Experiment met elektronisch stemmen kost tot 135 miljoen euro
Een experiment met elektronisch stemmen in Nederlandse gemeenten kan tot 135 miljoen euro gaan kosten en dat zijn alleen de kosten van de leverancier die de stemprinters en stemmentellers ontwikkelt. Dat heeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken op vragen van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken laten weten. De commissie stelde vragen naar aanleiding van de kostenschatting dat de invoering van elektronisch stemmen in Nederland tussen de 260 miljoen en 365 miljoen euro kan gaan kosten.
Voordat elektronisch stemmen landelijk zou kunnen worden ingevoerd is het plan om drie opeenvolgende experimenten te houden, waarbij er eerst bij 100 stembureaus in vijf gemeenten wordt getest, gevolgd door een tweede experiment met 45 gemeenten en 1800 stembureaus en als laatste een experiment met 150 gemeenten en 3500 stembureaus. De kosten van de drie opeenvolgende experimenten liggen tussen 100 miljoen en 135 miljoen euro, aldus Plasterk. Het gaat hierbij alleen om de investeringskosten van de leverancier die de stemprinters en stemmentellers ontwikkelt.
De kosten van de overheid voor de aanbesteding, de begeleiding en aansturing van de ontwikkeling van de stemprinter en stemmenteller, de acceptatietesten, de opbouw van deskundigheid, de controle dat gemeenten hetgeen is voorgeschreven ook daadwerkelijk uitvoeren, evaluaties en dergelijke zouden hier nog bovenop komen als besloten wordt de experimenten met de stemprinter en stemmenteller uit te voeren.
Broncode
Eerder verrichtte Atos een marktuitvraag voor het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarin stelde het bedrijf dat het niet zeker is dat de specificaties die betrekking hebben op de openbaarheid van de broncode door de marktpartijen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. Volgens Plasterk is dit wel belangrijk. "Voor een ieder dit dat wil, moet na te gaan zijn hoe de systemen werken en moet verifieerbaar zijn dat de systemen voldoen aan de eisen die aan de systemen zijn gesteld. Het openbaar zijn van de broncode is belangrijk om vertrouwen te kunnen hebben en houden in de systemen", aldus de minister.
Hij stelt verder dat de specificaties die voor elektronisch stemmen zijn opgesteld uit gaan van een certificering volgens de Common Criteria niveau EAL 4+. Om op dit niveau een Common Criteria certificering te kunnen halen moet de broncode van alle onderdelen van de stemprinter en stemmenteller beschikbaar zijn. "Als marktpartijen standaard- componenten willen gebruiken, dan zal de broncode van de standaardcomponenten niet (altijd) beschikbaar zijn, waardoor de certificering dan ook niet mogelijk zal zijn", antwoordt Plasterk. Afsluitend laat de minister weten dat hij niet kan zeggen wanneer de apparaten voor het experimenteren met elektronisch stemmen klaar kunnen zijn (pdf).
Toevallig net het boek "leven uit het lab" van deze figuur opengeslagen.
Mooi toch, zulke visionaire inzichten. Of liever, dichtgetikt wegzetten van criticasters als bange Luddieten die niet eens in de democratie durven te geloven. Weet je gelijk waarom hij lid is van de PvdA en waarom hij gewoon niet luistert. Het houdt verband met elkaar. En wat je ook vindt van de Luddieten en hun methoden, ze hadden wél een punt, en de zeer reële negatieve gevolgen waartegen ze ageerden hebben we later inderdaad ook recht moeten zetten.
Mooi toch, zulke visionaire inzichten.
Vooral als je je beselft dat het systeem van verkiezingen niet van vertrouwen maar van wantrouwen uit gaat.
Bv. Alle stappen horen voor alle kiesgerechtigden controleerbaar te zijn.
Dus niet: geloof de regering en programmeur/leverancier maar op hun blauwe ogen. Maar: zelf kunnen meekijken als je het niet vertrouwt :-)
[..]
Afsluitend laat de minister weten dat hij niet kan zeggen wanneer de apparaten voor het experimenteren met elektronisch stemmen klaar kunnen zijn
Naast de onbeschoft hoge kosten voor dit experiment zijn de overgebleven onduidelijkheden een reden om te stoppen of in ieder geval pas op de plaats te maken, totdat de onbekende factoren wel ingevuld zijn.
Als certificering niet mogelijk is, dan houdt het op (lijkt mij)
Als de ontwikkeltijd nog niet bekend is, kun je ook je experimenten niet inplannen. Dus pas op de plaats.
En welke bijkomende kosten zijn er nog niet benoemd?
Bv Opslag, onderhoud, extra personeel/vrijwilligers bij de gemeenten???, verbruiksmateriaal voor de apparatuur (papier, inkt/toner)
Waarin tegenstanders wederom kunnen aangeven dat ze tegen zijn en niet keer op keer op keer willen worden genegeerd door dit soort stronteigenwijze machiavelli 'denkers', kuch doeners.
Dit heerschap heeft al genoeg langdurige c.q. onherstelbare schade aangericht aan de rechtsstaat.
Ik weet niet wat je vindt dat Plasterk wel zou moeten doen. Per decreet die burgemeesters de mond snoeren, misschien, zonder zelf inhoudelijk argumenten te gebruiken? Dat zou in een dictatuur misschien werken, maar niet in een democratie. In een democratie is het beste wat je kan doen zorgen dat de discussie op inhoudelijke argumenten gevoerd kan worden in plaats van dat roeptoeteraars elkaar om het hardst proberen te overschreeuwen. Volgens mij doet Plasterk precies wat er nu nodig is.
Trouwens, als je vindt dat PvdA'ers naar jou moeten luisteren, als je invloed wilt hebben op de richting van die partij, dan zou je er lid van moeten worden ;-).
Kortom: voor democratische verkiezingen zijn stemcomputers niet geschikt, anders zaag je aan de poten van de democratie.
Laat de poklitiek nu eens en voor altijd een eind maken aan deze telkens maar weer terugkerende discussie over stemcomputers. Volledig eens met stelling van hierboven het is het proberen op te lossen van een niet-bestaand probleem. Wat maakt een paar uur stemmen tellen uit, ten opzichte van weken/maanden formeren? Bovendien zijn stemcomputers in zijn geheel niet kostenbesparend.
Hoeveel kost niet-elektronisch stemmen ? Mocht je het antwoord niet weten, hoe weet je dan of deze kosten 'hoog' zijn ? ;)
Over dat laatse heb ik ook niets meer gehoord, maar gebeurt toch, en dat is bedoeld voor een minder aantal begunstigden
Het is maar wat je prioriteit geeft.
Een bijzonder lezenswaardig artikel dat mijn ogen heeft geopend. Ik lees in de reactie van Plasterk hierboven (zie pdf) bovendien dat er nog veel kosten niet in de bovengenoemde ramingen zitten en dat het prijskaartje dus nog veel hoger gaat uitvallen.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Digital Designer
Ben jij een Grafisch vormgever, UI-designer, Game-artist of gewoon een ‘self-proclaimed creative genius’, die op zoek is naar een leuke en uitdagende baan waarin je al je creativiteit kwijt kan?Je werkt samen met onze developers en UI/UX-designer aan onze Gamified Cybersecurity Challenges welke jij voorziet van de mooiste designs.
Cyber Security Trainer
"You know that feeling after you have been to the cinema and seen an exciting movie? It's the same after this training. I can only say that this is probably the BEST TRAINING that I've ever done!!!”
Are you ready for a challenge?
Senior Full Stack Developer
Als full stack developer bij Certified Secure maak je de mooiste cybersecurity challenges die onze deelnemers wereldwijd uitdagen en inspireren. Alle challenges zijn gebaseerd op actuele kwetsbaarheden, je komt dus telkens nieuwe technieken tegen, van machine learning tot web assembly, van Swift UI tot GCP.