Harder straffen! Strenger straffen! Het blijkt praktisch gezien geenszins effectief, maar zo lijkt je tenminste een hardliner die zaken aanpakt zonder echt iets bij te dragen. Hoef je je ook minder bezig te houden met je werk wel echt doen.

Hogere straffen zijn niet alleen belangrijk om werkelijk te (kunnen) worden opgelegd, maar ook als aansturing/motivatie
van de politie, die immers de neiging heeft om zaken als een "klein vergrijp" te zien en er dan vervolgens niks mee te
doen ("heeft voor ons geen prioriteit").
Met delicten waar een hoge straf op staat kunnen ze dat minder gemakkelijk doen.

Dus als je aangifte probeert te doen van dergelijke fraude dan zal het wel degelijk helpen als er een flinke straf op staat.

Exact, straffen verhogen. Dan is het ook minder aantrekkelijk voor de crimineel. Als er maar een minimale straf tegenover staat dan is het blijkbaar te aantrekkelijk.

Dus voor dood door schuld krijg je maximaal twee jaar maar voor phishing wil men nu voor drie jaar gaan? Geeft wel weer aan waar de prioriteiten precies liggen...

Als justitie de prioritering laat afhangen van de maximumstraffen gaat er een hele hoop mis. Dat is niet waarvoor die bedoeld zijn en ook niet hoe het hoort.

Behalve dat het zo dus niet werkt. Hogere straffen blijken misdaden niet te voorkomen. Een hogere pakkans wel, maar ja, daarvoor moet justitie iets doen en dat kost veel meer moeite en geld dan op papier een cijfertje groter maken. Bijkomend 'voordeel' van cijfertjes ophogen is dat Grapperhaus zich zo kan profileren als hardliner. Zo wekt hij de schijn streng te zijn, terwijl er in de praktijk weinig verandert. Rechters kijken namelijk ook naar eerdere uitspraken en gaan niet zomaar zwaardere straffen opleggen omdat het maximum hoger is.

Je neemt kennelijk aan dat de gemiddelde crimineel als een volleerde bedrijfseconoom een keurige kosten/baten-analyse maakt. In werkelijkheid denken de meeste mensen helemaal niet zo realistisch na over dat soort dingen, en hebben ze de neiging om winstkansen te hoog en verliesrisico's te laag in te schatten. En mensen hebben ook nog eens de neiging om zich volgens de mores van de groep waar ze deel van uitmaken te gedragen, en er zijn kringen waar je status stijgt als je een tijdje vast zit.

Ik ben ooit ergens een artikel tegengekomen waarin werd geconstateerd dat zowel voor- als tegenstanders van streng straffen onderzoeken aandragen die hun mening onderbouwen. Men keek in dat artikel naar wat die onderzoeken eigenlijk onderzocht hadden, en die bleken naar verschillende dingen gekeken te hebben. De onderzoeken die de voorstanders van streng straffen aanhaalden hadden het effect onderzocht van het verzwaren van straffen, en geconstateerd dat na een verzwaring de criminaliteit daalt. Die waar de tegenstanders naar verwezen bleken de criminaliteitscijfers te vergelijken in plaatsen met hogere en lagere straffen, en constateerden dat de strafmaat nauwelijks of geen effect heeft.

Dus twee manieren van kijken leveren tegengestelde conclusies op. Ra, ra, hoe kan dat?

Het verschil in wat onderzocht is maakt het duidelijk: strenger straffen levert een kortetermijneffect op, zoals de onderzoeken die de voorstanders aanhalen aangeven; het kan alleen geen langetermijneffect zijn, want als het blijvende verschillen oplevert dan hadden de onderzoeken die de tegenstanders aanhalen moeten laten zien dat strenger straffen met lagere criminaliteit samen gaat.

Strenger straffen kost de samenleving blijvend een smak geld maar het positieve effect is maar tijdelijk. Klinkt dat als een goed idee?

Weet je trouwens in welk land de recidive opmerkelijk laag is? In Noorwegen gaat maar 20% van de vrijgekomen gevangenen binnen twee jaar weer de fout in, terwijl het in het VK en de VS 50-60% is. Het verschil? Noorse gevangenissen zijn aangenaam, het leven erin is zo normaal mogelijk. Britse en Amerikaanse gevangenissen zijn vreselijke plaatsen om te verblijven. De boodschap: geef die mensen een redelijk normaal leven en de kans is groot dat ze na hun straf redelijk normaal verder leven; geef ze een bikkelhard leven en de kans is groot dat ze na hun straf bikkelhard verder leven, met alle maatschappelijke schade die dat oplevert. Dat past trouwens bij wat ik schreef over dat mensen zich aanpassen aan de mores van de groep waar ze deel van uitmaken. In Noorse gevangenissen wordt actief gezorgd dat die mores zo normaal mogelijk is. Kennelijk werkt dat.

Dat geeft te denken over welke manier van straffen de gewenste effecten geeft, nietwaar?

Verkeerde prioriteren ja. helaas is het zo corrupt als maar wat dit land.

Criminelen gaan rustig een tijdje zitten voor wat geld. Wat justitie niet kan bewijzen is winst.

Zolang ze in de lik zitten kunnen ze geen schade aanrichten. Voor het overige heb je gelijk.

Een specialist in organisatiepsychologie vertelde me ooit de drie voorwaarden voor een straf om effectief te zijn. Die moeten persoonlijk, onmiddellijk en zeker zijn (evenwel draagt zwaar niet of nauwelijks bij). Met een situatie waarin door personeelstekort de meerderheid van de zaken zonder meer onbehandeld in de la verdwijnt (https://www.nrc.nl/nieuws/2019/11/28/beperkte-capaciteit-van-politie-wordt-rem-op-de-samenleving-a3981935), zit het gedeelte zeker al bij de start fout.

Een tweede aspect is dat we meer kunnen en dus ook moeten doen om mensen te beschermen tegen deze vormen van fraude. Er bestaan duurdere maar zeker ook effectiever methoden om een betere authenticatie en/of autorisatie te krijgen dan nu gebruikt wordt. Dat gaat niet alles oplossen, maar misschien maakt het de afstand tussen dit soort cyberfraude en de op een na grootste vorm van criminaliteit wat kleiner.

Ik sluit me er bij aan dat dit soort zogenaamde "hardline" in het gunstigste geval niet meer is dan beveiligingstheater (https://en.wikipedia.org/wiki/Security_theater).