Het kabinet kan geen garanties geven dat de Chinese overheid geen enkele toegang heeft tot Nederlandse douanescanners of tot de data van die scanners. Op dit moment vindt er onderzoek plaats welke onderdelen van de scan- en detectie-infrastructuur kwetsbaar zijn voor aanvallen door statelijke actoren, zo laat minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid weten. Ze reageerde op Kamervragen van het CDA over scanners van het Chinese bedrijf Nuctech die op Schiphol en in de Rotterdamse haven worden gebruikt.

Onlangs maakten Nederlandse politici in Brussel bekend dat ze zich ernstige zorgen maken over vermeende spionage via de apparatuur van Nuctech. De berichtgeving was aanleiding voor CDA-Kamerleden Palland, Inge van Dijk en Amhaouch om de minister om opheldering te vragen. "Welke garanties kunt u (laten) afgeven dat de Chinese overheid geen enkele toegang heeft tot de Nederlandse scanners of tot de data van die scanners?", zo vroegen de drie aan de minister.

"Het kabinet kan hier geen garanties over geven. Douane besteedt structureel, onafhankelijk welke leverancier scanapparatuur levert, aandacht aan de bescherming en beveiliging van gegevens. Zo zijn de centrale netwerken voor scan en detectie gescheiden van het netwerk in gebruik bij Douane", antwoordt Yesilgöz. Ze voegt toe dat er geen informatie over de controle of de bevindingen aan de scanbeelden wordt toegevoegd. "Een scan genereert geen andere informatie dan enkel een scanbeeld van de inhoud van een te scannen object."

De minister stelt verder dat er overheidsbeleid is opgesteld dat voorschrijft dat nationale veiligheidsoverwegingen worden meegewogen bij de inkoop en aanbesteding van producten en diensten. Ter ondersteuning van dit beleid is eind 2018 de quick scan nationale veiligheid ontwikkeld die organisaties bij de inkoop en aanbesteding van diensten en producten handvatten biedt bij het maken van een risicoanalyse en het nemen van maatregelen. Bij de aanbesteding van de huidige Nuctech-scanners is deze scan niet toegepast omdat die op dat moment nog niet geïmplementeerd was. Sinds vorig jaar past de douane deze scan in het kader van alle aanbestedingen echter wel toe.

Onderzoek

Verder heeft de douane een externe audit naar de scansystemen laten uitvoeren. Het onderzoeksrapport is eind vorig jaar "vertrouwelijk" aan de Tweede Kamer aangeboden. Daarnaast wordt op dit moment door een externe partij aanvullend onderzoek uitgevoerd. Dit vervolgonderzoek richt zich op de vraag welke onderdelen van de scan- en detectie-infrastructuur kwetsbaar zijn vanwege risico’s voor de nationale veiligheid. Daarbij wordt gekeken naar mogelijke dreigingen door statelijke actoren.