image

Gemeenten gaan gezamenlijk ict inkopen: 'vergroot digitale weerbaarheid'

maandag 28 juli 2025, 10:52 door Redactie, 19 reacties

Nederlandse gemeenten gaan gezamenlijk desktops, laptops, tablets, smartphones en andere apparatuur voor de werkplekken van ambtenaren inkopen. Dat zou de digitale weerbaarheid moeten vergroten. "Het gaat niet alleen om de hardware zelf, maar ook om aanvullende dienstverlening zoals levering, installatie en beheer van de apparatuur", aldus Digitale Overheid, een initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Door de gezamenlijke inkoop zouden gemeenten hun kosten verlagen en digitale weerbaarheid versterken. "Want zo wordt de afhankelijkheid van grote leveranciers beperkt en ontstaat meer grip op een veilige werkplekomgeving", voegt Digitale Overheid toe. De collectieve aanbesteding wordt georganiseerd door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Als eerste wordt een klankbordgroep samengesteld, een marktconsultatie gehouden en een verwervingsstrategie vastgesteld. Hierna worden regiobijeenkomsten voor de gemeenten georganiseerd. Het plan is dat in het vierde kwartaal van volgend jaar de eerste contracten worden gesloten.

Het initiatief sluit aan bij de Digitale Agenda Gemeenten 2028 van de VNG. "De ambitie is om bestaande afhankelijkheden van grote marktpartijen af te bouwen, en meer kennis en kunde in huis te halen. Zo komen overheden meer ‘in control’ als het gaat om de data, digitale infrastructuur, software en digitale veiligheid", zo staat in de Agenda vermeld. Volgens de VNG maken bestaande afhankelijkheden gemeenten kwetsbaar en zijn ze ook kostbaar.

Reacties (19)
28-07-2025, 11:06 door Anoniem
Dat hangt er maar net vanaf. Je kunt ook "samen" voor iets heel doms en kwetsbaars kiezen.
Is vaker voorgekomen.
28-07-2025, 11:27 door Anoniem
Yeah right. Zo lang ik al bij de overheid werk is het nooit goedkoper geworden met dit soort initiatieven....
Bouw eerst maar eens de afhankelijkheid bij Microsoft af, de hardware vindt ik niet zo spannend. Promoot ook eens wat meer opensource initiatieven....
28-07-2025, 11:51 door Bitje-scheef
Veel gemeenten hebben al speciale contracten met een heleboel kortingen. Net als scholen trouwens. Dus heel veel gaat er niet vanaf vrees ik of ze moeten ineens extra opties nemen om in aanmerking te komen voor die kortingen.
28-07-2025, 12:09 door Anoniem
Door Anoniem: Yeah right. Zo lang ik al bij de overheid werk is het nooit goedkoper geworden met dit soort initiatieven....
Bouw eerst maar eens de afhankelijkheid bij Microsoft af, de hardware vindt ik niet zo spannend. Promoot ook eens wat meer opensource initiatieven....

Precies dit met als toevoeging:
Meer training, meer engineers en minder management.
En kijk minder naar centen en meer naar kwaliteit.
Heb partners gezien die het verrekte mee te werken omdat ze de “service” niet bieden.
Wel de gehele infra beheren maar niet willen mee werken aan alles wat daar bij hoort.
28-07-2025, 13:20 door Anoniem
het doel is de afhankelijkheid van grote partijen te verkleinen door gezamenlijk in te kopen. en het zijn net die paar partijen (vul maar in) die zo'n grote aanbesteding aan kunnen/durven. De keuze wordt dus kleiner, de afhankelijkheid groter......
en de marge en prijs hoger....marktwerking heet dat....

Lijkt of hier weer een lobbyist slimmer is geweest dan alle ambtenaren bij elkaar......erg benieuwd welke grote commerciële marktpartij de adviezen hierover heeft geschreven...
28-07-2025, 13:34 door Anoniem
Op papier klinkt het mooi: “minder afhankelijk worden van grote leveranciers.” Maar in de praktijk betekent deze megaschaal juist dat alleen de allergrootste partijen überhaupt nog kunnen meedingen.

Kleine, innovatieve softwareleveranciers, vaak lokaal en gespecialiseerd, worden hiermee de nek omgedraaid. Die kunnen simpelweg niet op tegen de eisen en volumes van zo’n gezamenlijke mega-aanbesteding. Terwijl het juist díe partijen zijn die zorgen voor diversiteit, maatwerk en kennisopbouw binnen Nederland.

Wat hier “digitale weerbaarheid” wordt genoemd, lijkt in werkelijkheid vooral marktconsolidatie te zijn, in het voordeel van de grote jongens. En dan verbaasd zijn dat je “minder grip” hebt op je digitale infrastructuur?

Wie echt minder afhankelijk wil worden, zou kleine leveranciers moeten koesteren, niet uit de markt prijzen.
28-07-2025, 13:39 door Anoniem
De ambitie is om bestaande afhankelijkheden van grote marktpartijen af te bouwen, en meer kennis en kunde in huis te halen. Zo komen overheden meer ‘in control’ als het gaat om de data, digitale infrastructuur, software en digitale veiligheid
"In control" kan alleen op basis van Linux en open source. In alle andere gevallen bepaalt microsoft (plus ransomware spelers) en is de overheid niet in control.
28-07-2025, 13:41 door Anoniem
Als eis zal de hardware zeker Linux gecertificeerd moeten zijn ivm spoedige migraties.
28-07-2025, 13:44 door Anoniem
Als je aangeeft op de hoogte gehouden te willen worden en je antwoord te willen bewaren wordt je direct doorgesluisd naar https://login.microsoftonline.com !!! Hoe kunnen we hier tegen ageren?
28-07-2025, 13:54 door Anoniem
Door Anoniem: het doel is de afhankelijkheid van grote partijen te verkleinen door gezamenlijk in te kopen. en het zijn net die paar partijen (vul maar in) die zo'n grote aanbesteding aan kunnen/durven. De keuze wordt dus kleiner, de afhankelijkheid groter......
en de marge en prijs hoger....marktwerking heet dat....

Lijkt of hier weer een lobbyist slimmer is geweest dan alle ambtenaren bij elkaar......erg benieuwd welke grote commerciële marktpartij de adviezen hierover heeft geschreven...

Het rijmt op Justin. Beperkt assortiment, niets leverbaar en vaak de duurste.
28-07-2025, 14:46 door Anoniem
Door Anoniem: Dat hangt er maar net vanaf. Je kunt ook "samen" voor iets heel doms en kwetsbaars kiezen.
Is vaker voorgekomen.

Door Anoniem: Dat hangt er maar net vanaf. Je kunt ook "samen" voor iets heel doms en kwetsbaars kiezen.
Is vaker voorgekomen.

Plus dat je ook weer niet alle informatie van verschillende onderdelen in 1 groot systeem wil hebben. Gebruiksvriendelijkheid misschien heel hoog maar als deze informatie door kwaadwillende kan worden ingezien dan ligt dus alles op 1 plek.
Een beetje hetzelfde als de gehele goud voorraad van alles en iedereen op 1 plek neerleggen en als die kluis dan wordt open gebroken ben je direct alles kwijt.

Verspreid je kroonjuwelen waar het kan....
28-07-2025, 16:39 door Anoniem
Er hoeft maar een verkeerde software update gedaan te worden (bij windows 10 was het bijv. CrowdStrike) of het fout gaat voor alle gemeente.
Ook lekker makkelijk voor de hackers.
Ze hoeven nog maar 1 systeem te hacken of een lekkage op de zoeken

.
28-07-2025, 19:29 door Anoniem
Ga even vragen in Wageningen hoe het ook al weer zit met monocultuur.
28-07-2025, 21:01 door Anoniem
Betreft dit dezelfde overheden die al jaren Open Standards promoten, want iedereen moet mee kunnen doen teneinde innoverend te blijven, en de voordelen van kapitalistische marktwerking te bekrachtigen?

Darwin leert ons dat iedere vorm van te afhankelijk worden van te specifieke omgevingseisen je juist kwetsbaarder maakt zodra de omstandigheden wijzigen. Vaak is er dan niet genoeg tijd meer om aan te passen aan de nieuwe omstandigheden voor de ondergang opdoemt. Zie het als exoten die de eigen natuurlijke omgeving binnendringen zonder afdoende natuurlijke vijanden om de exoten in het gareel (het totale functioneren van het geheel van die biotoop) stabiel (en dus levensvatbaar) te houden. Bijvoorbeeld een exotische vorm van zeewier bij Spanje schijnt een serieus probleem te zijn.

Wat was ook alweer de fundering waarop het Internet ooit gebouwd is? En met welke motivatie?

Thans zitten we in de situatie dat een paar goedgerichte aanvallen op de energievoorzieningen gans Europa terugbrengt naar de Donkere Eeuwen. Mogelijk gemaakt door onze leiders die de decennialange waarschuwingen daaromtrent reeds decennialang negeren. Terwijl goedkope, 24/7, niet te verwoesten, beschikbare energievoorziening, in overvloed, een eerste levensbehoefte is voor ieder 1ste wereldland, Willen die landen welke productie (en welvaart, en dus zeker daadkrachtige economie), in welke vorm dan ook, in stand kunnen houden. Ongeacht welke spreekwoordelijke tsunami mogelijk onze kant op zou kunnen komen.

Benieuwd hoe digitale weerbaarheid bestendiger wordt zonder afdoende, betaalbare, en in stand te houden (ongeacht wat), energievoorziening.

Maar, geen nood, onze leiders hebben de oplossing al. Nog meer eenheidsworst doordrukken. Met geld van anderen die "slechts" (weer) nog meer de broekriem dienen aan te trekken. Schijnt een onuitputtelijke bron te zijn.

Zorgen dat je in grote mate door kunt gaan zoals je gewend bent, zodra er iets desastreus wat je niet eerder had voorzien? Nee.

Zorgen dat de economie die je nodig hebt om te blijven concurreren om dat allemaal mogelijk te houden? Nee.

Zorgen dat de overgrote meerderheid van je ingezetenen werkelijk in iedere vezel vinden dat ze iets hebben dat het waard is (want betrouwbare overheid en normen en waarden die altijd hoog gehouden worden) om voor te vechten in plaats van te vluchten? Omdat ze zelf, en hun nageslacht, in een eigen betaalbare eengezinswoning, het enkel hier zo goed kunnen vinden? Nee.

Omdat iedereen waar ze veel om geven hier werkelijk veilig is (in ieder geval meer als waar dan ook elders), met hooguit een sporadisch tragische uitkomst, heel af en toe, zo nu en dan? Nee.

Een daadkrachtig en effectief, doch rechtvaardig jegens een ieder, handhavende macht die de maatschappij afschermt van die elementen die het geheel van grondwettelijk beschermde normen en waarden beschermen van hen die dat, zeker bij herhaling, bedreigen? Nee.

Dat plichtgetrouw en conform ongeschreven maatschappelijke regels handelen je minstens recht geeft op niet verzaakbare sociale rechten? Want dat was wat ze je eerder decennialang wijsgemaakt hadden. En dus heb je jezelf, plichtsgetrouw, daar naar gedragen. Nee.

Dat, zolang je niet oproept tot geweld, je zonder gevolgen (zelfs daadkrachtig beschermd door wetgevende macht, en alles wat daaruit voortvloeit wat dan kan bekrachtigen) je je eigen mening kunt blijven uiten? Nee.

Wat is het nu precies wat ik, en mijn geliefden, plichtsgetrouw, moeten blijven geven, teneinde in stand te houden waar steeds meer anderen overduidelijk misbruik van maken, zonder een mallemoer te geven om wat dat anderen aandoet? Deze maatschappij? Welke maatschappij is dat precies? Wat heeft die, kennelijk door andere diverse hooggeplaatste personen, maatschappij exact nodig om in stand te blijven, om al die rupsjes nooitgenoeg op allerlei terreinen tevreden te houden? We worden leeggeroofd door hen die daar keer op keer mee wegkomen, met wat ze anderen aandoen. De put dempen nadat het kalf verdronken is, is niet het juiste antwoord.

We worden mede leeggeroofd door politieke "leiders" die niet eens hun Sms'jes willen delen over met wie ze over wat communiceren. Zo zeker zijn over hoe goed ze werkelijk bezig zijn. Hadden ze het onmiskenbare gelijk aan hun kant gehad, dan hadden we dat weken, zo niet maanden, op de voorpagina's gehad. Maar, let op, zij zijn niet de enigen, slechts onderdeel van.

Europa is het nieuwe roofcontinent, gelijk vroeger Afrika dat thans, steeds meer, in de handen van China valt. De CO2 doelen die het westen nastreeft gaan nimmer gehaald worden, al helemaal niet als er ook maar één vulkaan een boertje laat. Zo onbeduidend en onbetekenend is het wat de mensheid werkelijk kan betekenen op CO2 gebied. Laat staat wat betreft Solar Max (mocht u zich afvragen wat echte opwarming kan veroorzaken). De mensheid in dit geheel is zo onbeduidend als een LED lampje op 9 Volt versus de zon.

Zonder CO2 is leven op deze planeet onmogelijk (doe uw eigen research; wetenschappelijk bewezen; zonder propaganda dat is). Chinese kolencentrales, op mondiale schaal meer uitbreidend dan wat dan ook dat het westen kan compenseren. En ja, hadden wij onze bouwplannen in alle details gedeeld met de Chinezen, voor nop, dan hadden wij duizenden keren meer verschil kunnen maken. mondiaal, dan de tienduizenden miljarden die het ons thans kost om, misschien, 0,000036 verschil te maken. Dat zijn onze "leiders" waarlijk. Want Nederlandse kolencentrales zijn de beste in de wereld. Laat staan die milieu/natuur/klimaat verwoestende biomassacentrales van ons. Maar buitenlands vele miljarden opleveren voor enkelen, buiten onze landsgrenzen.

A Brave New World...

Mega gepiepeld worden door onze eigen "volksvertegenwoordigers", maar wij Nederlanders kunnen dat nog steeds, met verve, al eeuwenlang. En nee, dat heeft niets te maken met links of rechts, dat heeft te maken met een kliek tegen de rest van ons.

Niets geleerd van de geschiedenis? Hoe onze zogenaamde Gouden Eeuw bewaarheid werd? Hoe, waarom, wanneer? En wie daarvan profiteerde, hoe en waarom, en wie niet? Ten koste van wie en wat? Wie daar hoe de prijs voor betaald heeft, voor wie?

Geschiedenis waar je niets van leert herhaal je.
Enig idee waarom die periode niet in werkelijkheid uitgediept wordt op scholen?
29-07-2025, 13:18 door Anoniem
eindelijk!! Maar waarom nu pas. Zou ook moeten gelden voor ZBO, Agentschappen, om meer gezamenlijk aan te besteden
29-07-2025, 14:40 door The-Real-C
Nederlandse gemeenten gaan dus gezamenlijk hardware inkopen om hun digitale weerbaarheid te versterken. Klinkt stoer, maar het voelt toch een beetje alsof een klasje basisscholieren besluit samen een tank te kopen omdat ze zich onveilig voelen op het schoolplein.

Natuurlijk, gezamenlijke inkoop kan goedkoper en efficiënter zijn. Maar laten we niet vergeten: het echte probleem zit hem zelden in de prijs van een laptop, maar in het feit dat diezelfde laptop drie jaar lang zonder updates draait omdat niemand weet wie het wachtwoord van de beheertool nog heeft.

De droom van “minder afhankelijkheid van grote leveranciers” is prachtig – totdat blijkt dat de enige alternatieven óók uit dezelfde drie cloudreuzen bestaan. En dat “meer grip op een veilige werkplek” in de praktijk betekent dat iemand in een regiobijeenkomst PowerPoint-slides toont over de risico’s van USB-sticks.

De opbouw naar 2028 met klankbordgroepen en marktconsultaties klinkt daadkrachtig, maar de dreiging van cyberaanvallen wacht niet tot de volgende kwartaalupdate van de VNG.

Digitale weerbaarheid begint niet bij een gezamenlijke bestelling van tablets. Die begint bij kennis, beleid en het lef om wél op tijd te patchen. Maar goed, niets brengt urgentie in beeld als een regiobijeenkomst over toetsenborden.
29-07-2025, 21:06 door Anoniem
Pffff teveel reaguurders met geklets over zeewier en off- topic gebazel, te weinig zinnige toevoegingen. Gemeenten kopen al op zeer bescheiden schaal samen in, bijvoorbeeld op mobiele en vaste telefonie. Dat heeft bizar scherpe tarieven opgeleverd en dus significante besparingen, en geen nadelige effecten.
Bij gezamenlijk werkplek hardware inkopen verwacht ik vanwege de flinterdunne marges en beperkt aantal grote distri's echt minimale besparingen. En of een grote distri bij veel meer volume de logistiek aan kan is ook een vraag. Omdat hardware inkoop nogal basic is zal er op het inkoopproces ook weinig te besparen zijn.
Zoals iemand al voorstelde liggen de echt significante besparingen bij het gezamenlijk ontwikkelen of inkopen van applicaties. Wat er recent aan open source apps is ontwikkeld werkt prima en smaakt naar meer. Je bespaart op het uitdenken van het proces, ontwerp en bouw van de app, geen licentiekosten. Wel wat meer ge-vergader over verdere ontwikkeling en beheer, maar dat doen ambtenaren graag...
En ja we moeten wat met de kantoorapps, wat liefde ontwikkelen voor Nextcloud, Linux etc en er wat budget naar toe schuiven zodat er ooit wel wat te kiezen valt. Maar dan nog, zie je gemeenten al job ads doen waarin gevraagd wordt om ervaring met Libre Office, weet niet of de gemiddelde Hbo/ WO afgestudeerde dan nog reageert.
Reageren is gemakkelijker dan regeren.
30-07-2025, 22:03 door Anoniem
@21:06

Liber Office, welke student heeft dat n u niet uit kostenoverwegingen nu niet op zijn windows- of linusmachine gehad?
O...nee...kregen allemaal een gratis Windows licentie van de onderwijsinstelling, konden ze vast wennen.
31-07-2025, 20:21 door Anoniem
Door Anoniem: Pffff teveel reaguurders met geklets over zeewier en off- topic gebazel, te weinig zinnige toevoegingen. Gemeenten kopen al op zeer bescheiden schaal samen in, bijvoorbeeld op mobiele en vaste telefonie. Dat heeft bizar scherpe tarieven opgeleverd en dus significante besparingen, en geen nadelige effecten.
Bij gezamenlijk werkplek hardware inkopen verwacht ik vanwege de flinterdunne marges en beperkt aantal grote distri's echt minimale besparingen. En of een grote distri bij veel meer volume de logistiek aan kan is ook een vraag. Omdat hardware inkoop nogal basic is zal er op het inkoopproces ook weinig te besparen zijn.
Zoals iemand al voorstelde liggen de echt significante besparingen bij het gezamenlijk ontwikkelen of inkopen van applicaties. Wat er recent aan open source apps is ontwikkeld werkt prima en smaakt naar meer. Je bespaart op het uitdenken van het proces, ontwerp en bouw van de app, geen licentiekosten. Wel wat meer ge-vergader over verdere ontwikkeling en beheer, maar dat doen ambtenaren graag...
En ja we moeten wat met de kantoorapps, wat liefde ontwikkelen voor Nextcloud, Linux etc en er wat budget naar toe schuiven zodat er ooit wel wat te kiezen valt. Maar dan nog, zie je gemeenten al job ads doen waarin gevraagd wordt om ervaring met Libre Office, weet niet of de gemiddelde Hbo/ WO afgestudeerde dan nog reageert.
Reageren is gemakkelijker dan regeren.

Die flinterdunne marges vallen reuze mee. Vendor lock-in vindt plaats door een grotere schatkist te hebben dan je concurrenten. Je neemt simpelweg je verlies totdat ze uit de markt verdreven zijn, of onbeduidend, dan heb je opeens een betere kosten/baten en meer van die boardroom talk.

No-one ever got fired for hiring IBM.
Intel sells Microsoft, and Microsoft sells Intel.
Windows isn't finished until WordPerfect doesn't run on it.

Eenheidsworst maakt een te groot deel kwetsbaar voor een uitbrekend gevaar.

Wil je weerbaarheid dan heb je redundantie, terugvalsystemen, diversificatie en decentralisatie nodig, zodanig dat niets dermate veel kan beschadigen dat het geheel niet meer (afdoende) functioneert. Kost het nodige meer, maar veel robuuster tegen veel meer. Immers, tegenstanders zijn immer op zoek naar zwakheden om uit te buiten en/of toe te slaan. Het wordt aanzienlijk moeilijker als er een diversiteit aan systemen (en hun afhankelijkheden) bestaat, die ook nog onafhankelijk van elkaar zijn, om in één keer vernietigend toe te slaan. Helemaal als de overcapaciteit dusdanig is dat je het geheel significant dient uit te schakelen om indruk te maken.

Al je appels in dezelfde mand is niet verstandig, is een eeuwenoude wijsheid.
En daar werd niet mee bedoeld 90 appels in de ene mand, 8 peren in een andere en als laatste 2 bananen op de plank.
Daarmee werd bedoeld 50 appels in 40 manden op verschillende locaties, enzovoorts. En met slechts 20 overgebleven manden van wat dan ook overleefde je het toch. Ook al sloegen allesverwoestende roofridders of andere ellende onverwacht toe.
Reageren
Ondersteunde bbcodes
Bold: [b]bold text[/b]
Italic: [i]italic text[/i]
Underline: [u]underlined text[/u]
Quote: [quote]quoted text[/quote]
URL: [url]https://www.security.nl[/url]
Config: [config]config text[/config]
Code: [code]code text[/code]

Je bent niet en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.