image

Juridische vraag: Is het laten volgen van een willekeurige Nederlander door een privédetective wel in overeenstemming met de AVG?

woensdag 1 mei 2019, 13:11 door Arnoud Engelfriet, 6 reacties

Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Ik las bij RTL dat Q-Music een privédetective afstuurt op onbekende Nederlanders. Het concept: een Nederlander wordt door een privédetective gevolgd. Wie de gelukkige denkt te zijn en dat raadt, wint 10.000 euro. De kandidaat-zonder-wil wordt gekozen op basis van een "goede daad" die hij eerder verricht heeft, maar wel eentje die Q-Music in scène heeft gezet. Het signalement wordt enigszins generiek opgebouwd en alleen op basis van gegevens verkregen in de openbare ruimte. Hoe is dat legaal onder de AVG?

Antwoord: "Je mag willekeurige personen gewoon observeren in het publieke. Het gebeurt wel vaker, bijvoorbeeld in stalkingszaken", aldus de verdediging van het programma in een notendop. Eh ja, maar dat is omdat er dan een zwaarwegend belang is, namelijk het vastleggen van stalkingsgedrag zodat je aangifte kunt doen. Een andere reden om mensen te observeren, is fraude bij bijvoorbeeld ziekmeldingen op te sporen. En zelfs bij het onderzoeken van zeg overspel in een relatie kan ik me nog wat voorstellen bij een zwaarwegend belang om dat te willen weten.

Hier gaat het echter om een zelfbedacht belang: men zet een "goede daad" in scène, zoals een portemonnee neerleggen die iemand dan opraapt en retourneert. En dan wil je vervolgens die persoon in het zonnetje zetten met een opsporingsbericht en een privédetective. Nee, daar vind ik dan toch wel wat van.

Hoe zou het dan wel moeten? Geen idee eerlijk gezegd. Ja, toestemming vragen aan de betrokkenen maar dan is de lol er wel een beetje af natuurlijk. De enige manier om dit te spelen is via de belangenafweging van de grondslag "eigen gerechtvaardigd belang". En omdat het hier gaat om puur entertainment, kun je natuurlijk spreken van vrijheid van meningsuiting maar sterk zal dat niet zijn. Daarmee is het moeilijk het privacybelang van de kandidaten-in-spe te overrulen.

En ja, mensen worden gevolgd in het publiek domein, in het openbaar. Maar dat maakt niet uit bij privacy: die houdt niet op bij de voordeur. Ook op de openbare weg heb je recht op privacy, waaronder dus ook valt het structureel vastleggen van je persoonsgegevens met als doel deze in een televisieprogramma te gebruiken. De openbaarheid van de gegevens is een factor in die belangenafweging, maar geen doorslaggevende.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (6)
01-05-2019, 13:42 door Anoniem
Is de AVG hier wel van toepassing? Artikel 3 zegt het volgenden "Deze verordening is van toepassing op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking, alsmede op de verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden opgenomen." Is dat hier wel het geval?
01-05-2019, 13:49 door Anoniem
Nou dat lijkt me sterk dat dat voor de gein gebruikt mag worden voor een programma om in scène te zetten. Ik denk dat zo iets alleen voor echt proportionele acties alleen gebruikt mag worden. Kijk je kan in een tv programma wel acteren en alleen in dat programma gebruiken. Maar daar aan tegen worden niet echte privé dingen van de acteur zijn leven gebruikt
01-05-2019, 15:10 door Anoniem
Het zonder aanleiding volgen van mensen is volgens mij gewoon stalking. En dus strafbaar. Al zeker als het met hele detective- en camera-teams gebeurt, niet van doen heeft met vrije nieuwsgaring, en vermoedelijk ook niet eens het slachtoffer iets mag inzien voor er uitgezonden wordt (want ik ken die contracten van RTL).

De essentie van het misdrijf is mooi verwoord in het artikel hierboven. "Ja, toestemming vragen aan de betrokkenen maar dan is de lol er wel een beetje af natuurlijk." Dat zegt eigenlijk alles. Stalkers zien ook vaak enkel de "lol" van hun daden.

Stalkers die daarnaast ook nog geldprijzen van 10.000 Euro weggeven, "voor de lol", lijken mij dubbel strafbare stalkers. En prive detectives die aan zoiets meewerken maakt dat natuurlijk ook mooi medeplichtig op zijn minst.
02-05-2019, 07:33 door Anoniem
Door Anoniem: Is de AVG hier wel van toepassing? Artikel 3 zegt het volgenden "Deze verordening is van toepassing op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking, alsmede op de verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden opgenomen." Is dat hier wel het geval?

Voor u en voor RTL heb ik een nieuwe Quiz Show. Gok op de AP! Probeer de AvG maximaal in je voordeel te interpreteren bij iemand die de vraag graag aan de Autoriteit Persoonsgegevens voorlegt middels een klacht. Onderzoek volgt automatisch. Win je, dan mag het, verlies je, dan krijg je een boete tot maximaal 20 miljoen, of 4% van de jaaromzet, afhankelijk van wat hoger is.

Sorry, maar de AvG is er voor bedoelt om fatsoenlijk samen te kunnen leven. Wie meent voor allerlei flauwe sensatie daar loopjes mee te kunnen nemen, daar zijn dan weer de AP en de torenhoge boetes voor bedoeld.
02-05-2019, 13:04 door Anoniem
Door Anoniem: Is de AVG hier wel van toepassing? Artikel 3 zegt het volgenden "Deze verordening is van toepassing op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking, alsmede op de verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden opgenomen." Is dat hier wel het geval?
Waarom zou dat niet het geval zijn? De AVG richt zich op persoonsgegevens. In het betreffende item op TV heb ik de "voorstander" horen zeggen "de persoon in kwestie is blond", als voorbeeld van de manier waarop dit spel gespeeld wordt. Zo op het eerste gezicht lijkt "blond" geen persoonsgegeven, maar als je het combineert met andere uiterlijke kenmerken of persoonsgegevens kunnen het wel degelijk persoonsgegevens zijn. En in het geval van uiterlijke kenmerken gaat het per definitie om bijzondere persoonsgegevens. En nog even los van of ze direct of indirect terug te voeren zijn op één persoon voor de buitenwereld is nog niet eens van toepassing, want het detectivekantoor verwerkt ze wel en ik denk dat de grondslag die zij noemen, ik ben het daarin eens met Arnoud Engelfriet, heel erg dun is.
02-05-2019, 13:04 door Anoniem
En omdat het hier gaat om puur entertainment,
Entertainment t.b.v. inkomsten uit zendtijd-verkoop (commerciele commercials dus).
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.