image

D66 en ChristenUnie kritisch over gebruik telecomdata voor coronabestrijding

dinsdag 2 juni 2020, 10:33 door Redactie, 16 reacties
Laatst bijgewerkt: 02-06-2020, 11:23

Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie zijn kritisch over het gebruik van telecomdata voor de bestrijding van het coronavirus, zoals het kabinet heeft voorgesteld. Via een noodwet moeten telecomproviders verplicht worden om gegevens aan het RIVM af te staan.

Volgens het ministerie van Volksgezondheid kan het RIVM met de telecomdata bij een eventuele toename van het aantal besmettingen in een gebied sneller handelen, door de regionale GGD te waarschuwen. De data die het RIVM ontvangt bestaat uit een telling, per uur, per gemeente, van het totaalaantal mobiele telefoons dat daar aanwezig is vanuit welke gemeente. Daarbij wordt voor buitenlandse nummers ook een verdeling gemaakt naar herkomst op basis van het telefoonnummer.

Volgens D66-Kamerlid Kees Verhoeven beschikt de overheid al over allerlei middelen, zoals de anderhalvemeterregel en doorgevoerde beperkingen in het openbare en sociale leven, waarmee het virus grotendeels onder controle is gekregen. "Wat wordt voorgesteld is om alle data van alle mensen met een mobiele telefoon te verzamelen, zonder dat duidelijk is wat er precies mee bereikt moet worden en daar ben ik als Kamerlid en controleur van de regering heel kritisch over", aldus Verhoeven tegenover BNR.

"Het is nog nooit gebeurd dat de Nederlandse overheid heeft gezegd dat het van iedereen op elk moment moet kunnen weten waar die persoon is geweest en dat kan op basis van telefoondata, want die maken ongelooflijk vaak per dag koppeling met een zendmast en daardoor kun je als overheid op basis van deze data achterhalen waar iedereen is geweest", aldus Verhoeven.

De regering liet weten dat het de telecomgegevens alleen wil gaan gebruiken om mensenstromen in kaart te brengen, maar in dat geval is deze data helemaal niet nodig, gaat Verhoeven verder. Het Kamerlid vindt dat de regering naar alternatieven moet kijken en duidelijk moet uitleggen waarom het zo'n vergaande maatregel wil invoeren en dat is niet gebeurd. Als mogelijk alternatief wijst Verhoeven naar Google Maps, dat al mensenmassa's bijhoudt of de inzet van fysiek toezicht op straat dat kan zien of het te druk wordt.

"Ik zie niet de meerwaarde van deze ingrijpende stap", merkt Verhoeven op. "Het is fundamenteel in een rechtsstaat dat je goed nadenkt in hoeverre je wilt ingrijpen in de persoonlijke vrijheid van mensen en als je telecomgegevens van dertien miljoen Nederlanders gaat verzamelen zonder een duidelijk doel dan is het onverstandig als de Tweede Kamer zegt dat het wel goed komt en het hier en daar wel zou kunnen helpen. Dat is niet proportioneel", laat het D66-Kamerlid weten.

Volgens Verhoeven is het een beetje zoeken naar de logica van het voorstel. "Ik heb een beetje het gevoel na die app waar ook een paar weken lang mee gegoocheld werd, en ook een Europees voorstel, dat iedereen zoiets heeft 'we moeten iets met data', terwijl volgens mij de oplossing is verstandige maatregelen, goed monitoren, vrijwilligheid, afstand houden, mondkapjes en als er een tweede golf uitbreekt moeten we dan weer schakelen naar nieuwe maatregelen."

Vanuit de ChristenUnie is er kritiek op de termijn van de noodwet die het verzamelen van de telecomgegevens mogelijk maakt. Die vervalt namelijk na maximaal een jaar. ChristenUnie Eppo Bruins gaat een voorstel voor een periode van drie maanden indienen. "Het zal vast nuttig en nodig zijn", zegt Bruins tegenover De Telegraaf. "Maar voor mij blijft deze situatie het tijdelijke abnormaal en niet het nieuwe normaal."

Reacties (16)
02-06-2020, 10:48 door Anoniem
"Het is nog nooit gebeurd dat de Nederlandse overheid heeft gezegd dat het van iedereen op elk moment moet kunnen weten waar die persoon is geweest en dat kan op basis van telefoondata, want die maken ongeloof vaak per dag koppeling met een zendmast en daardoor kun je als overheid op basis van deze data achterhalen waar iedereen is geweest", aldus Verhoeven.
Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.
02-06-2020, 11:08 door Anoniem
Door Anoniem:Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.
Enige nuance is op zijn plaats: D66 in de kamer stemde tegen en eenmaal aan de macht werd er geen probleem meer van gemaakt. Goed om dit soort gedrag van Draai66 politici in het achterhoofd te houden bij de komende verkiezingen.
02-06-2020, 11:16 door karma4 - Bijgewerkt: 02-06-2020, 11:19
Door Anoniem: Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.
De foute sleepnet aanduiding betrof de wet voor AIVD (2000 fte) en Mivd .Een fraai voorbeeld hoe je met politieke publieke beïnvloeding al la Cambridge analytica mensen kan beinvloeden. Beter onderzoek waar het echt over ging was op zijn plaats geweest.


Volgens Verhoeven is het een beetje zoeken naar de logica van het voorstel. ".. terwijl volgens mij de oplossing is verstandige maatregelen, goed monitoren, vrijwilligheid, afstand houden, mondkapjes en als er een tweede golf uitbreekt moeten we dan weer schakelen naar nieuwe maatregelen."
Als je geen goed model hebt waar de risico's zitten dan zal de privacy impact groot zijn voor de personen die buiten het risicovolle gedrag gebleven zijn. Zo'n model is er nu niet., de goede politieke vraag zou zijn: waarom niet?
Een beetje ICT opleiding met de combinatie van statistiek zou een voorwaarde voor politici moeten zijn.
02-06-2020, 11:33 door Anoniem
Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.

Altijd behoorlijk kritisch geweest. In een coalitie moet je water bij de wijn doen. Maar dat maakt ze geen groot voorstander.
02-06-2020, 11:34 door Anoniem
Goed om dit soort gedrag van Draai66 politici in het achterhoofd te houden bij de komende verkiezingen

Dat soort issues heb je met iedere coalitie, en met elke partij. Immers gaat het dan om een kabinetsstandpunt. Goed om te begrijpen dat je in de politiek altijd met dit soort zaken zal worden geconfronteerd. Tenzij 1 partij de meerderheid heeft, en alleen een regering kan vormen.
02-06-2020, 11:39 door Anoniem
"Wat wordt voorgesteld is om alle data van alle mensen met een mobiele telefoon te verzamelen"

Ik heb er begrip voor dat de slechte ervaringen van de afgelopen jaren met gegevensbescherming een zekere gevoeligheid heeft opgeleverd. Ik deel die gevoeligheid. En ook in beroepsgroepen als IAPP wordt er uitgebreid gediscussieerd. Maar met respect, de opmerking van de heer Verhoeven is in dit geval onjuist.

Uit het wetsvoorstel (https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/kamerstukken/2020/05/29/wetsvoorstel-telecommunicatiewet/Wetsvoorstel+telecommunicatiewet.pdf):

De aanbieders verstrekken aan het RIVM, via het CBS, afgeleide informatie van verkeers- en locatiegegevens.6 De afgeleide informatie is een telling per uur van totaalaantallen van mobiele telefoons per gemeente, uitgesplitst naar de afgeleide herkomst (woongemeente) van de houder van de telefoon

Of dit überhaupt persoonsgegevens zijn, hangt heel erg af van het moment. Kan je iets terughalen? Een extreme, gisteren in gemeente Amsterdam, op een willekeurig uur, bij wijze van spreken 200 uit Utrecht, 100 uit Den Bosch, 20 uit Gemeente Roerdalen, misschien 100 uit Noord Amerika, ... Succes om er iemand uit te identificeren... Ander uiterste, in die gemeente Roerdalen zullen misschien 2 of 3 mensen uit Amsterdam lopen op de late avond. Dat is vermoedelijk met andere data te combineren. Maar ook daar hebben ze aan gedacht:

Wanneer een totaalaantal lager is dan 15 wordt geen getal verstrekt, om herleidbaarheid tot personen te voorkomen.
(Noot, dit is een interessant fenomeen, de toezegging is woord voor woord uit de memorie van toelichting, die op zichzelf geen juridische waarde heeft, naar een voetnoot van de inhoud van het voorstel, die wel bindend is, gekopieerd).

Het moet gezegd, men doet moeite om de gegevens in de geest anoniem te houden (al noemt men het zelf heel voorzichtig pseudoniem). Maar dit is wel wat anders dan "alle data van alle mensen met een mobiele telefoon".
02-06-2020, 11:48 door Anoniem
Door karma4:Een beetje ICT opleiding met de combinatie van statistiek zou een voorwaarde voor politici moeten zijn.

Wat jij voorstaat is een technocratie.
Niet iedereen heeft interesse in of kennis van ICT of statistiek. Kijk maar naar je omgeving/buurt.
Volksvertegenwoordigers zouden ook niet allemaal dezelfde achtergrond, opleiding en interesse moeten hebben. Dat is funest voor de uitoefening van hun functie.


Een volksvertegenwoordiger is iemand die door middel van verkiezingen is verkozen om de bevolking van een land of van een stad of een ander gebied te vertegenwoordigen in een overheidsorgaan. Idealieter zou het parlement een doorsnee van de Nederlandse bevolking moeten zijn. :-)
02-06-2020, 14:19 door Anoniem
Door karma4:
Door Anoniem: Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.
De foute sleepnet aanduiding betrof de wet voor AIVD (2000 fte) en Mivd .
Ja en? Wat mij betreft geenszins een foute aanduiding.

Een fraai voorbeeld hoe je met politieke publieke beïnvloeding al la Cambridge analytica mensen kan beinvloeden. Beter onderzoek waar het echt over ging was op zijn plaats geweest.
De beinvloeding van Cambridge Analytica ging wel een paar stapjes verder dan een enkel woord.

Als je geen goed model hebt waar de risico's zitten dan zal de privacy-impact groot zijn voor de personen die buiten het risicovolle gedrag gebleven zijn. Zo'n model is er nu niet., de goede politieke vraag zou zijn: waarom niet?
Oh, dat is simpel. De politiek hoeft van zichzelf alleen maar net te doen of ze iets nuttigs doen. Werkelijk presteren is niet alleen optioneel, het is eigenlijk zelfs ongewenst. Immers, als je heel opzichtig (doet of je) hard je best doet en toch faalt, heb je nog steeds een reden om hetzelfde truukje nog eens uit te halen. Zie ook de EU: Hun eigen remedie voor hun eigen falen is keer op keer "meer EU", terwijl alle voorgaande rondes van EU-vermeerderen ook al geen soelaas brachten.

Een beetje ICT opleiding met de combinatie van statistiek zou een voorwaarde voor politici moeten zijn.
En nog zo een stapeltje andere kennisgebieden. Tenminste, als je kennis van zaken verwacht. De enige kennis van zaken die ze zelf relevant achten is hoe het spelletje te spelen ("politicologie"). Niet governance, niet inhoudelijk, puur het handjeklap vinden ze belangrijk. Dat ze ondertussen invloed uitoefenen op miljoenen levens, dat bevatten ze zelf eigenlijk niet.
02-06-2020, 14:21 door Anoniem
Door Anoniem:
Kees is nu alweer vergeten dat D66 een groot voorstander van de sleepwet (wiv) was en is.
Altijd behoorlijk kritisch geweest. In een coalitie moet je water bij de wijn doen. Maar dat maakt ze geen groot voorstander.
Oh kom, eerst "behoorlijk kritisch" zijn en dan als een blad aan een boom omdraaien en hartgrondig voorstander zijn is niet "water bij de wijn doen", dat is je eigen principes verraden. Wat '66 al vaker doen en gedaan hebben.
02-06-2020, 15:19 door Anoniem
Burgers kunnen stoppen met hun slimme devices,en smartphone gebruik
dan hoeven ze niet op het malieveld te staan of op de dam om te protesteren voor hun vrrijheden
plus word de controle-staat behoorlijk aangetast.

Burgers hebben dit zelf in de hand,jij wilt toch een smartphone gebruiken,jij wilt toch slimme devices gebruiken
dan heb je de overheid die alles voor je gaat bepalen,en dit is de realiteit,wat voor een argument ze er ook voor gebruiken.

The Matrix
02-06-2020, 17:29 door karma4
Door Anoniem: Wat jij voorstaat is een technocratie.
Niet iedereen heeft interesse in of kennis van ICT of statistiek. Kijk maar naar je omgeving/buurt.
Volksvertegenwoordigers zouden ook niet allemaal dezelfde achtergrond, opleiding en interesse moeten hebben. Dat is funest voor de uitoefening van hun functie.

Een volksvertegenwoordiger is iemand die door middel van verkiezingen is verkozen om de bevolking van een land of van een stad of een ander gebied te vertegenwoordigen in een overheidsorgaan. Idealieter zou het parlement een doorsnee van de Nederlandse bevolking moeten zijn. :-)
We hebben nu enkel politici die opgeleid zijn als politici en weinig benul van iets anders hebben.
De betekenis van ICT moeten ze opzoeken. Ik hecht aan die C in de veelheid van betekenissen …. Communicatie!

Alleen maar techniek promoten is niet goed. Ik verwijs niet voor niets naar een weermodel.
Iedereen begrijpt wat het weer doet en hoe handig zo'n verwachting is. Maar zeer weinigen zien hoe zoiets tot stand komt.
Een goede technologie voor een weerbericht onderuit halen omdat een regeneter in de buurt een privacyinbreuk is getuigd niet van enig inzicht. Daarmee hebben we weinig uitzicht op behoorlijke persoonlijke bescherming ofwel de privacy van mensen wordt geschonden.
02-06-2020, 19:05 door Anoniem
Door karma4: We hebben nu enkel politici die opgeleid zijn als politici en weinig benul van iets anders hebben.
De betekenis van ICT moeten ze opzoeken. Ik hecht aan die C in de veelheid van betekenissen …. Communicatie!

Alleen maar techniek promoten is niet goed. Ik verwijs niet voor niets naar een weermodel.
Iedereen begrijpt wat het weer doet en hoe handig zo'n verwachting is.

Je bedoelt met communiceren over het weerbericht, een aankondiging van Code Oranje, en vervolgens valt er maar een enkele druppel. In ieder geval niets dat code oranje rechtvaardigd. Dat soort communicatie: ("The Boy Who Cried Wolf")
Dat doen politici nu ook al. Daar hebben ze geen ICT opleiding en statistiek voor nodig.

Het weer voorspellen is deels wetenschap, maar ook nog deels astrologie.
De wiskundige modellen zitten er nog te vaak naast.
Dat ze iets communiceren, betekent nog niet dat ze het goed doen of goed voorspellen.
02-06-2020, 22:07 door Anoniem
Door karma4: De betekenis van ICT moeten ze opzoeken. Ik hecht aan die C in de veelheid van betekenissen …. Communicatie!
Da's leuk, maar de C in ICT gaat over communicatie...technologie. Niet over communiceren, maar over telefoonlijntjes trekken.

Je kan niet zo even roepen "ik zei ICT waarmee ik dus duidelijk gemaakt heb dat ik vind dat er goed gecommuniceerd moet worden", want dat is proberen achteraf meer betekenis toe te voegen dan wat er te lezen was. Als je naast ICT "communiceren" belangrijk vindt, zeg dat dan.

Overigens is "communiceren" in het politieke lingo vooral éénrichtingsverkeer, van de politiek richting burger die maar gewoon moet doen wat hem verteld wordt. Vaak zit er nog een laag paarse broeken tussen, die precies uitvogelen hoe een plan "in de markt gezet" moet worden, want tegenspraak doen ze niet aan daar in den hagistan. Binnen dat kader zijn ze best bedreven in "communiceren", dus pas op waar je om vraagt.
03-06-2020, 08:07 door Anoniem
Alles hangt samen met de wijze waarop die informatie door telecomproviders wordt aangeleverd. Leggen we over Nederland een raster van zeg 500x500 meter en er gaan tabellen met aantal mobiele devices per raster-vak naar het RIVM dan heb ik er niet zo'n moeite mee. RIVM kan o.b.v. dit soort tabellen een heatmap maken. Alle storingen maakt dit soort heatmaps met storingsmeldingen, zie: https://allestoringen.nl/storing/ziggo/kaart/

Belangrijke randvoorwaarden:
- Het raster mag niet te klein worden. Als je een raster van 10x10 hanteert, kan je op woning/gebouw niveau gaan vaststellen hoeveel mensen er zijn. Dat vind ik te ingrijpend op privacy. Mijn aanbeveling zou zijn minstens 200x200 meter; liever 500x500 meter. Voor druktemeting volstaat in mijn ogen een 500x500 mtr raster.
- Er mag hooguit gedifferentieerd worden op abonnementssoort (wel of geen voice). Hiermee kan je laptops, IoT en dat soort devices filteren. Een meer gedifferentieerde filtering (b.v. pre-paid; unlimitied; toestelmerk, etc.) is onwenselijk ivm privacy.
- De Nederlandse Staat ontvangt enkel aantallen per rastervak en niet meer info.

Dit soort informatie wordt nu ook al gebruikt om verkeer in kaart te brengen. Als ik me goed herinner zijn Vodafone en TomTom hier ooit een samenwerking voor aangegaan.

De vraag is natuurlijk wel: Wat kan en wat wil je ermee? We hebben afgelopen weekend met het protest op de Dam gezien dat die helemaal vol gestroomd was, de burgemeester hiervan op de hoogte was, maar het heeft laten gebeuren. Wat had dit soort telecom informatie hier nu aan bijgedragen? En ook de drukte op stranden in de afgelopen periode hebben we niet over het hoofd gezien. Wat mij betreft terug naar de vraag: Wat wil je met deze data bereiken?
03-06-2020, 12:29 door Anoniem
Door Anoniem: Wat mij betreft terug naar de vraag: Wat wil je met deze data bereiken?

Ah, maar we hebben het hier over politici.
Het doel wat politici willen bereiken is dat een wetsvoorstel met hen geassocieerd wordt, en dat zij zoveel mogelijk publiciteit hiermee kunnen genereren. Naamsbekendheid dat is hun doel.

De data zelf is onbelangrijk voor politici. Die zullen zij nooit zien en ook nooit gebruiken.
Zodra de wet aangenomen is, gaan zij weer verder met het volgende "doel".

Als een duidelijke onderbouwing in de wet zelf of in de toelichting ontbreekt, dan weet je al hoe laat het is.
Ook deze wet is een show voor de buhne. Kijk eens hoe actief wij als politici zijn in het nemen van beslissingen.

Kijk anders "Yes Minister" (nog) eens een keer.
Zelfs 35 jaar na dato kloppen de voorbeelden in die serie nog steeds. Er is niets/weinig veranderd.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.