Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.

Juridische vraag: Ik las dat de staat Californië een “data haven” wil worden voor gegevens over reproductieve gezondheid. De wet verbiedt het verstrekken van gegevens aan politiediensten uit de hele VS wanneer het onderzoek een mogelijke abortus betreft die in Californië legaal zou zijn. Dit is opmerkelijk, omdat in de VS de staten eigenlijk altijd elkaars politievorderingen zonder discussie erkennen. Hoe zit dat juridisch?

Antwoord: De nieuwe Californische wet is een reactie op een politievordering uit de staat Nebraska, die privéchats tussen een moeder en dochter via Facebook opeiste in het kader van een strafrechtelijk onderzoek naar een vermoeden van aldaar illegale abortus. Facebook werkte daar zonder problemen aan mee, wat de nodige ophef gaf omdat uit de chats bleek dat de besproken abortus bij 23 weken zou plaatsvinden, wat in Californië legaal is.

Het is in zoverre opmerkelijk omdat de Amerikaanse Grondwet (de Full Faith and Credit clause, Article IV, Section 1) met zich meebrengt dat staten onder normale omstandigheden zonder discussie elkaars vonnissen en gerechtelijke bevelen erkennen. Nebraska had dus het volste recht om van Facebook die data te verlangen.

Het creëert natuurlijk meteen een enorm probleem: de wet van Nebraska zou Facebook verplichten de data te geven, de wet van Californië verbiedt precies dat. Dan zit je dus klem als bedrijf. Net zoals wanneer je een Europees bedrijf bent dat onder de US CLOUD Act blijkt te vallen (zoals een Europese dochter van Microsoft). Dat kan zomaar gebeuren, zo liet de NCSC onderzoeken. Maar daar staat tegenover dat als je in Europa zit, je dus onder de Europese AVG valt. Tegelijkertijd met de CLOUD Act, en als die elkaar tegenspreken dan heb je een probleem.

Wie wint er dan? Daar doet het recht geen uitspraak over. In het geval van de Californische versus de Nebraskaanse wet is er wellicht nog een oplossing, omdat de federale grondwet boven de nationale wetten gaat. Dan komt het conflict dus neer op wanneer die Full Faith clausule opgaat in gevallen als deze, iets waar het ultraconservatieve Supreme Court vast een antwoord op heeft. Een dergelijke internationale rechtbank is er niet voor de AVG versus CLOUD Act.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.