EU-landen mogen niet zomaar op grote schaal de locatie- en telecomgegevens van mensen opslaan, zo heeft het Europese Hof van Justitie vandaag geoordeeld (pdf). De uitspraak wordt vooral als een tegenslag voor de Britse surveillancewetgeving gezien, zo meldt de Britse krant de Guardian.

"Het Unierecht verzet zich tegen een algemene en ongedifferentieerde bewaring van de verkeersgegevens en de locatiegegevens", aldus het Hof. Lidstaten mogen wel om zware misdaad te bestrijden gegevens opslaan, met de voorwaarde dat de categorie van de te bewaren gegevens en de betrokken communicatiemiddelen, personen en duur van de opslag tot het strikt noodzakelijke wordt beperkt. Tevens moeten er voorwaarden gelden voordat nationale autoriteiten toegang tot de opgeslagen gegevens krijgen en moet er van tevoren worden toegezien door een rechterlijke instantie of onafhankelijke autoriteit.

In 2014 werd de Europese bewaarplicht, een richtlijn die providers verplichtte communicatiegegevens op te slaan, door het Europese Hof van Justitie ongeldig verklaard omdat het in strijd met het Europees recht is. Na deze uitspraak zijn bij het Hof twee zaken in behandeling genomen over de situatie in Groot-Brittannië en Zweden waar providers telecomgegevens moeten opslaan. Nu stelt het Hof dat nationale wetgeving die providers verplicht om op grote schaal telecomgegevens te verzamelen niet in een democratische samenleving past.

"De ingreep in het privéleven die voortvloeit uit een nationale regeling die voorziet in de bewaring van de verkeersgegevens en van de locatiegegevens, moet dus als bijzonder ernstig worden beschouwd. De omstandigheid dat de gegevens worden bewaard zonder dat de gebruikers van de elektronischecommunicatiediensten daarover worden ingelicht, kan bij de betrokken personen het gevoel opwekken dat hun privéleven constant in de gaten wordt gehouden. Bijgevolg kan alleen de bestrijding van ernstige criminaliteit een dergelijke ingreep rechtvaardigen", aldus het Hof.