Eind augustus startte internetprovider XS4ALL een cursus voor de consument om die bewuster te maken van de gevaren op het internet. Voor de veiligheidstrainingen werden speciaal werknemers opgeleid, en niet zonder reden. Bijna alle curssussen waren volgeboekt. XS4ALL is de eerste providers die les in computerbeveiliging geeft.

Aangezien bewustzijn een belangrijke rol speelt in het beveiligen van het netwerk, interviewden wij Niels Huijbregts over hoe de provider dit aanpakt. De laatste training vindt deze week plaats, maar voor geïnteresseerden is de presentatie via deze pagina te downloaden.

Wat was voor jullie de reden om met de training te starten. Veroorzaakten de gebruikers zoveel overlast op het netwerk?

Huijbregts: We merkten dat bijna iedereen inmiddels zorgt voor goede beveiliging van z'n computer met firewall en virusscanners. Toch is de hoeveelheid narigheid op het net alleen maar toegenomen. Voor een veilig internet is dus meer nodig dan hard- en software. De internetters spelen daarin zelf een belangrijke rol. Veel spam wordt bijvoorbeeld verstuurd via pc's van onschuldige computergebruikers die met een trojan zijn besmet.

Welke doelgroep hebben jullie met de trainingen op het oog, en waarom is er gekozen voor een "real life" training en niet iets online of bijvoorbeeld een flyer?

Huijbregts: De cursus is bedoeld voor beginners en enigszins gevorderde gebruikers. Mensen die prima met een pc om kunnen gaan, maar weinig technische kennis hebben en ook geen technische kennis nodig hebben. De training is dan ook niet technisch, hij gaat over gedrag. We hebben gekozen voor een real life training als experiment. IRL is veel meer directe interactie mogelijk. Die is voor ons van groot belang om te zien of de boodschap goed overkomt, wij zijn immers (nog) geen experts op het gebied van trainingen.

Wat wordt er precies tijdens de training uitgelegd. Is er bewust voor bepaalde onderwerpen gekozen?

Huijbregts: De cursus concentreert zich voornamelijk op gedrag, bij de dingen die mensen het meest online doen. Dus surfen, mailen, internetbankieren, etc.

Hoe reageren gebruikers op de training? Ik zag dat de meeste trainingen volgeboekt waren. Hadden jullie dit ook verwacht, en is dit meteen bewijs dat er behoefte aan dit soort initiatieven is?

Huijbregts: Ik heb zelf de eerste training gegeven in de bibliotheek in Amsterdam. De zaal zat vol met zeer divers gezelschap, van een jongen van 13 tot een dame van in de 60. De cursus werd zeer positief ontvangen, al vonden de meeste deelnemers dat er meer tijd nodig was omdat ze nog veel meer wilden vragen. Veel van die vragen waren erg specifiek op hun eigen situatie van toepassing, dus niet altijd relevant voor de hele groep. De sfeer was uitstekend, ik denk dat iedereen een leuke avond heeft gehad en daadwerkelijk iets heeft geleerd.

De laatste cursus staat voor 5 oktober. Komen er nog vervolgcursussen? En gaan jullie nog een nieuw onderzoek uitvoeren om het "effect" van de training te meten?

Huijbregts: Dat weten we nog niet precies. De meeste collega's die een training hebben gegeven, zouden het graag nog een keer doen. Dus wie weet.

Hebben jullie ook met andere ISP's contact over de training of over het bewustzijn van gebruikers?

Huijbregts: Over veiligheidszaken is veel contact tussen providers. XS4ALL heeft een grote abus afdeling die veel contact heeft met ander abuse afdelingen. Op deze manier kan snel informatie worden uitgewisseld, denk bijvoorbeeld aan nieuwe virusuitbraken of spamgolven. Verder is iedereen het wel eens dat het bewustzijn en het gedrag van internetters een cruciale factor zijn in de veiligheid op internet.

Waar ligt de verhouding bij het beveiligen van het netwerk, in dit geval dat van XS4ALL. Is het niet de provider die ervoor moet zorgen dat gebruikers "schoon" verkeer krijgen, of hebben gebruikers ook een verantwoordelijkheid?

Huijbregts: De provider moet ervoor zorgen dat gebruikers internet krijgen, met alles erop en eraan. We vinden het inkomend en uitgaand verkeer van klanten allereerst hun eigen verantwoordelijkheid. Als een computergebruiker een onbetrouwbaar programma installeert of zomaar op 'OK' klikt, is het niet aan de provider om dat tegen te houden. Natuurlijk bieden we wel op allerlei manieren hulp: door bijvoorbeeld spam- en virusfiltering aan te bieden. Door uitgebreide helpdeskpagina's. En door ons netwerk goed in de gaten te houden. Onze abuse afdeling sluit mensen tijdelijk af als er sprake is van een security probleem, en helpt vervolgens bij het oplossen daarvan.