Partijen in de Tweede Kamer willen opheldering van minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken en staatssecretaris Szabo voor Digitalisering over berichtgeving dat Microsoft de e-mail van de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) zou hebben afgesloten. Een week geleden meldde persbureau AP dat Microsoft het e-mailadres van de hoofdaanklager had geblokkeerd, waardoor die over op Proton Mail moest overstappen.

"Sinds februari hebben we gedurende het hele proces contact gehad met het Internationaal Strafhof (ICC) en zijn we voortdurend in gesprek gebleven", liet Microsoft dinsdag aan iBestuur weten. "Dit heeft uiteindelijk geleid tot het loskoppelen van een gesanctioneerde functionaris van Microsoft-diensten." Het techbedrijf reageert niet op de vraag of het hier alleen de privémail betreft, maar stelt wel dat het geen diensten aan de ICC-organisatie heeft stopgezet of opgeschort.

De situatie zorgt voor vragen bij partijen in de Tweede Kamer. "Komt door deze sancties ook de onafhankelijkheid en neutraliteit van andere sectoren die afhankelijk zijn van Amerikaanse techdiensten in gevaar, waaronder vitale infrastructuur en alle overheidslagen?", wil GroenLinks-PvdA-Kamerlid Kathmann van Szabo weten. De bewindsman moet ook duidelijk maken of hier marktdominantie in het digitale domein wordt misbruikt om druk uit te oefenen op de onafhankelijke rechtspraak. "Wat doet u om de marktdominantie op te breken?", vraagt het Kamerlid aanvullend.

"Is het mogelijk dat Nederlandse burgers ook toegang tot hun Microsoft-account en bankrekening wordt ontnomen door sancties van de regering-Trump? Wat doet u om dit te voorkomen?", wil Kathmann verder weten. Ook vraagt ze hoe het technisch mogelijk is dat een bedrijf als Microsoft op last van de Amerikaanse president toegang tot digitale diensten kan ontzeggen, welke grondslag de Amerikaanse regering hiervoor heeft en of Microsoft had kunnen weigeren.

"Klopt het dat deze maatregel in de praktijk betekent dat elke (overheids)organisatie die gebruikmaakt van Amerikaanse digitale diensten, zoals ministeries en de Tweede Kamer, de toegang hiertoe op elk moment kan verliezen, zonder enige vorm van checks & balances zoals tussenkomst van een rechter?", vragen CDA-Kamerleden Bontenbal, Krul en Boswijk aan Veldkamp en Szabo.

De CDA'ers willen daarnaast weten welke maatregelen de bewindslieden nemen om de digitale soevereiniteit van Nederland en de Europese Unie te verhogen, door de afhankelijkheid van Amerikaanse digitale diensten af te bouwen. "Bent u bereid om hiervoor een concrete agenda met de Kamer te delen?", vragen ze verder. Veldkamp en Szabo hebben drie weken om de vragen te beantwoorden.