Een groep van bijna veertig Europarlementariërs maakt zich zorgen over Meta's 'betaal of oké' model voor Facebook en Instagram en willen dat het bedrijf hiermee stopt. Privacy mag geen luxe mag worden, zo vinden ze. Dat blijkt uit een open brief die de 39 Europarlementariërs naar Meta stuurde. Gebruikers die niet willen dat Meta hen volgt moeten hier 250 euro per jaar voor betalen. Wie de portemonnee niet wil trekken gaat er automatisch mee akkoord dat hij wordt getrackt en persoonsgegevens worden verwerkt voor het tonen van gerichte advertenties.

"Het recht op privacy is niet iets dat je zou hoeven moeten te kopen", aldus de Europarlementariërs. "Het opleggen van een privacyheffing segregeert en discrimineert niet alleen, maar stuurt ook een verontrustende boodschap, waarin wordt voorgesteld dat privacy en databescherming goederen zijn in plaats van fundamentele mensenrechten."

De Europarlementariërs stellen dat Meta's werkwijze de essentie van persoonlijke veiligheid ondermijnt en het verontrustende idee versterkt dat het beschermen van privacy kosten met zich meebrengt. "Wat een onjuist systeem in stand houdt en mensen die al achtergesteld en gemarginaliseerd zijn disproportioneel raakt." De Europarlementariërs voegen toe dat de AVG vereist dat het geven van toestemming een echte vrije keuze moet zijn, wat met 'betaal of oké' niet het geval is.

Tevens laten de Europarlementariërs weten dat privacy geen luxe mag worden. Als er alleen al voor het gebruik van Meta's diensten honderden euro's moeten worden betaald, zouden de kosten van een geheel trackingvrije internetervaring buitensporig worden. "De kosten van je abonnement lijken zowel onrechtvaardig als ongepast", zo schrijven de EP-leden aan Meta's Nick Clegg (pdf).

Afsluitend laten de Europarlementariërs weten dat het 'betaal of oké' model een valse keuze suggereert tussen het aanschaffen van een advertentievrije ervaring of het toestaan van uitgebreide tracking, gevolgd door 'surveillance-gebaseerde advertenties'. Een derde mogelijkheid zou het gebruik van contextuele advertenties kunnen zijn, die geen gepersonaliseerde tracking en surveillance vereisen. "Onderzoek suggereert dat contextueel adverteren bijna net zo winstgevend is als surveillance-gebaseerd adverteren", aldus de EP-leden. Die roepen Meta op om te stoppen met het het 'betaal of oké' model en de bedrijfsvoering aan de AVG te laten voldoen, waarbij de fundamentele rechten van EU-burgers worden gerespecteerd.