De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) heeft huisartsen gewezen op het einde van de ruimere LSP-inzage via het Corona Opt-in. "Hoewel het coronavirus nog steeds rondgaat, zitten we inmiddels echt in een andere fase van de pandemie. Daarmee komt er ook een einde aan de tijdelijke maatregel. Per 1 april 2023 wordt er op de stopknop gedrukt en keren we terug naar de inzagemogelijkheid van vóór april 2020", zo laat de LHV aan huisartsen weten.

Tijdens de duur van de coronapandemie is het toegestaan om via het Landelijk Schakelpunt (LSP) de professionele samenvatting uit het patiëntendossier beschikbaar te stellen aan de huisartsenposten (HAP) en de spoedeisende hulp (SEH), ook van patiënten die daar niet vooraf expliciete toestemming voor hebben gegeven. Het gaat om miljoenen Nederlanders die nog geen keuze hebben gemaakt of ze hun medische gegevens via het LSP toegankelijk willen maken.

Om medische gegevens van deze groep toch te kunnen raadplegen werd de 'Corona Opt-in' bedacht. Dit zou volgens de bedenkers de triage van patiënten die corona hebben, of waarvan dit wordt vermoedt, moeten versnellen. Voordat zorgverleners de dossiers mogen raadplegen moet de patiënt, als die hiertoe in staat is, nog wel mondeling toestemming geven. Door het Corona Opt-in kwamen zes miljoen samenvattingen beschikbaar, afkomstig van meer dan 4300 huisartsenpraktijken.

Recentelijk kondigde minister Kuipers van Volksgezondheid het einde van het Corona Opt-in aan. Hij wil echter de onderliggende infrastructuur behouden, zodat die door middel van een "stopknop" kan worden in- en uitgeschakeld, zoals Security.nl laatst meldde. Volgens de LHV is het behoud van de infrastructuur belangrijk. "Mocht in de toekomst de pandemische situatie het weer nodig maken de uitwisseling tijdelijk te verruimen."

De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) claimt dat, om over belangrijke informatie voor de behandeling van patiënten in ongeplande of acute situaties te kunnen beschikken, het noodzakelijk is dat huisartsenpraktijken hun patiënten om toestemming vragen. "Het belang van toestemming geven is na het activeren van de stopknop extra actueel. Koepelpartijen zullen samen met VZVZ en regio-organisaties zorgaanbieders informeren over de beëindiging van de Corona opt-in functionaliteit. En via diverse kanalen aandacht vragen voor het weer toegenomen belang van het geven van toestemming."

Ongeloofwaardig

Volgens huisarts Wim J. Jongejan komt de werkwijze van het ministerie van Volksgezondheid erg ongeloofwaardig en lastenverzwarend over. "Aan de ene kant wil VWS een stopknop om naar believen de Corona Opt-in tijdelijk aan of uit te kunnen zetten. Terwijl men aan de andere kant bezig is één van basisvoorwaarden die de Autoriteit Persoonsgegevens stelde bij de private doorstart van het LSP, op een "wettelijke" manier op te doeken."

Hij merkt op dat de Autoriteit Persoonsgegevens in 2012 stelde dat een private doorstart alleen mocht bij gebruik van het opt-in-toestemmingsprincipe. "Het blijkt andermaal hoe onbetrouwbaar en opportunistisch de overheid zich gedraagt als het gaat om digitale zorgcommunicatie", aldus de huisarts.

Toekomstige opt-out

Het ministerie van Volksgezondheid werkt inmiddels aan wetgeving om te komen tot een wettelijke verankering van een opt-out voor de spoedeisende zorg, waarbij er toestemming is voor het uitwisselen van gegevens tussen huisartsen, huisartsenposten en spoedeisende hulpen, tenzij de patiënt uitdrukkelijk aangeeft hiervoor geen toestemming te geven. Die wetgeving is nog in de maak.

"Tot die tijd valt de situatie met inzage op de huisartsenpost terug naar de situatie van voor april 2020, waarin alleen bij expliciete toestemming vooraf gegevens van patiënten kunnen worden opgevraagd op de huisartsenpost", zo laat de Landelijke Huisartsen Vereniging weten.