image

Juridische vraag: mag je software doorverkopen?

woensdag 7 november 2012, 10:57 door Arnoud Engelfriet, 22 reacties

Heb jij een uitdagende vraag over beveiliging, recht en privacy, stel hem aan ICT-jurist Arnoud Engelfriet en maak kans op zijn boek
"Security: Deskundig en praktisch juridisch advies".

Vraag: Als ik een boek koop, mag ik dat doorverkopen. Maar als ik software koop, mag ik dat niet doorverkopen want in de licentie staat dat deze persoonlijk en niet-overdraagbaar is. Waarom is dat verschil eigenlijk?

Antwoord: In de Auteurswet is bepaald dat wie een legaal op de markt gebracht exemplaar doorverhandelt, geen inbreuk maakt. Dit heet "uitputting": de verkoper heeft z'n geld gekregen voor de eerste verkoop en dan nóg een keer geld vangen is niet de bedoeling.

Dat wetsartikel is ouder dan het internet, en dus was lange tijd de vraag hoe dat zou uitpakken wanneer iemand digitale informatie zou gaan doorverhandelen. Softwareleveranciers namen alvast maar op in hun contracten dat er niets verkocht werd maar alleen tijdelijk in bruikleen (licentie) werd gegeven. Ook al was "tijdelijk" vrij eeuwig en de prijs nogal hoog.

Het Europese Hof van Justitie bepaalde echter begin juli dat uitputting wel degelijk ook geldt voor software. Wie software downloadt en een betaalde licentie heeft, mág deze licentie doorverhandelen, mits hij de software natuurlijk zelf buiten gebruik stelt. Ongeacht wat er in de licentie staat. Het recht van uitputting gaat bóven de contractuele bepalingen.

Wel moet er sprake zijn van 'verkoop' van die licentie. Niet elke licentie telt als een "koop". Met name is belangrijk dat de prijs de "economische waarde" van de software vertegenwoordigt, en dat de licentie eeuwigdurend is. Een licentie op een antiviruspakket die één jaar geldig is en waarbij per maand een bedragje moet worden betaald, is dus geen "koop". Maar een Oracle-licentie is dat wel.

Een gekochte licentie mag niet worden gesplitst. Koop je 23 licenties in één contract, dan mag je ze alleen als bundel van 23 doorverkopen. En de verkoper heeft het recht om te auditen of doorverkochte software wel echt gewist is bij de eerste koper.

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (22)
07-11-2012, 12:37 door Anoniem
Arnoud,

Hoe zit het dan met OEM-versies die geleverd worden met een systeem / hardware. Mogen dezen dus ook apart worden verkocht?
07-11-2012, 14:55 door Arnoud Engelfriet
Dat is een goeie, daar heeft het Hof niets over gezegd. Ik denk het wel maar alleen in combinatie met de hardware waarmee ze oorspronkelijk op de markt zijn gebracht.
07-11-2012, 16:35 door Anoniem
En wat betreft voordelige licenties, zoals Office voor €15,- via je werkgever of een student die een Windows 8-upgrade voor €25,- koopt? Kunnen die licenties worden doorverkocht aan niet-collega's of niet-studenten?
07-11-2012, 17:29 door Arnoud Engelfriet
Als ze voldoen aan de eisen wel. Een reële prijs, eeuwig gebruiksrecht en zelf wissen. Je kunt je afvragen of €15 wel reëel is.

Aan de andere kant, de studenteneditie op goedkoop papier van een boek mag ik ook gewoon doorverkopen op de open markt.
07-11-2012, 18:04 door Anoniem
En de verkoper heeft het recht om te auditen of doorverkochte software wel echt gewist is bij de eerste koper.
? Klopt deze zin?
08-11-2012, 01:03 door Anoniem
Een van de softwarepakketten die mijn bedrijf gebruikt heeft een '99-year license'. Daar heb ik verder nooit bij stilgestaan, maar zou dit een doelbewuste bepaling van de leverancier zijn om te kunnen stellen dat dit dus geen eeuwigdurende licentie is? En zou dat juridisch stand houden als het om doorverkoop van de licentie gaat?
08-11-2012, 08:19 door Anoniem
Hoe zit het met software die specifiek op iemands naam staat of aan een specifieke account is gebonden? Dus met een door 2 partijen ondertekende verkoopsovereenkomst of een steam-game.
08-11-2012, 08:25 door Anoniem
Over het algemeen zie je bij studentenlicenties dat je ze alleen mag gebruiken zolang je student bent. Je krijgt ze dan voor gereduceerde prijs omdat je ze voor je studie gebruikt.
08-11-2012, 09:24 door Anoniem
Is dit enkel voor het gebruiksrecht, of gelden licentievoorwaarden voor ondersteuning, updates e.d. ook na doorverkoop, ongeacht wat in de licentie over doorverkoop vermeld wordt? Als voor het downloaden van updates bijvoorbeeld een inlog op een website nodig is, en de inloggegevens mee worden verkocht, mag deze inlog dan worden uitgeschakeld? En als software na installatie geactiveerd moet worden, en activatie mislukt, wat dan?
08-11-2012, 09:47 door Anoniem
Maar die studenteneditie is goedkoop omdat ie op goedkoop papier is gedrukt, niet omdat de software leverancier een overeenkomst heeft met de onderwijsinstelling waar de afnemer werkt / studeert.

Microsoft is er zelf (op marktplaats) heel duidelijk over: http://statisch.marktplaats.nl/help/intellectueeleigendom/microsoft.html
"Software verkregen via uw onderwijsinstelling (zogenaamde SLIM of SURF licenties) mogen niet worden doorverkocht."

Dat zegt natuurlijk weinig over de juridische houdbaarheid van dat standpunt, maar er zit in elk geval volgens Microsoft dus een verschil tussen normale retail software en de producten die via Surfspot en dergelijke verkocht worden.
08-11-2012, 12:00 door Arnoud Engelfriet
18:04 Anoniem: Ja die zin klopt. De verkoper mag een audit uitvoeren bij de eerste koper. Doel van de audit is vaststellen of de doorverkochte software wel echt gewist/gedelete is.

01:03 Anoniem: ik vind 99 jaar eeuwig, dus aan dat criterium van koop is voldaan zou ik zeggen. Anders is het wel héél makkelijk deze uitspraak te omzeilen.

08:19 Anoniem Heel vaak is koop persoonsgebonden, maar dat maakt doorverkoop nog niet illegaal. Als ik bij Bol.com een boek koop, is die koop op mijn naam. Maar toch mag ik dat boek doorverkopen.

08:25 Anoniem Daar zeg je nog eens wat. De licentiegrenzen blijven natuurlijk wél gelden. Dus je mag de studenteditie alleen aan een student doorverkopen. Had ik me nog niet gerealiseerd maar dat is wel een intrigerende beperking.

09:24 Anoniem Nee, onderhoudscontracten en dergelijke zijn dienstverlening en vallen buiten de eerste koop van het boek. Net zoals je wel je boekenpakket van het LOI mag doorverkopen maar niet toegang tot de online studie-omgeving en de video's met de lessen via de site.

09:47 Anoniem: Microsoft zal óók bij gewone licenties zeggen dat je ze niet mag doorerkopen. Dat zei Oracle ook, en zij kregen ongelijk bij het Hof. Het is dus zeer de vraag of dat standhoudt. Maar het is ergens wel verdedigbaar als in de licentie staat dat hij geldig is tot je student-af bent. Dan is dat geen koop maar tijdelijke huur. Plus, wat ik hierboven zei: alleen een andere student mag 't kopen.
08-11-2012, 13:38 door Anoniem
"Wel moet er sprake zijn van 'verkoop' van die licentie. Niet elke licentie telt als een "koop". Met name is belangrijk dat de prijs de "economische waarde" van de software vertegenwoordigt, en dat de licentie *eeuwigdurend* is. Een licentie op een antiviruspakket die één jaar geldig is en waarbij per maand een bedragje moet worden betaald, is dus geen "koop". Maar een Oracle-licentie is dat wel."

Stel dat een Oracle licentie een geledigheidsduur heeft van 1000 jaar.
Afgezet tegen het korte mensenleven zullen veel kopers 1000 jaar zien als "voor altijd".
Mag zo'n licentie doorverkocht worden?

1000 jaar is zeer extreem. Waar ligt de grens? 70? 50? 5?
08-11-2012, 14:08 door [Account Verwijderd]
1 Vraag: Hoe zit het bijvoorbeeld met het verkopen van World of Warcraft accounts, een game waarbij je een maandelijks abbonement moet hebben om te kunnen spelen?

tnx
08-11-2012, 17:29 door Anoniem
13:38 Anoniem: Ik denk dat je dan naar de afschrijving van de economische waarde van een licentie moet kijken. Alleen in extreme gevallen heeft een 10 jaar oud softwarepakket nog enige economische waarde. Dus een licentieduur langer dan 10 jaar zou je in het geval van software al als 'voor altijd' kunnen beschouwen.
08-11-2012, 17:35 door AdVratPatat
@ Arnoud Engelfriet:
Bedankt voor de uitstekende bijdrage en het beantwoorden van bovenstaande vragen, ik heb weer wat geleerd over "het grijze gebied"!!! ;]

Door Rotsmoel: 1 Vraag: Hoe zit het bijvoorbeeld met het verkopen van World of Warcraft accounts, een game waarbij je een maandelijks abbonement moet hebben om te kunnen spelen?

tnx
Zoals al vermeld in het artikel zelf, het lijkt mij exact hetzelfde:
"Een licentie op een antiviruspakket dat één jaar geldig is en waarbij per maand een bedragje moet worden betaald, is dus geen "koop".
08-11-2012, 18:36 door Anoniem
@ Arnoud Engelfriet: Als jij iets bij bol.com koopt is dat nog steeds een anonieme aankoop. Ok, bol weet jouw adres aangezien ze daar het pakje naar toe moeten sturen, maar dat geven ze niet door aan de uitgever. En misschien heb jij die aankoop wel gedaan voor je oude moeder die creditcards/internet niet vertrouwd.

Ik dacht meer aan een situatie met maatwerk of heel specialistische software, waarbij jij en de leverancier een contract in tweevoud ondertekenen waarbij 1 van de bepalingen is dat de software niet mag worden overdragen aan derden zonder toestemming van de leverancier. En maakt het in zo'n geval uit of jij ondertekend als bedrijf of als particulier?
08-11-2012, 18:59 door Anoniem
Door Anoniem: En wat betreft voordelige licenties, zoals Office voor €15,- via je werkgever of een student die een Windows 8-upgrade voor €25,- koopt? Kunnen die licenties worden doorverkocht aan niet-collega's of niet-studenten?

Meestal ga je in dit geval akkoord dat als je uit dienst treed bij het bedrijf je ook je 'recht' op die software verliest, zelfde voor studenten. Dus iemand die niet studeert of niet een collega is mag het waarschijnlijk niet gebruiken, ook al mag jij het doorverkopen.

Kijk maar naar de voorwaarden van bijvoorbeeld surfnet.
09-11-2012, 00:10 door Anoniem
Ik was benieuwd hoe ver dit zou werken met software zoals Diablo 3. Gezien dit gekoppeld zit aan een account en je het alleen online kan spelen.
Zou je Blizzard op grond hier van zo ver kunnen krijgen het spel los te koppelen, zodat het door verkocht kan worden?
Om meteen maar verder te gaan met Steam, Origin en andere vergelijkbare systemen.
09-11-2012, 00:54 door Anoniem
18:04 Anoniem: Ja die zin klopt. De verkoper mag een audit uitvoeren bij de eerste koper. Doel van de audit is vaststellen of de doorverkochte software wel echt gewist/gedelete is.

Praktisch is deze audit onuitvoerbaar. Je zit met privacy-problemen. De verkoper kan alvast één of meerdere kopieën voor zichzelf maken en na verkoop één van de kopieën weer illegaal (nu wel) gebruiken.
09-11-2012, 03:03 door Anoniem
Door Anoniem: En wat betreft voordelige licenties, zoals Office voor €15,- via je werkgever of een student die een Windows 8-upgrade voor €25,- koopt? Kunnen die licenties worden doorverkocht aan niet-collega's of niet-studenten?

Je opleiding heeft een contract waarin het mogelijk is dat jij tijdens je studie gebruik maakt van deze software. Je "koopt" in dit geval geen software, maar mag gebruik maken van deze software voor een gereduceerd tarief. Officieel moet je de software dus ook wissen op het moment dat je geen studie meer volgt bij dat instituut.

Wil je de software doorverkopen, dan moet je dus de eigenaar zijn, dus het instituut. Je mag namelijk niet iets verkopen wat niet van jou is. Doorverkopen aan anderen of kopen en door anderen laten gebruiken is zwaar illegaal.
09-11-2012, 11:00 door Arnoud Engelfriet
@Anoniem 00:54: Hoezo privacyprobleem? Als je mag auditen, dan moet de andere partij de audit ondergaan. Je kunt dan niet roepen "privacy" en onder je wettelijke plichten uitkomen. Natuurlijk moet je rekening houden met de privacy als auditor maar iemand compleet buiten de deur houden mag niet, hij heeft een wettelijk inspectierecht.

@Anoniem 00:10: Voor online spellen en diensten geldt dit arrest niet. Mogelijk wel voor een spel dat je tegen eenmalig bedrag verkrijgt bij Steam, wat ze zelf ook al "purchase" noemen.
09-11-2012, 11:09 door Arnoud Engelfriet
@Anoniem 18:36: Die zin gaat het verschil niet maken. Als ik een schilderij op maat laat maken, dan mag ik het doorverkopen hoe vaak de schilder ook zegt van niet.

De vraag is of het een koop is, en die zin is daarbij irrelevant. Je kunt een koop niet tot "huur" verklaren door enkel een zin in het contract.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.