Ligt eraan wat die inperking inhoudt. Er worden soms zo onzinnige verzoeken gedaan (die dus wel veel tijd en dus geld kosten) dat daar best iets aan gedaan mag worden.
Buiten dat soort onzinnigheden ben ik voor een zo open mogelijke overheid en kan het me bijna niet ver genoeg gaan.

We betallen ze er verdorie voor, dan mogen we best weten of ze ook wat nuttigs met ons geld doen, die oelewappers werken immers voor ons, de belastingbetalers.
Daarnaast willen we geen praktijken zoals afspraken rond steekpenningen etc.
Ze krijgen een driedubbel salaris, dus laat ze er maar lekker voor werken, dan doen ze ook nog eens wat nuttigs.
Dus het inperken is een slecht idee!

Er is nu al regelgeving in de Woo dat er aan onredelijke verzoeken niet of niet volledig voldaan hoeft te worden. Daar is geen inperking van de Woo voor nodig.

Helaas wordt het ook misbruikt als verdienmodel.

De overheid kan niet open genoeg zijn. Punt.

Ik kan me wel voorstellen dat het 'zoeken' door de aanvrager zelf gedaan mag worden. Scheelt veel tijd en dus geld.

Ik heb ooit ergens gelezen dat in een van de Scandinavische landen (ik weet niet meer welke) het hele ambtelijke apparaat erop ingesteld is om Woo-gevoelige zaken van meet af aan in aparte documenten af te splitsen. Het effect is dat men bij een Woo-verzoek 90% (als ik me goed herinner) van de gevraagde gegevens na een snelle inspectie kan leveren, typisch binnen 2 werkdagen (alweer uit mijn geheugen), en het deel dat men dan nog diepgaander moet doorspitten heeft maar een fractie van die omvang die het zonder die splitsing zou hebben, dus ook dat kan veel sneller.

We hebben iets belangrijks niet af te breken, we moeten het juist beter opbouwen.

Ik heb recentelijk een duidelijk gemotiveerd Woo-verzoek ingediend. Eerst werd dit genegeerd. Na een herinneringsbericht van mij anderhalve maand later, stelde de betreffende overheid dat mijn verzoek "niet nodig" was. Toen ik in reactie hierop aangaf mijn verzoek te handhaven, met een toelichting waarom, deed die overheid vervolgens of ik het verzoek pas na mijn herinneringsbericht had ingediend. Waarschijnlijk was dat om de termijnoverschrijding bij de behandeling van mijn Woo-verzoek te verdoezelen.

Ten slotte kwam er alsnog een Woo-besluit. Daaruit bleek dat de betreffende overheid twee dingen had gedaan: zij had enkele relevante, maar voorheen niet-openbare documenten alsnog openbaar gemaakt (dus pas na mijn Woo-verzoek, na mijn herinneringsbericht en na mijn bericht dat ik mijn verzoek handhaafde), en vertelde mij nu dat mijn verzoek werd "afgewezen" omdat alle relevante documenten "al" openbaar waren.

Zolang overheden zo met Woo-verzoeken omgaan, zou de Woo eerder versterkt moeten worden dan ingeperkt.

De vraag is echter of dat zou helpen. Alles hangt ten slotte af van de bereidheid van de overheid om daadwerkelijk integer te handelen. De wet kan nog zo mooi zijn, als een overheid zich er niet aan houdt (denk ook aan wat er onder Trump nu in de VS gebeurt), dan wordt het voor de democratische rechtsstaat erg moeilijk.

M.J.

Als je ziet hoe de ambtenaren omgaan met de WOO, dan is eerder een verruiming en verzwaring van de WOO aan de orde, inclusief celtraffen voor ambtenaren die ook maar een strobreed in de weg gaan liggen.

Ik zie dat in deze poll op dit moment, na precies 200 stemmen, 58% (inclusief ik) tegen een inperking van de Woo heeft gestemd, en 17% voor (de resterende 25% heeft "Wat is de Woo?" gestemd).

In de reacties zie ik geen enkel argument voor inperking van de Woo, behalve vage uitlatingen dat er "misbruik" van wordt gemaakt, wat dan gecountered wordt door mensen die zeggen dat dit misbruik met de huidige Woo al voldoende kan worden tegengegaan. Ik hoor graag van die 17% waarom ze vinden dat misbruik met de huidige Woo volgens hen niet voldoende kan worden tegengegaan.

M.J.

Ik ben voor inperking. WOO-verzoeken zijn duur. Op dit moment kan elke wijsneus een WOO-verzoek indienen dat op zichzelf best geldig is, maar wel megacomplex. Zo zou iemand kunnen vragen welke gegevens allemaal worden verwerkt bij het aanvragen van subsidies voor duurzaamheid voor particulieren. Dat wordt weliswaar allemaal uitgevoerd door één organisatie, maar wel door totaal verschillende afdelingen en dus met andere datastewards en dataverantwoordelijken.

Omdat data niet zonder meer gedeeld mag worden (ook niet tussen afdelingen of regelingen), moeten er meerdere datadeelverzoeken worden afgehandeld en de keten door om ondertekend te worden. Dan moet de data nog verzameld worden en verwerkt tot een presentabel geheel, want een na een WOO-verzoek, moet het resultaat worden gepubliceerd. Al met al zijn er voor een dergelijk verzoek misschien wel zestig mensen een aantal uren aan het werk.

Nou zijn er hier flink wat mensen die dan zeggen: Dan doen ze tenminste eens iets voor hun driedubbele salaris. Maar dat is echt onzin. Die mensen werken al hard en krijgen dit er nog bovenop. Het resultaat is een internetpagina met informatie waar echt niemand op zit te wachten.

Dus laat WOO-verzoeken over aan professionals zoals journalisten of organisaties met een specifiek doel. Zo zorg je ervoor dat al dat werk in elk geval voor meerdere personen nuttig resultaat oplevert.

Als ik zo eens door een ruit bij het gemeentehuis naar binnen kijk, dan ben ik geneigd daar een andere mening over te hebben. Tevens: vaak maar 32 uur in de week ofzo.

Als je naar het CBS kijkt: of je ff <partij onzin gegevens> over de afgelopen 5 jaar wilt verstrekken. Die zijn er niet. Maar je moet het wel produceren. Waar je die uren vandaan haalt maakt niet uit. Dat los je zelf maar op. En betaald worden ze toch al niet - je zou het zomaar dwangarbeid kunnen noemen.
Kortom: verruimen, die wet. De overheid is niet integer.

32 u werken is 32 u betaald krijgen. Als ze niet echt werkten hadden ze wel 40 uur gaan werken, meer geld om naar een raam te staren? Of serieuzer: natuurlijk zie je de thuis werkende ambtenaren niet in een kantoor.
Het duurde even voor ik doorhad dat je niet wilde zeggen dat men zo hard werkt bij het CBS.

Vooroordelen vooroordelen vooroordelen. Alle bedrijven verhullen zoveel mogelijk om belasting te ontduiken. Geven vooral geld aan lobbyisten waarbij bestuurders zich de hele dag door laten fêteren. Iedereen in de corporate wereld doet niets anders dan nietszeggende powerpoints copypasten en verder zuipen op kosten van de klant a 500 eur/u. Iedereen die met de handen werkt staat de hele dag buiten te roken. Toch?

Dat gezegd hebbend: als er bij een kleine gemeente hele fte's de hele dag WOO-verzoeken doen, zijn die fte's niet beschikbaar om anderen te helpen. Als je stelling is dat een ambtenaar weinig werkt, moet je dus vooral niet roepen dat de 'paar' wel werkende ambtenaren WOO-verzoeken gaan afhandelen en dus niet andere mensen kunnen helpen. De overheid scherp en eerlijk houden middels de WOO is helemaal goed. Journalisten dus met name. En dan "echte" en niet wappie influencers. En nu wordt het tricky - waar ligt die grens.

Zoals de tweede @Anoniem terecht opmerkt, eist de overheid zelf wel allerlei informatie op van burgers, zonder die burgers te betalen voor het werk dat ze moeten doen om al die informatie te verzamelen en aan de overheid te verschaffen.

-- Problemen als je mensen van de Woo uitsluit --
Het probleem is inderdaad ook dat de overheid zelf vaak niet integer handelt, of niet vrijwillig integer handelt. Dit brengt de volgende problemen met zich mee als je, zoals de eerste @Anoniem voorstaat, een beperkte categorie mensen zou definiëren die, met uitsluiting van anderen, een beroep op de Woo kunnen doen.

1. Als je de Woo zou beperken tot een recht op informatie dat alleen geldt voor "professionals", dan zou het vervolgens de overheid zelf zijn die bij elk Woo-verzoek eerst zou gaan beoordelen of de verzoeker volgens haar (voldoende) "professioneel" is of niet. Dat alleen al zou ook weer extra tijd van ambtenaren kosten. Want hoe beoordeel je of iemand "professioneel" is? Daar zouden ingewikkelde, tijdrovende rechtszaken over worden gevoerd. Ik zie het al voor me in de rechtszaal:

Overheid: "Woo-verzoeker A moet geacht worden niet professioneel te zijn, want zijn dienstverband bij krant K is kort na het nemen van het afwijzende primaire Woo-besluit geëindigd, maar nog wel voorafgaand aan het thans in geding zijnde, eveneens afwijzende besluit op bezwaar (waarbij de gronden voor het besluit zijn aangevuld en ook mochten worden aangevuld). Ten tijde van het besluit op bezwaar was Woo-verzoeker A dus niet meer dan een amateur-journalist.

Woo-verzoeker B moet geacht worden ook niet professioneel te zijn, omdat zij weliswaar een organisatie vertegenwoordigt die opkomt voor een aan de inhoud van het Woo-verzoek gerelateerd doel, maar zonder dat deze organisatie beschikt over rechtspersoonlijkheid, laat staan rechtsgeldige statuten. De op internet gepubliceerde doelstellingen van deze organisatie kunnen niet dienen als rechtsgeldige statuten.

Woo-verzoeker C moet geacht worden evenmin professioneel te zijn. Weliswaar vertegenwoordigt hij een stichting die beschikt over rechtspersoonlijkheid en statuten, maar uit die statuten blijkt niet, of althans niet eenduidig, dat de stichting een doel nastreeft dat aantoonbaar gerelateerd is aan de inhoud van het onderhavige Woo-verzoek. Daarom hebben wij als bestuursorgaan mogen oordelen dat Woo-verzoeker C met betrekking tot de inhoud van dit Woo-verzoek niet professioneel is, en is ons afwijzende besluit dus rechtmatig."

Enzovoort, en zo verder. Nog meer bureaucratisering en juridisering. Dit is de manier waarop overheden en hun ambtelijke medewerkers structureel kritische burgers proberen opzij te schuiven en in onwetendheid te houden, meestal met "succes". De Woo is nu juist bedoeld om burgers in staat te stellen zich de informatie te verwerven die ze nodig hebben om hun belangen en rechten überhaupt te kunnen verdedigen. Zelfs mèt de huidige Woo zijn de meeste burgers niet opgewassen tegen alle truken die ambtenaren uit hun trukendoos halen om informatieverzoeken functioneel ineffectief te maken.

2. Het tweede probleem als je de groep mensen die een beroep kunnen doen op de Woo zou inperken tot "professionals", is dat de overheid dit dan zou gaan misbruiken om als overheid zelf te bepalen welke groep er toegang zou krijgen tot informatie, en hoe snel of langzaam. Kritische partijen zouden door de overheid telkens op informatie-achterstand worden gezet, waarbij het nieuwe "professionaliteitscriterium" van de Woo niet als richtsnoer zou worden gevolgd, maar als middel zou worden ingezet om critici buiten te sluiten van informatie. Vergelijk dit met hoe onder president Trump onwelgevallige nieuwsorganisaties worden buitengesloten van persconferenties van het Witte Huis. De Nederlandse overheid verschilt op dat punt veel minder van de Trumpiaanse overheid dan de Nederlandse overheid aan het grote publiek wil doen voorkomen. Het gaat hier in Nederland alleen wat subtieler en gecamoufleerder.

3. Derde, gerelateerd probleem. Stel dat een werknemer van een bepaalde overheids- of andere organisatie kennis krijgt van een ernstige misstand die plaatsvindt of heeft plaatsgevonden als gevolg van niet-integer handelen van leidinggevenden. En stel dat die werknemer als klokkenluider of als potentiële klokkenluider op zoek gaat naar bepaalde, aan die misstand gerelateerde informatie die bij een bepaalde overheid bekend zou moeten zijn. Dan kan die overheid zeggen: "Meneer/mevrouw is geen professionele journalist, maar gewoon een particuliere burger, dus die kan geen beroep doen op de ingeperkte Woo." De kans is dan groot dat de betreffende werknemer er voor kiest om de misstand niet te melden, omdat hij/zij zonder de betreffende informatie te kwetsbaar is en geen schijn van kans zou maken om de misstand aan te tonen. Of dat de betreffende werknemer de misstand toch meldt en vervolgens reddeloos ten onder gaat, mede als gevolg van zijn/haar informatie-achterstand ten opzichte van de malafide organisatie waar het over gaat.

Of dat de betreffende klokkenluider, om überhaupt aan de benodigde informatie te komen, genoodzaakt is om eerst contact te zoeken met een "professionele" journalist die wèl een beroep kan doen op zo'n ingeperkte Woo. Het ligt voor de hand dat die journalist die klokkenluider niet zomaar voor niets zou helpen. Met andere woorden: de klokkenluider zou gedwongen worden om eerst informatie te lekken aan een journalist, om überhaupt aan informatie te kunnen komen die nodig zou zijn voor het doen van een mogelijk succesvolle interne melding of een melding bij het Huis voor Klokkenluiders. Dat lijkt me niet de bedoeling van de wetgever...

-- Problemen als je de overheid zelf het "nut" van een Woo-verzoek laat beoordelen --
Een alternatief zou zijn dat elke overheid die een Woo-verzoek ontvangt, eerst zelf gaat beoordelen of het doel van dat Woo-verzoek wel "nuttig" is. Dan krijg je dus een slager die zijn eigen vlees keurt. Want de transparantie die burgers nuttig vinden, wordt door overheden vaak helemaal niet nuttig gevonden, maar juist afschuwelijk, want lastig. Niet voor niets staat er op dit moment zowel in artikel 1 als in artikel 4.1, derde lid van de Woo dat de indiener daarvan "geen belang hoeft te stellen". De overheid moet gewoon de gevraagde informatie geven, tenzij er sprake is van een aantal uitzonderingsgronden (artikel 5 Woo).

-- Voorbeeld van de trukendoos van overheden bij het afhandelen van Woo-verzoeken --
Wat betreft mijn eigen, recente Woo-verzoek (zie mijn eerdere bijdragen aan dit topic), dat werd door de betreffende overheid afgewezen met als argument dat er helemaal geen documenten over het onderwerp voorhanden zouden zijn, behalve de documenten die al eerder publiek waren gemaakt. Dat was heel vreemd, want diezelfde overheid stuurde mij als bijlage bij dat besluit wel een document toe dat nog niet openbaar was, maar nu opeens "in de planning stond" om openbaar gemaakt te worden. Bovendien had die overheid twee andere documenten pas na mijn Woo-verzoek opeens openbaar gemaakt, kennelijk in de hoop om zo een grond te creëren om mijn Woo-verzoek formeel-juridisch te kunnen afwijzen. Dan kun je denken: "Wat maakt het uit, als je die documenten maar krijgt." Maar als ik in die afwijzing zou berusten, dan zou mijn rechtspositie vervolgens verzwakt zijn als later mocht blijken dat ik toch niet alle voorhanden documenten heb ontvangen.

Bovendien maakte deze overheid in haar Woo-besluit niet duidelijk waar zij eigenlijk wel en niet gezocht had naar documenten. Er waren van een bepaald besluit tot een beleidswijziging bijvoorbeeld helemaal geen documenten voorhanden, volgens deze overheid. Hoe kon dat? Was het schriftelijke beleid mondeling gewijzigd, zonder dat dit zelfs maar ergens was genotuleerd? Of waren die documenten in strijd met de in de Woo vastgelegde zorgplicht vernietigd?

Mede om deze redenen heb ik inmiddels een bezwaarschrift tegen dit afwijzende Woo-besluit ingediend. Want ik mag dan wel geen professionele journalist zijn, ik heb wel enige kennis van bestuursrecht. Zou dat dan wèl een criterium moeten zijn op grond waarvan mensen Woo-verzoeken mogen indienen?

-- Gelijkheid voor de wet --
Zou je bijvoorbeeld willen dat meesters in de rechten straks meer Woo-rechten en andere burgerrechten krijgen dan andere mensen, zodat niemand zichzelf meer kan beschermen als hij niet ofwel rechten heeft gestudeerd, ofwel vrienden heeft met zo'n titel, ofwel rijk genoeg is om een advocaat te betalen? In de praktijk zou dat betekenen dat Nederlandse burgers in de verste verte niet meer gelijk zijn voor de wet. Dat zou in strijd zijn met de bedoeling van artikel 1 van de Nederlandse Grondwet. Dat luidt als volgt:

"Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan."

M.J.

Holy Shit MJ, jij hebt echt wel een hoop opgekropte woede; is het niet?

Gelijkheid voor de wet: sorry, gelijkheid bestaat niet. De uitzondering bevestigt de regel.

Wet:
Je mag niet door rood licht rijden.
Uitzondering: Met toestemming en met optische en geluidssignalen mogen hulpdiensten door rood rijden.

Is dat strijdig met de grondwet?

Beste @Anoniem,

Liever niet psychologiserend op de man spelen, of als je het dan toch doet, dan graag wat creatiever.

Gelijkheid voor de wet bestaat wel, als norm die (door sommigen) naar eer en geweten wordt nagestreefd. Het betekent dat er niet om ongerechtvaardigde redenen onderscheid mag worden gemaakt tussen mensen die rechten kunnen ontlenen aan de wet, of die een beroep doen op de wet. Alle mensen dus.

Misschien vind jij dat alleen mensen met rood haar, een wipneus en sproeten het recht moeten krijgen om op grond van de Woo informatie van de overheid op te eisen. Of anders misschien alleen mensen met een bleke huidskleur (te bepalen met behulp van AI) en ten minste drie grootouders die in Europa ten noorden van de 35e breedtegraad zijn geboren of twee ouders die allebei in Europa ten noorden van de 42e breedtegraad zijn geboren (we kunnen het algoritme nog verder verfijnen). Of alleen mensen die geen "wappie influencer" zijn, zoals @Anoniem hierboven vandaag om 10:00 uur voorstelde.

(Dit laatste kan waarschijnlijk "vastgesteld" worden aan de hand van een geautomatiseerde analyse van de uitlatingen van mensen op sociale media. Te veel foute woorden en woordcombinaties? Dan is iemand een wappie-influencer en kan zich dus niet beroepen op de Woo. Het is gewoon een kwestie van goede algoritmes ontwerpen & gebruiken. Of het overlaten aan de blackbox van "lerende AI" - dan hoeven we ons niet meer bezig te houden met het kneuterwerk van het opstellen van algoritmes, dat hebben we dan ook meteen geautomatiseerd.)

Volgens de huidige, officiële interpretatie van onze Grondwet door Nederlandse rechters zijn dat echter allemaal geen gerechtvaardigde gronden om speciale rechten aan mensen toe te kennen of juist rechten aan hen te onthouden.

Je maakt een grappige vergelijking tussen burgers die de overheid om informatie verzoeken en ambulancemedewerkers die naar de plaats van een ongeval rijden. Zouden ambtenaren zich in die vergelijking herkennen? Misschien kun je dat een keer aan ze vragen.

Maar goed, je wilt de Woo dus veranderen in een soort rood stoplicht, waar mensen alleen onder bepaalde voorwaarden doorheen mogen rijden. Het "een mens zijn", het "zich bevinden in Nederland" (zie artikel 1 Grondwet) of het Nederlandse staatsburgerschap vind je geen geschikte criteria om aan de voorwaarden te voldoen. Maar wat vind je dan wèl voldoende? Welk criterium of welke criteria zouden er volgens jou in de Woo moeten worden opgenomen, om het aantal Woo-verzoeken in te perken? Dat hoor ik graag van je.

M.J.

Nee, gewoon realiteit van alle dag.Als dat al waar is, dan is dat een zaak voor de blauwe enveloppen brigade en niet voor het CBS.Nou ja, de NOS valt daarmee al buiten de boot. Sterk politiek gekleurd en dus niet 'echt'. Maar ook daar zul je wel een andere mening over hebben... Dus dan toch gewoon iedereen maar. En wel zo ruim mogelijk...

Als iemand zijn eigen gegegens opvraagt, dan staat de informatie die ik mag delen meestal al online. Dus, ik zou eigenlijk willen dat mensen gewoon iets nuttigere verzoeken indiende.

In de Woo zijn op dit moment al bepalingen opgenomen die het voor de overheid mogelijk maken om weinig tijd kwijt te zijn aan duidelijk onzinnige verzoeken:


M.J.

Je weet kennelijk niet waartoe de aanvragen dienen. Dat is niet om de bevraagde instellingen de kans te geven nee te zeggen, anders gebeurt het niet, de instellingen zijn al enorm laat met gehoor geven aan verzoeken en saboteren verzoeken al op grote schaal. Bijvoorbeeld met een lakstift of door niet te leveren wat is gevraagd.