De Autoriteit Persoonsgegevens hekelt minister Adriaanses van Economische Zaken omdat ze advies negeert over het niet publiceren van een lijst van mensen met een zogeheten bestuursverbod. De privacytoezichthouder vreest een digitale schandpaal en roept de Tweede Kamer op om niet met het besluit akkoord te gaan. De minister wil dat de Kamer van Koophandel (KvK) voortaan een lijst publiceert van mensen met een bestuursverbod, bijvoorbeeld vanwege faillissementsfraude.

Vorig jaar februari adviseerde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de minister om de lijst niet openbaar te maken. Het advies gaat over een wijziging van het Handelsregisterbesluit. Volgens die wijziging zullen mensen die een bestuursverbod opgelegd krijgen, maximaal vijf jaar op een openbare lijst in het Handelsregister komen te staan. Sinds 2016 kunnen mensen die faillissementsfraude hebben gepleegd zo’n verbod krijgen. Zij mogen dan tijdelijk geen bedrijf meer besturen.

Na maximaal vijf jaar worden mensen weer van de openbare lijst gehaald, zodat zij een nieuwe kans krijgen. De AP vindt het niet noodzakelijk en niet evenredig om de lijst te publiceren. Nieuwe bestuurders moeten zich namelijk altijd aanmelden bij de KvK. Meldt iemand zich aan die een bestuursverbod heeft, dan kan de KvK dat meteen zien op de lijst en die persoon vervolgens weigeren als bestuurder. "Daarnaast is het openbaar maken van die lijst ook niet noodzakelijk omdat de eerlijkheid in het handelsverkeer dit vereist, en niet evenredig in relatie tot het beoogde doel", zo laat de privacytoezichthouder verder weten.

Minister Adriaanses heeft aangegeven dat ze het advies van de Autoriteit Persoonsgegevens niet zal opvolgen. "Omdat met de sterkere privacybescherming in het Handelsregister een nieuwe situatie is gecreëerd. Dit veroorzaakt namelijk een vermindering van vrij beschikbare informatie die kan bijdragen aan weerbaarheid tegen fraude en criminaliteit. Om hiervoor te compenseren is informatie over bestuursverboden zeer waardevol", aldus de bewindsvrouw in nota over de voortgang van de datavisie van het Handelsregister.

Schandpaal

AP-voorzitter Aleid Wolfsen noemt het 'ontoelaatbaar' dat de minister het advies niet opvolgt. "Op het doel op zich is niets aan te merken, dat is zelfs zeer te begrijpen. Maar de uitwerking van de wet is in strijd met de grondrechten van iedereen." Volgens Wolfsen krijgen mensen met het voorstel van de minister eigenlijk nog een extra straf. "Ze worden tot in de lengte der dagen aan de schandpaal genageld."

Op de lijst staat met naam en toenaam, geboortedatum, geboorteplaats en welke misdaad mensen precies hebben gepleegd. "Dat doet de wetgever bij andere wetsovertredingen ook niet", gaat de AP-voorzitter verder. Daarnaast bestaat het risico dat de informatie gaat rondzwerven, ook als die van de oorspronkelijke lijst is verwijderd.

"In het digitale tijdperk is de kans levensgroot dat die lijst voor altijd ergens online blijft staan. Een kopietje is zo gemaakt. En zo kan een misstap iemand een leven lang achtervolgen. Dat zou betekenen: eens op een zwarte lijst, altijd op een zwarte lijst." De Autoriteit Persoonsgegevens vraagt de Tweede Kamer dan ook om de publicatie van bestuursverboden tegen te houden.