Het demissionaire kabinet heeft een voorstel dat de AIVD en MIVD bulkdatasets langer laat bewaren naar de Tweede Kamer gestuurd. De AIVD en MIVD hebben bulkbevoegdheden waardoor ze grote hoeveelheden gegevens kunnen verzamelen van miljoenen mensen, waarvan het overgrote deel gaat over mensen waar de diensten geen onderzoek naar doen of zullen gaan doen. Dat doen de inlichtingendiensten naar eigen zeggen om een klein deel binnen te kunnen halen dat wél relevant is voor een onderzoek. Vervolgens moeten alle gegevens die niet relevant zijn zo snel mogelijk worden vernietigd.

De bulkdatasets mogen op dit moment maximaal anderhalf jaar worden bewaard. Vorig jaar oordeelde de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) na een klacht van burgerrechtenbeweging Bits of Freedom dat de AIVD en MIVD vijf bulkdatasets moesten vernietigen, wat inmiddels ook is gedaan. De diensten bleken de bulkdatasets namelijk langer dan anderhalf jaar te bewaren. Waar Bits of Freedom stelde dat de beslissing van de CTIVD laat zien dat de geheime diensten zich niet laten begrenzen door regelgeving, stelt het kabinet dat de beslissing bevestigt dat de huidige wetgeving tekort schiet voor de omgang met bulkdatasets.

Afgelopen december werd een wetsvoorstel dat de AIVD en MIVD meer bevoegdheden geeft voor onderzoek naar landen met een offensief cyberprogramma naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet wilde een aantal weken later door middel van een nota van wijziging het wetsvoorstel op twee punten wijzigen. Zo komt er een voorafgaande bindende toets op toestemming voor de real-time verzameling van verkeers- en locatiegegevens. Daarnaast mogen de inlichtingendiensten, na toestemming van de CTIVD, bulkdatasets langer bewaren.

Afgelopen mei kwam de Raad van State met advies, dat het kabinet naar eigen zeggen heeft 'omarmd'. Zo is nu beter onderbouwd waarom de reikwijdte van de regeling zich uitstrekt tot alle met bijzondere bevoegdheden verworven bulkdatasets. In het oorspronkelijk wetsvoorstel was dit namelijk beperkt tot onderzoeken naar landen met een offensieve cyberdreiging. Verder is er een wettelijke eindtermijn van anderhalf jaar opgenomen voor het bewaren van bulkdatasets en mag deze bewaartermijn met maximaal één jaar worden verlengd.

"Vanwege een aantal ontwikkelingen, waaronder een uitspraak van de afdeling klachtbehandeling van de CTIVD inzake de relevantiebeoordeling van enkele bulkdatasets, is de regering, samen met de CTIVD en de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB), van mening dat deze onderwerpen in het belang van de nationale veiligheid en voor de bescherming van fundamentele rechten zo snel mogelijk wettelijk moeten worden geregeld. Daarbij kan dus niet gewacht worden op de algehele herziening van de Wiv 2017", zo stelt de regering.