Op woensdag 29 oktober mag Nederland voor de Tweede Kamerverkiezingen naar de stembus. De afgelopen weken hebben de verschillende politieke partijen hun verkiezingsprogramma's gepresenteerd. De programma's staan vol punten over allerlei onderwerpen. Security.NL besloot de programma's door te lichten op de belangrijkste privacy-onderwerpen van dit moment.
In het onderstaande overzicht kijken we naar wat politieke partijen in hun programma's zeggen over chatcontrole, de digitale euro, de Europese digitale identiteit, online leeftijdsverificatie, contant betalen en anonimiteit op internet. Bij elk onderwerp staat ook wat de betreffende partij in het verkiezingsprogramma hierover zegt. Als dit niet staat vermeld heeft de partij er in het programma zelf geen verdere toelichting op gegeven. Voor meer informatie en context is het altijd verstandig om de verkiezingsprogramma's zelf te lezen.
FVD (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
NSC ((VerkiezIngsprogramma 2025 - pdf)
- Chatcontrole: Tegen
Burgers moeten onderling vertrouwelijk kunnen communiceren zonder vrees voor massasurveillance
vanuit de overheid. De overheid mag geen chatcontrole invoeren waarbij achterdeurtjes in
communicatiediensten ingebouwd worden om end-to-end-encryptie te omzeilen.
- Contant betalen: Voor
Contant geld moet altijd beschikbaar blijven. Recente internet- en stroomstoringen laten zien hoe belangrijk het is dat we kunnen terugvallen op contant geld. Nieuw Sociaal Contract steunt daarom het wetsvoorstel chartaal geld. Ook in de regio moeten voldoende geldautomaten beschikbaar blijven. Het opnemen en storten van contant geld moet gratis blijven.
- Digitale euro: Voor
Een digitale euro moet duidelijke toegevoegde waarde bieden aan bedrijven en consumenten, door betaalbare, toegankelijke en transparante betaalopties door heel Europa mogelijk te maken. Het is mogelijk een tegenwicht tegen de dominantie van creditcardmaatschappijen en niet-Europese partijen in het digitale geldverkeer, die nog vaak gebruik maken van niet-transparante en onnodig hoge tarieven aan het mkb. Digitaal geld moet, net als contant geld, de optie tot anonieme besteding hebben. De introductie van de digitale euro moet samengaan met de wettelijke verankering van contant geld als geaccepteerd betaalmiddel.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Er wordt een privacy-vriendelijke en betrouwbare online leeftijdsverificatie ingevoerd om minderjarigen te beschermen tegen online gokken, alcoholverkoop en pornografie. Deze wordt niet gekoppeld aan een aparte digitale (Europese) identiteitskaart.
SP (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
SGP (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Contant betalen: Voor
Er komt, op initiatief van de SGP, reeds een acceptatieplicht van contant geld. Deze moet zo snel mogelijk ingevoerd worden, zonder onnodige uitzonderingen.
- Digitale euro: Tegen
Wij zijn uiterst kritisch op een te machtige overheid. De SGP is daarom tegen het invoeren van een Europees digitaal paspoort en een digitale euro.
- Europese digitale identiteit : Tegen
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Leeftijdsverificatie wordt verplicht en vindt plaats op app-storeniveau waarbij koppeling plaatsvindt van de API-systemen. We houden daarbij specifiek aandacht voor waarborgen ten aanzien van de privacy en de rechten van ouders.
Volt (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Chatcontrole: Tegen
Volt wil dat Nederland niet instemt met de invoering van de Europese Chat control-wet. Voor Volt is het afzwakken van end-to-end-encryptie onaanvaardbaar omdat het dan schijnveiligheid wordt. Online communicatie blijft beschermd tegen ongewenste toegang.
- Digitale euro: Voor
Volt is voorstander van het invoeren van een digitale euro om de monetaire en digitale soevereiniteit van onze EU te behouden. Privacy, non-programmeerbaarheid en monetaire veiligheidskaders zijn hierbij vereisten.
- Europese digitale identiteit : Voor
We verbeteren de digitale identiteit binnen de EU door zowel de Nederlandse DigiD als de Europese Digital Identity Wallet te vervangen door biometrische identificatie op publieke, transparante infrastructuur.
- Online anonimiteit Tegen
Pseudonimiteit wordt de standaard op sociale media. Hierbij blijft het mogelijk om online anoniem te zijn, maar kan je identiteit wel worden opgevraagd op het moment dat je de regels overtreedt of je je schuldig maakt aan een strafbaar feit.We onderzoeken methoden om nepaccounts en bots op sociale media te weren om zo desinformatie, spam en AI-slop te verminderen. Hierbij verkennen we of de Europese Digitale Identiteit (EDI) of een
vergelijkbare, op zero-knowledge proof gebaseerde technologie kan worden ingezet om gebruikers zich te laten verifiëren, zonder hun identiteit prijs te geven.
BBB (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Contant betalen: Voor
BBB wil het recht op contant betalen behouden - voor keuzevrijheid, zelfstandigheid en privacy.
- Digitale euro: Tegen
Geen programmeerbaar digitaal geld. BBB wil geen programmeerbare digitale valuta die financiële
privacy en bewegingsvrijheid beperkt.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Nederland gaat zich binnen de EU inzetten op een uniform en privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem dat apps zoals sociale media binnen de EU moeten hanteren om de veiligheid van persoonlijke data te garanderen.
ChristenUnie (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Digitale euro: Tegen
Het huidige voorstel voor een digitale euro is een oplossing op zoek naar een probleem, waar de ChristenUnie vooral bezwaren tegen heeft (bijvoorbeeld als het gaat om privacywaarborgen).
- Europese digitale identiteit : Voor
De ChristenUnie is kritisch op de ontwikkelingen rondom de Europese Digitale Identiteit (eID). Als
er een eID komt, moet dit vrijwillig, transparant en privacy-proof zijn. Er komt geen Europees Burgerservicenummer.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Adequate leeftijdsverificatie is noodzakelijk voor sociale media, platformen met expliciete content (porno, geweld), goksites, kopen van alcohol, BNPL-diensten.
GroenLinks-PvdA (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
Partij voor de Dieren (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Chatcontrole: Tegen
De voorgestelde EU ‘chatcontrol’, waarmee alle digitale communicatie gescand wordt, komt er niet.
We houden end-to-end-encryptie in stand.
- Contant betalen: Voor
Contant kunnen betalen blijft mogelijk. Dit vergroot privacy en onafhankelijkheid, en iedereen moet binnen redelijke afstand contant geld kunnen opnemen.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
De minimumleeftijd voor het gebruiken van sociale media wordt 16 jaar. Socialmediabedrijven worden verantwoordelijk voor de handhaving. Als een kind toch een account weet te maken, krijgt het socialmediabedrijf een
boete, niet het kind.
CDA (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Online anonimiteit Tegen
Social mediaplatforms oefenen ongekende invloed uit op de publieke opinie, informatievoorziening en zelfs sociale verhoudingen. Daarom willen we anonieme social media-accounts kunnen verbieden.Om desinformatie te bestrijden, werken we in Europees verband aan regelgeving, waaronder bronvermelding en de aanpak van anonieme accounts en factchecking.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
We beschermen onze kinderen tegen kindermarketing en voeren een
verplichte leeftijdscheck in voor social media Verplichtende leeftijdsverificatie door een ‘Kijkwijzer’-aanpak voor gebruik van specifieke apps.
JA21 (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Digitale euro: Tegen
- Europese digitale identiteit : Tegen
VVD (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Digitale euro: Voor
De VVD is terughoudend over de invoering van een digitale munt (CBDC). Invoering daarvan is voor de VVD pas bespreekbaar als de digitale munt technisch en juridisch zo is ingericht dat privacy gewaarborgd is, betalingen niet traceerbaar zijn naar individuen, en de overheid geen sturende of beperkende rol kan spelen in bestedingen, met
uitzondering bij gerichte criminele opsporing.
- Online leeftijdsverificatie: Voor
We omarmen het leeftijdsadvies voor het gebruik van sociale media en werken een effectief social media verbod uit voor jongeren.
D66 (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Zolang grote techbedrijven niet gereguleerd zijn, wil D66 een duidelijke leeftijdsgrens van 15 jaar voor verslavende apps die zorgen dat je maar blijft scrollen
DENK (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)
- Online leeftijdsverificatie: Voor
Wij nemen maatregelen om de schadelijke effecten van social mediagebruik op kinderen tegen te gaan. Dat betekent dat wij voor een leeftijdsgrends zijn van 15 jaar, waarbij voor kinderen schadelijke content onder die leeftijd wordt afgeschermd.
PVV (Verkiezingsprogramma 2025 - pdf)