Op woensdag 29 oktober mag Nederland voor de Tweede Kamerverkiezingen naar de stembus. De afgelopen weken hebben de verschillende politieke partijen hun verkiezingsprogramma's gepresenteerd. De programma's staan vol punten over allerlei onderwerpen. Security.NL besloot de programma's door te lichten op de belangrijkste privacy-onderwerpen van dit moment.

In het onderstaande overzicht kijken we naar wat politieke partijen in hun programma's zeggen over chatcontrole, de digitale euro, de Europese digitale identiteit, online leeftijdsverificatie, contant betalen en anonimiteit op internet. Bij elk onderwerp staat ook wat de betreffende partij in het verkiezingsprogramma hierover zegt. Als dit niet staat vermeld heeft de partij er in het programma zelf geen verdere toelichting op gegeven. Voor meer informatie en context is het altijd verstandig om de verkiezingsprogramma's zelf te lezen.

• Contant betalen: Voor
  We maken het wettelijk verplicht dat cash overal wordt geaccepteerd, zodat contant geld nooit kan verdwijnen.
• Digitale euro: Tegen
  We verzetten ons altijd tegen de invoering van een digitale euro of welke Central Bank Digital Currency dan ook, zodat vrijheid en privacy behouden blijven.
• Europese digitale identiteit: Tegen
  We verzetten ons tegen een Europese digitale identiteit, zodat Nederlanders niet in een centraal controlesysteem terechtkomen.
• Online anonimiteit: Voor
  We weigeren voorstellen om biometrische data van internetgebruikers op te slaan, zodat anonimiteit online gewaarborgd blijft.

  We maken anonimiteit de norm. We verzetten ons tegen verplichte identiteitskoppeling aan accounts, zodat iedereen zonder angst kennis kan vergaren en meningen kan uiten.

• Chatcontrole: Tegen
  Burgers moeten onderling vertrouwelijk kunnen communiceren zonder vrees voor massasurveillance vanuit de overheid. De overheid mag geen chatcontrole invoeren waarbij achterdeurtjes in communicatiediensten ingebouwd worden om end-to-end-encryptie te omzeilen.
• Contant betalen: Voor
  Contant geld moet altijd beschikbaar blijven. Recente internet- en stroomstoringen laten zien hoe belangrijk het is dat we kunnen terugvallen op contant geld. Nieuw Sociaal Contract steunt daarom het wetsvoorstel chartaal geld. Ook in de regio moeten voldoende geldautomaten beschikbaar blijven. Het opnemen en storten van contant geld moet gratis blijven.
• Digitale euro: Voor
  Een digitale euro moet duidelijke toegevoegde waarde bieden aan bedrijven en consumenten, door betaalbare, toegankelijke en transparante betaalopties door heel Europa mogelijk te maken. Het is mogelijk een tegenwicht tegen de dominantie van creditcardmaatschappijen en niet-Europese partijen in het digitale geldverkeer, die nog vaak gebruik maken van niet-transparante en onnodig hoge tarieven aan het mkb. Digitaal geld moet, net als contant geld, de optie tot anonieme besteding hebben. De introductie van de digitale euro moet samengaan met de wettelijke verankering van contant geld als geaccepteerd betaalmiddel.
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Er wordt een privacy-vriendelijke en betrouwbare online leeftijdsverificatie ingevoerd om minderjarigen te beschermen tegen online gokken, alcoholverkoop en pornografie. Deze wordt niet gekoppeld aan een aparte digitale (Europese) identiteitskaart.

• Chatcontrole: Tegen
  We zijn tegen het plan van de EU om apps zoals WhatsApp of Signal verplicht berichten te laten controleren op ongewenste inhoud voordat ze worden verstuurd. Om dat te kunnen doen, moeten de apps eerst je berichten ontsleutelen, waardoor je privégesprekken niet meer écht privé zijn. We zijn tegen het EU-voornemen om chatcontrole verplicht te stellen. Dit zal de vertrouwelijkheid van communicatie ondermijnen. Versleutelen van informatie door burgers wordt niet verboden, maar moeten we juist stimuleren.
• Contant betalen: Voor
  Er komt een acceptatieplicht voor contant geld.
• Digitale euro: Tegen
  We zien niets in een digitale euro, die de macht van bankiers onaangetast laat.

  We verzetten ons tegen de invoering van een digitale euro in handen van commerciële banken.

• Online leeftijdsverificatie: Voor
  We verbieden sociale media voor kinderen onder de vijftien jaar. Leeftijdsverificatie moet plaatsvinden zonder opslag van persoonsgegevens, zodat de privacy gewaarborgd blijft.

• Contant betalen: Voor
  Er komt, op initiatief van de SGP, reeds een acceptatieplicht van contant geld. Deze moet zo snel mogelijk ingevoerd worden, zonder onnodige uitzonderingen.
• Digitale euro: Tegen
  Wij zijn uiterst kritisch op een te machtige overheid. De SGP is daarom tegen het invoeren van een Europees digitaal paspoort en een digitale euro.
• Europese digitale identiteit : Tegen
  
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Leeftijdsverificatie wordt verplicht en vindt plaats op app-storeniveau waarbij koppeling plaatsvindt van de API-systemen. We houden daarbij specifiek aandacht voor waarborgen ten aanzien van de privacy en de rechten van ouders.

• Chatcontrole: Tegen
  Volt wil dat Nederland niet instemt met de invoering van de Europese Chat control-wet.

  Voor Volt is het afzwakken van end-to-end-encryptie onaanvaardbaar omdat het dan schijnveiligheid wordt. Online communicatie blijft beschermd tegen ongewenste toegang.

• Digitale euro: Voor
  Volt is voorstander van het invoeren van een digitale euro om de monetaire en digitale soevereiniteit van onze EU te behouden. Privacy, non-programmeerbaarheid en monetaire veiligheidskaders zijn hierbij vereisten.
• Europese digitale identiteit : Voor
  We verbeteren de digitale identiteit binnen de EU door zowel de Nederlandse DigiD als de Europese Digital Identity Wallet te vervangen door biometrische identificatie op publieke, transparante infrastructuur.
• Online anonimiteit Tegen
  Pseudonimiteit wordt de standaard op sociale media. Hierbij blijft het mogelijk om online anoniem te zijn, maar kan je identiteit wel worden opgevraagd op het moment dat je de regels overtreedt of je je schuldig maakt aan een strafbaar feit.

  We onderzoeken methoden om nepaccounts en bots op sociale media te weren om zo desinformatie, spam en AI-slop te verminderen. Hierbij verkennen we of de Europese Digitale Identiteit (EDI) of een vergelijkbare, op zero-knowledge proof gebaseerde technologie kan worden ingezet om gebruikers zich te laten verifiëren, zonder hun identiteit prijs te geven.

• Contant betalen: Voor
  BBB wil het recht op contant betalen behouden - voor keuzevrijheid, zelfstandigheid en privacy.
• Digitale euro: Tegen
  Geen programmeerbaar digitaal geld. BBB wil geen programmeerbare digitale valuta die financiële privacy en bewegingsvrijheid beperkt.
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Nederland gaat zich binnen de EU inzetten op een uniform en privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem dat apps zoals sociale media binnen de EU moeten hanteren om de veiligheid van persoonlijke data te garanderen.

• Digitale euro: Tegen
  Het huidige voorstel voor een digitale euro is een oplossing op zoek naar een probleem, waar de ChristenUnie vooral bezwaren tegen heeft (bijvoorbeeld als het gaat om privacywaarborgen).
• Europese digitale identiteit : Voor
  De ChristenUnie is kritisch op de ontwikkelingen rondom de Europese Digitale Identiteit (eID). Als er een eID komt, moet dit vrijwillig, transparant en privacy-proof zijn. Er komt geen Europees Burgerservicenummer.
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Adequate leeftijdsverificatie is noodzakelijk voor sociale media, platformen met expliciete content (porno, geweld), goksites, kopen van alcohol, BNPL-diensten.

• Chatcontrole: Tegen
  Wij waarborgen het digitaal briefgeheim en leggen het recht om digitaal privégesprekken te voeren via end-to-end encryptie wettelijk vast.

  Voorstellen die andere manieren van chatcontrole mogelijk maken blijven we fel bestrijden. Overheden en bedrijven mogen niet over onze schouder meelezen in vertrouwelijke communicatie.

• Online anonimiteit Voor
  Anonieme opties om deel te nemen aan sociale media moeten minstens even makkelijk zijn als naar de persoon herleidbare opties.
• Online leeftijdsverificatie: Tegen
  Websites mogen gebruikers nooit (impliciet) dwingen om hun leeftijd te verifiëren door tot de persoon herleidbare gegevens, zoals het opsturen van een ID-kaart of het maken van een gezichtsscan.

• Chatcontrole: Tegen
  De voorgestelde EU ‘chatcontrol’, waarmee alle digitale communicatie gescand wordt, komt er niet. We houden end-to-end-encryptie in stand.
• Contant betalen: Voor
  Contant kunnen betalen blijft mogelijk. Dit vergroot privacy en onafhankelijkheid, en iedereen moet binnen redelijke afstand contant geld kunnen opnemen.
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  De minimumleeftijd voor het gebruiken van sociale media wordt 16 jaar. Socialmediabedrijven worden verantwoordelijk voor de handhaving. Als een kind toch een account weet te maken, krijgt het socialmediabedrijf een boete, niet het kind.

• Online anonimiteit Tegen
  Social mediaplatforms oefenen ongekende invloed uit op de publieke opinie, informatievoorziening en zelfs sociale verhoudingen. Daarom willen we anonieme social media-accounts kunnen verbieden.

  Om desinformatie te bestrijden, werken we in Europees verband aan regelgeving, waaronder bronvermelding en de aanpak van anonieme accounts en factchecking.

• Online leeftijdsverificatie: Voor
  We beschermen onze kinderen tegen kindermarketing en voeren een verplichte leeftijdscheck in voor social media

  Verplichtende leeftijdsverificatie door een ‘Kijkwijzer’-aanpak voor gebruik van specifieke apps.

• Digitale euro: Tegen
  
• Europese digitale identiteit : Tegen

• Digitale euro: Voor
  De VVD is terughoudend over de invoering van een digitale munt (CBDC). Invoering daarvan is voor de VVD pas bespreekbaar als de digitale munt technisch en juridisch zo is ingericht dat privacy gewaarborgd is, betalingen niet traceerbaar zijn naar individuen, en de overheid geen sturende of beperkende rol kan spelen in bestedingen, met uitzondering bij gerichte criminele opsporing.
• Online leeftijdsverificatie: Voor
  We omarmen het leeftijdsadvies voor het gebruik van sociale media en werken een effectief social media verbod uit voor jongeren.

• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Zolang grote techbedrijven niet gereguleerd zijn, wil D66 een duidelijke leeftijdsgrens van 15 jaar voor verslavende apps die zorgen dat je maar blijft scrollen

• Online leeftijdsverificatie: Voor
  Wij nemen maatregelen om de schadelijke effecten van social mediagebruik op kinderen tegen te gaan. Dat betekent dat wij voor een leeftijdsgrends zijn van 15 jaar, waarbij voor kinderen schadelijke content onder die leeftijd wordt afgeschermd.

• Digitale euro: Tegen