Door Anoniem: Zelfs AP kun je niet meer vertrouwen. Hoe een bericht uit 2010 de wereld werd ingeslingerd, waarbij een VIP (de naam houd ik hier geheim) werd belasterd, terwijl diezelfde VIP 25 jaar daarvoor volledig was vrijgesproken door de rechter. Het ANP nam het bericht van het AP integraal over, dikte het zelf ook nog eens aan, en zo werd de laster en de smaad van het verzonnen misdrijf alleen maar groter. Daarom heb ik totaal geen respect noch vertrouwen meer in dit soort persbureau's en al helemaal niet in de kranten die deze geproduceerde rotzooi gewoon komen overpennen.
Omdat je de naam geheim houdt kan ik geen informatie over dit voorval zoeken en dus ook geen beeld krijgen van waar je het eigenlijk over hebt.
Je pleegt pas laster als je iemand beschuldigt en daarbij weet dat het niet waar is. Als de journalist naar waarheid schrijft: "mijn bronnen zeggen dat die VIP toch schuldig is", dan plegen die bronnen misschien laster (als ze willens en wetens liegen erover) maar doet de journalist dat niet.
Ter vergelijking: stel dat je buurman tegen je zegt dat de buren van nog een huis verder hun kinderen mishandelen. Als jij vervolgens aan weer iemand anders vertelt dat die mensen hun kinderen mishandelen dan weet jij niet of je de waarheid spreekt, je hebt het van horen zeggen. Als jij echter zegt dat een andere buur beweerd heeft dat die mensen hun kinderen mishandelen dan spreek je de waarheid, ongeacht de vraag of die mensen nou wel of niet werkelijk hun kinderen mishandelen. Een waarheid om verdomd voorzichtig mee te zijn, je kan mensen ernstig in de problemen brengen door kwaadaardige roddels door te vertellen, maar toch: je liegt niet als je naar waarheid zegt dat je het hebt horen vertellen. Dat is geen laster.
Kranten en andere nieuwsmedia hebben als taak om dit soort dingen toch te vertellen, als het maatschappelijke belang daar groot genoeg voor is. Ze horen dat wel heel zorgvuldig te doen, moeten niet zomaar elke roddel reproduceren maar kijken of er voldoende onderbouwing voor te vinden is. Ze moeten, als dat kan, hoor en wederhoor plegen. En ze moeten duidelijk zijn in wat ze vertellen. Dus niet: "VIP is toch schuldig", maar: "verschillende bronnen zeggen dat VIP toch schuldig is" of "uit deze documenten blijkt dat VIP toch schuldig is" of zoiets. En jij als lezer doet er goed aan om niet over de precieze formuleringen heen te lezen maar te snappen dat de journalist daar zelf geen beschuldiging doet maar dat die weergeeft wat die heeft vernomen of aangetroffen. En lees meer dan de koppen, die zijn per definitie kort en die laten een hoop nuance weg.
Dat een rechter deze VIP heeft vrijgesproken blokkeert een dergelijke publicatie niet. Wat een strafrechter uitspreekt gaat over wat volgens het strafrecht bewezen wordt geacht of niet. Journalistiek onderzoek gaat niet volgens strafrechtelijke maar volgens journalistieke normen. Als journalisten verplicht zouden zijn om rechterlijke uitspraken als ultieme waarheid aan te nemen dan zou het onmogelijk worden om over rechterlijke dwalingen te berichten. Dat is niet te verenigen met onafhankelijke journalistiek.
Dus aangezien je de naam van die VIP niet wilt noemen, kijk dan zelf nog eens naar wat AP eigenlijk precies geschreven heeft, en ook hoe ze het hebben verwoord. Kijk of AP keihard zelf die VIP schuldig verklaarde, of bijvoorbeeld weergaf dat anderen die beschuldiging deden, of dat er documenten opdoken die op die schuld wezen. Dat maakt een wereld van verschil.