Nederlandse gemeenten blijken de AVG gebrekkig na te leven, maar een betere "digitale geletterdheid" en een "aanjaagteam digitale grondrechten en ethiek" moeten hier verandering in gaan brengen, zo stelt staatssecretaris Van Huffelen van Digitalisering. Onderzoek van burgerrechtenbeweging Bits of Freedom dat eerder dit jaar verscheen liet zien dat de tien grootste gemeenten van Nederland zich onvoldoende aan de privacywet houden.

Zo zijn de verwerkingsregisters niet compleet en actueel, waardoor gemeenten niet voldoende weten welke gegevens ze verwerken, met welk doel, of die verwerking rechtmatig en veilig is en met wie er wordt samengewerkt. Verder blijkt dat burgers die een beroep doen op hun AVG-rechten, bijvoorbeeld door inzage te verzoeken van welke gegevens de gemeente over hen heeft, vaak lang moeten wachten. Processen zijn niet overal op orde en wettelijke termijnen worden onterecht verlengd en overschreden.

Volgens Van Huffelen mag de samenleving van de overheid verwachten dat zij de huishouding op orde heeft en dat de overheid voldoet aan de standaarden van het gegevensbeschermingsrecht. "Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat hun gegevens goed zijn beschermd wanneer deze worden verwerkt door de overheid. Duidelijk mag dan ook zijn dat wij vinden dat alle gemeenten, net als een ieder die persoonsgegevens verwerkt, zich moeten houden aan de AVG."

Het onderzoek van Bits of Freedom was aanleiding voor GroenLinks-Kamerlid Bouchallikh om vragen te stellen. "Wat doet u nu concreet na dit soort incidenten en hoe voorkomt u dat wij hoppen van digitaal schandaal naar digitaal schandaal?", zo wilde ze van de staatssecretaris weten. Van Huffelen laat daarop weten dat er binnen overheidsorganisaties wordt gewerkt aan het verstevigen van de privacy en dat minister Weerwind voor Rechtsbescherming een onderzoek is gestart of de huidige rol van de Functionaris Gegevensbescherming (FG) als toezichthouder binnen een organisatie verder kan worden versterkt.

Daarnaast werkt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) aan een "raadacademie" die de digitale geletterdheid van gemeenteraadsleden moet verbeteren zodat zij beter in staat zijn om een controlerende functie uit te oefenen. Tevens worden er plannen gemaakt voor een ‘aanjaagteam digitale grondrechten en ethiek’. Van Huffelen zegt deze zaken beter onder de aandacht bij gemeenten te zullen brengen, maar wijst ook naar de verantwoordelijkheid van gemeenten zelf. "Gemeenten blijven natuurlijk altijd zelf verantwoordelijk voor hun informatiehuishouding en het naleven van de AVG."