzen op overtredingen van de regels.
Door Anoniem01:00 Want anders kan ik mezelf ook wel journalist gaan noemen.
Dat kan je ook, het is geen beschermd beroep, ik noem mijzelf ook regelmatig "vrije journalist", voor de websites die ik beheer :-)
14-03-2019, 14:10 door Anoniem
Zoals ook, als je "toevallig" een huissleutel aantreft onder de deurmat, en er vrolijk mee naar binnen gaat om wat handige spulletjes mee te nemen, dat ook nog steeds inbraak of ten minste insluiping is. Dus strafbaar.

Maar als je zoiets doet als journalist, zonder daarbij ook daadwerkelijk te zorgen voor schade, dan is de kans dat er niet vervolgt wordt een stuk groter. Indien de rechter vindt dat de journalist zorgvuldig te werk is gegaan, en het algemeen belang wordt gediend. Zekerheid heb je echter pas na oordeel rechter. Mooie voorbeelden zijn de insluip akties van Alberto Stegeman.

Indien een journalist ''handige spulletjes'' meeneemt, dat niet meldt, dan is er natuurlijk geen sprake van journalistiek, maar simpelweg van diefstal. Ongeacht beroep insluiper. Want met journalistiek heeft dat niets van doen.
14-03-2019, 15:47 door Anoniem
Door Anoniem:
Zoals ook, als je "toevallig" een huissleutel aantreft onder de deurmat, en er vrolijk mee naar binnen gaat om wat handige spulletjes mee te nemen, dat ook nog steeds inbraak of ten minste insluiping is. Dus strafbaar.

Maar als je zoiets doet als journalist, zonder daarbij ook daadwerkelijk te zorgen voor schade, dan is de kans dat er niet vervolgt wordt een stuk groter. Indien de rechter vindt dat de journalist zorgvuldig te werk is gegaan, en het algemeen belang wordt gediend. Zekerheid heb je echter pas na oordeel rechter. Mooie voorbeelden zijn de insluip akties van Alberto Stegeman.

Indien een journalist ''handige spulletjes'' meeneemt, dat niet meldt, dan is er natuurlijk geen sprake van journalistiek, maar simpelweg van diefstal. Ongeacht beroep insluiper. Want met journalistiek heeft dat niets van doen.

Als iemand publiekelijk oproept om vooral je sleutel onder de mat te leggen net zoals hij dat doet dan mag je best een foto van jezelf met die sleutel posten met "ik heb hier jouw sleutel, je kunt hem terug komen halen als je belooft niet meer zo dom te doen".
Ik vermoed maar zo dat de politie je dan ook nog dankbaar is, want het scheelt hen een hoop werk als zij niet als enigen de domkoppen hoeven op te voeden.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.