Juridische vraag: wat zijn de regels over privacy en portretrecht met betrekking tot luchtfoto's?
ICT-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.
Vraag: het weer is de afgelopen dagen erg mooi en dat betekent dat er weer diverse vliegtuigen luchtfoto's aan het maken zijn, zie ook deze beelden. Nu vraag ik me af in hoeverre dit juridisch geregeld is, en hoe je privacy gewaarborgd is? Voor zover ik weet mogen zowel burgers en overheid gewoon foto's maken vanaf de openbare weg. Ik neem aan dat de lucht daar ook onder valt? Maar hoe zit het met portretrecht?
Antwoord: De regels over privacy en portretrecht zijn algemeen, en gelden net zo goed voor foto's genomen vanuit een vliegtuig als voor foto's genomen vanuit een auto of lopend op de stoep.
Je mag op de openbare weg fotograferen en filmen wat en wie je wilt (tenzij je overlast veroorzaakt door bijvoorbeeld de weg te blokkeren of mensen lastig te vallen of te stalken). Dat geldt ook voor privéterrein als dat vanaf de openbare weg te zien is.
Wanneer mensen herkenbaar in beeld komen, kan hun privacy in het geding komen bij publicatie. Dit is waar het portretrecht over gaat: bij publicatie moet je een afweging maken van de nieuwswaarde/informatiewaarde van de foto versus de privacy van de geportretteerde. Ook via de Wet bescherming persoonsgegevens (een foto is een persoonsgegeven) kom je op die afweging uit.
De eerste vraag bij een luchtfoto is dus: zijn mensen herkenbaar? Afhankelijk van hoogte en resolutie is dat zeker geen gegeven. Als mensen niet redelijkerwijs herkenbaar zijn voor de gemiddelde ontvanger van de foto, dan is de privacywet niet van toepassing.
Zijn mensen wél herkenbaar, dan kom je dus bij die belangenafweging. Ik denk dat je wel een sterke privacyclaim hebt, zeker als je je op privéterrein bevond toen de foto werd gemaakt. Je verwacht immers niet van bovenaf gefotografeerd te worden. Je hebt vaak wel iets van zicht op de straat (of een schutting) waardoor je daar een afweging kunt maken, maar naar de lucht toe niet.
Daar zie ik geen sterke nieuwswaarde tegenover. Natuurlijk, een luchtfoto is interessant en informatief maar de personen op die foto zijn in beginsel volstrekt irrelevant. Dat is niet waar je luchtfoto's voor maakt. Daarmee wint de privacy dus van de informatievrijheid en moeten mensen worden geblurd.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Daarmee wint de privacy dus van de informatievrijheid en moeten mensen worden geblurd.
Recentelijk is aangetoond dat blurring in veel gevallen ongedaan gemaakt kan worden als de geïnteresseerde over enkele gewone foto's van het slachtoffer beschikt, uit [1] (bron: [2]):
[...]
[1] http://arxiv.org/abs/1609.00408
[2] http://www.theregister.co.uk/2016/09/05/privacyprotecting_pixellation_performs_poorly_popped_by_ai/
En daarom, in het kader van het recht om niet gefotografeerd te worden en het praktisch verweer daartegen, ...
moet het verbod op gezichtsbedekkende kleding dus ook weer worden opgeheven!
Dan noemen we de bivakmuts (Motormuts/Skimuts) voortaan 'Blurmuts'.
Waarbij aangetekend kan worden dat 'Blurmuts' is deze context niet moet worden verward met de meestal vrouwelijke variant van de smeerkees (die nog flink moet oefenen op netjes make up aanbrengen).
Een vrolijke blurmuts* verhelpt (maskeert) overigens wel weer bovenstaand visueel euvel dus het kan nog eens prima samengaan ook.
Vrolijke blurmutsen voorbeeld (zonder make-up)
https://en.wikipedia.org/wiki/File:Pussy_Riot_by_Igor_Mukhin.jpg
Zie ook
https://en.wikipedia.org/wiki/Balaclava_%28clothing%29
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verbod_op_gezichtsbedekkende_kleding
Het is zeker geen nieuwswaarde meer. Enkel broodwinning.
Daarnaast ook de vraag of het wel is toegestaan om als politie taxidiensten te verrichten voor programmamakers.
Publicatie kan wel onderheving zijn aan regels, maar het maken van foto's mag.
Publicatie kan wel onderheving zijn aan regels, maar het maken van foto's mag.
Leg eens uit waarom je iemand anders uitgebreid zou willen filmen als je het niet mag publiceren. Geen uitleg dan ben je met een voorbereiding van een misdaad bezig. Ook daartegen kan opgetreden worden al ben je dan niet schuldig aan de daad zelf. De wet en rechter houden naast letterlijke uitleg ook rekening met de intentie.
Update:
I bedenk me net dat WBP een uitzondering gemaakt heeft voor https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/over-privacy/wetten/wbp-naslag/hoofdstuk-1-algemene-bepalingen-art-1-tm-5/artikel-2-lid-2-sub-wbp huishoudelijk privé gebruik. Als het om commercieel gebruik gaat (doel inkomsten) geldt dat niet meer. Foto's zijn persoonsgegevens als je doel publicatie is en er mee geld te verdienen ben je op dat punt al in overtreding. OM te beginnen je hebt de verwerking van persoonsgegevens niet aangemeld.
Ik ben benieuwd of juristen ook in die richting denken.
Soms wordt de resolutie aangepast enkel door het aantal pixels aan de browser door te geven, zulke foto's bevat ook veel meer detail dat het op het eerste gezicht lijkt te hebben. Door het opslaan van het plaatje en opnieuw te openen is de originele resolutie zichtbaar.
Je hebt een van de meest bediscussieerde en verwarrende digitale fotografie onderwerpen hier mooi op eigen wijze geïllustreerd.
Een poging tot uitleg op dit verwarrende onderwerp hier uitgelegd
http://www.dpiphoto.eu/dpi2.htm
En anders komt ongetwijfeld HansvE er wel even invliegen voor een nadere technische toelichting.
Ik ben de discussie niet aangegaan met de betreffende hoogleraar ("ja maar op www. security.nl lees ik altijd dat het wel mag") maar ik ben toch wel benieuwd.
Zolang foto's niet opgeslagen en verwerkt worden vallen ze niet onder de WBP en dus ook niet de AVG, maar er zijn ook nog wel andere wetten.
Uit de Universal Declaration of Human Rights (van de UN): "no one shall be subjected to arbitrary interference with his privacy, family, home or correspondence".
En uit de EHCR: "everyone has the right to respect for his private and family life, his home and his correspondence".
Ik zou dan veronderstellen dat een land vervolgens met wetgeving moet zorgen dat de EHCR voor zijn burgers gewaarborgd wordt.
En ik zie daar niet zo gauw een uitzondering voor "tenzij het gaat om foto's gemaakt op of vanaf de openbare weg".
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Digital Designer
Ben jij een Grafisch vormgever, UI-designer, Game-artist of gewoon een ‘self-proclaimed creative genius’, die op zoek is naar een leuke en uitdagende baan waarin je al je creativiteit kwijt kan?Je werkt samen met onze developers en UI/UX-designer aan onze Gamified Cybersecurity Challenges welke jij voorziet van de mooiste designs.
Cyber Security Trainer
"You know that feeling after you have been to the cinema and seen an exciting movie? It's the same after this training. I can only say that this is probably the BEST TRAINING that I've ever done!!!”
Are you ready for a challenge?
Senior Full Stack Developer
Als full stack developer bij Certified Secure maak je de mooiste cybersecurity challenges die onze deelnemers wereldwijd uitdagen en inspireren. Alle challenges zijn gebaseerd op actuele kwetsbaarheden, je komt dus telkens nieuwe technieken tegen, van machine learning tot web assembly, van Swift UI tot GCP.