De Belastingdienst gaat het beleid voor het gebruik van usb-sticks deze maand verder aanscherpen, zo heeft demissionair staatssecretaris Van Rij van Financiën aan de Tweede Kamer laten weten. Afgelopen juni werd bekend dat de fiscus personeel twaalfhonderd keer een ontheffing heeft gegeven voor het gebruik van usb-sticks. Standaard zijn usb-poorten op laptops van de Belastingdienst uitgeschakeld, waardoor ook usb-sticks niet zijn te gebruiken. Het usb-beleid werd ingevoerd vanwege de problemen met de veiligheid van gegevens bij de fiscus.

Begin 2017 stelde toenmalig staatssecretaris Wiebes dat ontheffingen voor het gebruik van usb-sticks alleen in "uiterste gevallen" werden verleend. Dat bleek niet te kloppen. Ontheffingen worden "ruimhartig" door de fiscus aan het eigen personeel verleend. Volgens Van Rij zijn er situaties waarbij het niet mogelijk is om data via e-mail of File Transfer uit te wisselen. Naar aanleiding van het aantal ontheffingen vroeg het CDA aan de staatssecretaris of er geen veiligere methodes voor digitale informatie-uitwisseling zijn, waarbij gebruik van de data ook beperkt of gecontroleerd kan worden, dan met een usb-stick.

"In het geval van een individuele uitwisseling van informatie met burgers en/of bedrijven, is het beleid daarvoor dat waar mogelijk gebruik gemaakt moet worden van de zogenoemde Belastingdienst File Transfer en als dat niet mogelijk is, gebruik te maken van e-mail", reageert Van Rij (pdf). "Er zijn echter situaties waarin deze vormen van uitwisseling niet kunnen worden toegepast, bijvoorbeeld omdat het apparaat (waarop de informatie staat of terecht moet komen of de organisatie waar de informatie ligt), niet aangesloten is op het internet."

Het gaat dan bijvoorbeeld om een kassasysteem dat alleen een usb-poort heeft om de informatie die in de kassa opgeslagen is, uit te kunnen lezen. "Juist om de veiligheid van het gebruik van een usb-stick te verhogen, heeft de Belastingdienst als maatregel ingevoerd dat informatie die op een usb-stick geplaatst wordt, automatisch versleuteld wordt", legt de staatssecretaris uit.

Binnen de Belastingdienst wordt een usb-ontheffing standaard voor de duur van één jaar verstrekt en in de systemen vastgelegd. Daarna moet de ontheffing opnieuw worden aangevraagd. Deze standaardtermijn is wel in te korten tot een kortere periode, maar niet te verlengen buiten de één jaar. Medio deze maand voert de Belastingdienst een aangescherpt beleid voor usb-ontheffingen in, meldt Van Rij. De aanscherping ziet met name op een concretere beschrijving van de taken en verantwoordelijkheden van de manager en het toezicht op de juiste uitvoering van de werkzaamheden.