Hoewel 95% van de Nederlandse internetters zich bewust is van de risico's
van het gebruik van internet, vertaalt dit bewustzijn zich nog niet altijd
in het nemen van concrete maatregelen.

Dit blijkt uit recent onderzoek van de ministeries van Verkeer en
Waterstaat en Economische Zaken. De meeste internetgebruikers zijn vooral
op de hoogte van risico's die zij in de praktijk al eens hebben ervaren,
zoals bijvoorbeeld computervirussen of ongewenste reclame. Veel minder
bewust is men zich echter van de risico's die te maken hebben met privacy-
aspecten of inbraak in computers of gegevens. Ook is men vaak niet op de
hoogte van de mogelijke beveiligingsmaatregelen die er genomen kunnen
worden.

Het onderzoek werd uitgevoerd onder ruim 1700 internetgebruikers in
Nederland, zowel particuliere als kleinzakelijke gebruikers. Uit het
onderzoek bleek dat 71% van de gebruikers last heeft (gehad) van virussen,
80% ongewenste reclame ontving (spam) en 40% onbedoeld op sekssites
terechtkwam.

De maatregelen die internetgebruikers nemen, zijn vooral gericht op
bescherming tegen virussen: meer dan 80% van de internetters heeft een
virusscanner geïnstalleerd en opent geen e-mail van onbekenden.
Aanmerkelijk minder aandacht is er voor preventie tegen overige risico's:
een minderheid heeft een firewall geïnstalleerd en slechts 20% let op
privacyaspecten (zoals bijvoorbeeld een beveiligde verbinding) of op de
aanwezigheid van een elektronische handtekening. Verder zijn veel
internetgebruikers niet consequent in het actualiseren van eenmaal
geïnstalleerde virusscanners. Veel internetters nemen geen preventieve
maatregelen omdat ze denken dat het vooral anderen zijn, en niet zozeer zij
zelf, die risico lopen.

Op de vraag wie verantwoordelijk is voor veiligheid op internet wijst een
groot deel van de internetters in de eerste plaats naar zichzelf, maar
daarnaast ziet men ook een verantwoordelijkheid voor de overheid. Als
belangrijke overheidstaak wordt genoemd het geven van voorlichting, zowel
over de risico's van internetgebruik als over de mogelijke preventieve
maatregelen. Onder meer doen de ondervraagden de suggestie van een
elektronische nieuwsbrief over internetveiligheid.

Op initiatief van de ministeries van Verkeer en Waterstaat en Economische
Zaken is in oktober 2001 de landelijke campagne Surf op Safe gestart. De
campagne is een gezamenlijk project van overheid, bedrijfsleven en
gebruikersorganisaties en richt zich op een veiliger gebruik van internet.
Zoals uit het gebruikersonderzoek naar voren komt, zijn veel internetters
niet goed op de hoogte van het feit dat preventieve maatregelen vaak
eenvoudig en niet kostbaar zijn. De website www.surfopsafe.nl bevat
uitgebreide informatie over een betere beveiliging. Naast tips & trucs, een
overzicht van de meest gestelde vragen en de mogelijkheid om zelf vragen
stellen, biedt de site sinds kort ook een elektronische nieuwsbrief aan.

Het onderzoek is op de Surf op Safe site in PDF formaat te downloaden

(persbericht ministerie Verkeer en Waterstaat)