Bij de aanval op verschillende Oekraïense energiebedrijven waardoor 80.000 mensen enkele uren zonder stroom kwamen te zitten is malware gebruikt, maar malware was niet de uiteindelijke oorzaak van de stroomstoring. Dat stelt Michael Assante van het SANS Instituut in een nieuw onderzoek.

Volgens Assante bestond de aanval uit drie onderdelen, namelijk de malware, een denial-of-service-aanval op de telefoonsystemen en het laatste onderdeel dat de daadwerkelijke stroomstoring veroorzaakte. Zeer waarschijnlijk hadden de aanvallers hierbij directe toegang tot de systemen en schakelden de stroomonderbrekers in. "De aanval is mogelijk gemaakt door malware, maar bestond uit drie verschillende onderdelen", aldus Assante.

Malware

Voor de oorzaak van de stroomstoring werd onder andere naar een onderdeel van de malware gewezen dat in staat is om bestanden op harde schijven te wissen, waardoor systemen niet meer opstarten. Assante herhaalt echter dat oorzaak van de stroomstoring zeer waarschijnlijk niet door de malware of het wissen van bestanden is veroorzaakt. "Energie- en SCADA-systemen werken niet op die manier", zo laat hij weten.

De malware, die via een macro in een Excel-bestand op computers werd gedownload, is dan ook zeer waarschijnlijk gebruikt om toegang tot de energiebedrijven te krijgen en daar vandaan de aanval verder te plannen en uit te voeren. Ook zou de malware zijn gebruikt om de machines waarop op de SCADA-systemen draaiden te beschadigen, om zo het verhelpen van de stroomstoring te vertragen. De aanvallers voerden tevens een DoS-aanval uit op het telefoonsysteem, zodat klanten de stroomstoring niet konden doorgeven.

Het personeel van één van de getroffen energiebedrijven besloot het systeem uiteindelijk handmatig te bedienen en zo de stroomstoring te verhelpen. Daarbij werd er geen gebruik gemaakt van het SCADA-systeem, aangezien dat nog steeds geïnfecteerd was. Uiteindelijk duurde het tussen de 3 en 6 uur voordat alle problemen waren verholpen en klanten weer stroom hadden.