Bedoel je dat ik het als cadeautje krijg of dat het stout is en mee wordt genomen naar Spanje?
Indien het eerste: geen van drieën.
Indien het tweede: alle drie.
In beide gevallen dus: anders.
AI:
Natuurlijk is kunstmatige intelligentie interessant en kan het nuttige toepassingen hebben. De huidige AI-hype betreft generatieve AI: ChatGPT en wat zich nog meer heeft aangediend. Men is het web leeg gaan zuigen, zich niets aantrekkend van de vraag of dat auteursrechtelijk en moreel wel in orde is, en heeft het over de wereld uitgestort. Prachtig speelgoed, maar een fors deel van de nieuwe inhoud van het web wordt nu door die systemen gegenereerd en dan ga je die systemen met hun eigen uitvoer voeden. Er is al aangetoond (en ik vind het ook heel logisch) dat dat de kwaliteit doet instorten, en er zijn al berichten geweest dat de nieuwere ChatGPT-versies aanzienlijk meer hallucineren dan daarvoor.
Dan is toch overduidelijk dat Sam Altman en dat soort figuren bezig zijn om snel, zolang het nog sensationeel is en niet door de mand valt, binnen te lopen en schijt hebben aan wat voor ravage ze achterlaten?
Cloud:
In het eerste decennium van deze eeuw, in de jaren voordat de cloud beschikbaar kwam, zag ik in automatiseringsvakbladen en managementbladen allerlei stukken staan over hoe geweldig de cloud computing wel niet was die eraan zat te komen. Ik, als relatieve techneut onder de programmeurs, vroeg me bij die juichverhalen af: ja maar, hoe dan? Omdat die stukjes op hoger management waren gericht bleef dat totaal in het midden, het was alsof er voortdurend werd beschreven hoe lekker het wel niet was zonder erbij te vertellen of het over appeltaart ging, of misschien een zakje drop, of nog wat anders, er werd eigenlijk alleen verteld dat je er enorm van ging genieten. Pas toen Amazon ermee op de markt kwam zag ik eindelijk concrete beschrijvingen van wat het inhield, iets om een oordeel op te kunnen baseren.
Maar ondertussen was overal management jarenlang lekker gemaakt door ze met die verhalen een vette kluif voor te houden over hoe lekker het allemaal zou zijn, en ik ben ervan overtuigd dat dat een belangrijke factor in de snelle acceptatie ervan is geweest. Dat is echt een indrukwekkende marketingcampagne van de techbedrijven geweest, concludeerde ik, een waarvan voor zover ik zag heel wat mensen niet eens hebben opgemerkt dat het marketing was. En dat soort beïnvloedingsspelletjes hebben op mij de uitwerking dat ik eerder mijn hakken in het zand zet, ik word niet graag gemanipuleerd.
Privé liep ik dan ook niet warm om eraan mee te gaan doen. Daar kwam bij dat ik toen druk fotografeerde, een stevige zooi raw images had (en heb, en die zijn groot). Toen cloud-backups beschikbaar kwamen voor particulieren heb ik niet alleen gekeken naar wat voor prijskaartje er voor mijn forse zooi data aan zou hangen (en de maximum opslag was vaak kleiner dan ik aan foto's had), maar ook hoeveel tijd het me zou kosten om het allemaal te downloaden over mijn (toen nog) ADSL-aansluiting. Dat zou, als alles perfect ging, een download zijn die veel meer dan een week zou duren. En de prijs van cloud-opslag zou in redelijk korte tijd al hoger uitvallen dan de aanschaf van drie backup-schijven (die ik overigens al had). Dus heb ik mijn data lokaal, met drie versleutelde backup-HDD's waarvan er altijd een buitenshuis bewaard wordt, met een dagelijkse backup-handeling die bestaat uit één commando en een wachtwoord ingeven per aangesloten backup-schijf, en dankzij de mogelijkheden van btrfs-snapshots waar ik het tegenwoordig op baseer is zo'n backup binnen een paar minuten gepiept. Dat werkt prima en ik zie geen reden om dat te veranderen.
De cloud kan me dus gestolen worden voor persoonlijk gebruik. Doordat ik dat marketinggeweld heb doorzien heb ik ook het hardnekkige gevoel dat het bedrijfsleven en overheden er massaal zijn ingetrapt, ook al weet ik dat lang niet iedereen die opvatting met me deelt. Ik zit voor de duidelijkheid niet zelf in een positie waarin ik complete financiële plaatjes kan overzien. Wel ben ik op Amerikaanse websites de laatste paar jaar in toenemende mate commentaren tegengekomen van IT-managers die melden ze weer terug zijn gegaan naar een eigen computerzaal omdat dat voor organisaties met een redelijk voorspelbare workload beheersbaarder en goedkoper zou zijn, want de cloud zou een stuk duurder zijn uitgevallen dan was voorgespiegeld. Voor een onvoorspelbare workload, bijvoorbeeld van startups die nog niet kunnen voorzien hoe succesvol ze zullen blijken te zijn, zou de cloud wel heel toevoegen omdat je moeiteloos capaciteit bij kan toevoegen of weer verwijderen. Het kan zijn dat dat in de EU de balans anders uitvalt dan in de VS, ik heb dit beeld tegen horen spreken, maar ik heb ook vanuit Europa, spaarzaam weliswaar, dergelijke berichten gezien.
Chatcontrol:
Vertaal het eens naar het fysieke domein, dan krijg je dit: we hebben briefgeheim, maar omdat de overheid toch wil controleren of wat je verstuurt en ontvangt wel door de beugel kan gaat die bij de verzender thuis de brieven lezen voor ze de envelop in gaan en bij de ontvanger thuis als ze er weer uitkomen. Geen politicus zou het in zijn hoofd halen dat voor te stellen, het zou bij ons in NL een flagrante schending van de grondwet zijn, en op EU-niveau ongetwijfeld een schending van een mensenrechtenverdrag. Dat het in het digitale domein toch wordt voorgesteld doet vermoeden dat politici die dit nastreven niet snappen waar ze mee bezig zijn. Of, als je ze kwaadaardiger inschat, dat ze denken dat te kunnen flikken omdat een groot deel van de bevolking niet snapt dat dit hetzelfde is. Ik denk eerder het eerste, omdat de incompetentie op IT-gebied niet alleen bij de bevolking maar ook onder politici groot is. Maar hoe dan ook is het volstrekt onacceptabel.