Volledige afhankelijkheid van niet-Europese techbedrijven is onwenselijk, zo heeft demissionair minister Bruins van Onderwijs laten weten op vragen van de vaste commissie voor Onderwijs. "Net als de overheid is het onderwijs te afhankelijk van big tech-bedrijven. Doordat de digitale diensten van deze bedrijven in het hart van het onderwijs zitten, worden studenten opgeleid in de taal van Word, Excel en PowerPoint. Kennis van alternatieven, vooral van Nederlandse of Europese bodem, wordt niet opgedaan", zo stelde GroenLinks-PvdA, dat vroeg of de minister een plan heeft de afhankelijkheid terug te dringen.

Bruins stelt dat hij de geuite zorgen herkent. "Deze problematiek speelt niet alleen in het onderwijs maar speelt veel breder." Volgens de minister is volledige afhankelijkheid van niet-Europese techbedrijven onwenselijk. "Het vraagstuk is complex en vraagt daarom om een oplossing op zowel nationaal als op Europees niveau." De bewindsman voegt toe dat gezien de autonomie van onderwijsinstellingen hij die niet kan dwingen om de migratie naar Amerikaanse clouddiensten te stoppen.

In een antwoord op vragen van D66 geeft de minister aan dat hij het van groot belang vindt dat onderwijsinstellingen zelf en gezamenlijk werken aan de digitale autonomie van de sector en aan alternatieven voor big tech bedrijven. "In het funderend onderwijs worden goede stappen gezet om de afhankelijkheid van big tech tegen te gaan." Bruins noemt als voorbeeld een onderzoek dat wordt uitgevoerd naar de beleidskeuzes die in het Nederlandse onderwijs zijn te maken om het aanbod van alternatieven voor big tech te vergroten en het gebruik hiervan in het funderend onderwijs te doen toenemen.

Verder laat de minister weten dat er een pilot is gestart om met een alternatief voor Office365/Microsoft Teams te werken. "Tevens draagt het gebruik van open source middelen ook bij aan het verminderen van de afhankelijkheid van big tech en stimuleert dit (de kennis over) het gebruik van alternatieven", voegt Bruins toe. "Binnen SURF worden de mogelijkheden van open source, zoals Nextcloud, Peertube en Mastodon, verkent en ook biedt SURF software aan die is gebaseerd op open source. Deze software wordt gebruikt binnen het vervolgonderwijs en de Rijksoverheid."

De minister was ook gevraagd of hij samen met onderwijsinstellingen een exitstrategie voor Amerikaanse techbedrijven wil formuleren. Bruins reageert dat het belangrijk is dat onderwijsinstellingen hierover beschikken of die laten uitvoeren, om zo vendor-lock in te voorkomen. "Met een dergelijke strategie wordt gezorgd voor bewegingsvrijheid, het kunnen weghalen van data uit een cloudomgeving en het over kunnen plaatsen van deze data naar een andere omgeving."