Het beter beveiligen van ICT-systemen kan rampen voorkomen, wat betekent dat die mogelijk niet op internet moeten worden aangesloten. Daarvoor pleit Hans Wortmann, hoogleraar informatiemanagement aan de Rijksuniversiteit Groningen, in het Reformatorisch Dagblad. Volgens Wortmann is een belangrijke oorzaak van de beveiligingsproblemen die systemen tarten het zogeheten cloudcomputing.

Cloudcomputing is een logische ontwikkeling, want door schaalvergroting kunnen bedrijven goedkoper werken. "Vaak besteedt dat derde bedrijf delen van dat werk uit aan weer een ander bedrijf, en dat weer aan een volgende. De vraag is: hoe beveilig je je tegen hackers als die diensten elkaar aanroepen?", vraagt de hoogleraar zich af.

Loskoppelen
Die merkt op dat door deze verticalisatie de afhankelijkheden ook steeds groter worden. "Niemand weet meer precies hoe de verknoping van diensten in elkaar zit. Dat biedt ruimte voor acties van hackers, al dan niet met opzet. Miljoenen mensen maken er een spelletje van, en soms kan er een raak schieten." Daarbij zijn het niet alleen hackers die een ramp kunnen veroorzaken, het kan ook gewoon een ongeluk zijn, zoals de storingen bij iDeal, banken en telecomproviders regelmatig laten zien.

"Om problemen te voorkomen, moeten we cruciale systemen misschien loskoppelen van internet. Zoals er ook een telexnetwerk is dat nog altijd functioneert naast het telefonienetwerk. Wat je wilt, is een intrinsiek veilig systeem. Een systeem dat altijd kan terugschakelen naar een veilige situatie."

Bewustzijn
Als voorbeelden noemt Wortmann het zogenaamde Swiftnetwerk, waar het interbancaire verkeer op plaatsvindt, maar ook de gescheiden Defensienetwerken. Naast technische maatregelen pleit de hoogleraar ook voor een mentaliteitsverandering.

"Soms is er eerst een ramp nodig voordat risico’s onderdeel worden van het collectieve bewustzijn. Denk aan de zorgen die mensen sinds de ramp in Fukushima hebben over de gevaren van kerncentrales. Wat mij betreft zijn we net zozeer op onze hoede voor rampen als gevolg van het falen van ICT-systemen."