Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft een methode ontwikkeld voor het herkennen van deepfakes, waarbij gebruik wordt gemaakt van bloedstroomdetectie. "Bij bloedstroomdetectie wordt gekeken naar het uitzetten en inkrimpen van adertjes in het gezicht. Door kortstondige vaatverwijding bij iedere hartslag neemt de hoeveelheid bloed tijdelijk toe, wat een subtiel kleurverschil veroorzaakt dat meetbaar is", zo laat het NFI op de eigen website weten.

Bij deepfakes is die veranderende bloedstroom in het gezicht niet aanwezig. Vooral de adertjes rond de ogen, het voorhoofd en de kaak zijn geschikte plekken om die verwijding te meten, omdat de bloedvaten daar dicht onder de huid liggen, legt het NFI uit. Het instituut is nog bezig met de wetenschappelijke validatie van de methode. Volgens het NFI kan de impact van een deepfake enorm zijn, zowel voor het slachtoffer als voor de maatschappij. "Zeker in een tijd van grote (geo)politieke onrust. Daarom is onderzoek naar het detecteren van deepfakes urgenter dan ooit."

Het Massachusetts Institute of Technology (MIT) kwam jaren geleden al met een publicatie dat het mogelijk is om iemands hartslag te meten op basis van de adertjes in het gezicht. Destijds was de beeldcompressie nog niet zo goed om dit ook te doen. "Bij die verkleining verdween het kleurverschil dat bij iedere hartslag zichtbaar is. Maar ook de compressietechnieken worden steeds beter, waardoor er minder beeldkwaliteit verloren gaat. Dertien jaar later is het wél mogelijk om die uiterst subtiele verkleuring door de toe- en afnemende bloedstroom te meten", zegt NFI-onderzoeker Zeno Geradts.

Volgens Geradts wordt bloedstroomdetectie voor zover bekend nergens gebruikt in forensisch onderzoek. "We zijn nog bezig met de wetenschappelijke validatie, maar het is een veelbelovende aanvulling op de methodes die er al zijn." Tijdens de European Academy of Forensic Science (EAFS) 2025, die van 26 mei tot en met 30 mei in Dublin plaatsvindt, zal de onderzoeker de nieuwe methode presenteren.