Het demissionaire kabinet heeft vandaag de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) gelanceerd die de nadruk op zes prioriteiten legt (pdf). Het gaat om cloud, data, AI, versterken van digitale weerbaarheid en autonomie, digitaal vakmanschap en het centraal stellen van burgers en ondernemers in (digitale) dienstverlening. Volgens de NDS staat Nederland voor grote maatschappelijke opgaven in een sterk veranderende omgeving en is digitalisering één van de belangrijkste sleutels tot oplossingen.

"Deze NDS benoemt welke kant we als collectief op willen en zorgt voor focus én versnelling. Dit zou al vanzelfsprekend moeten zijn, maar in de praktijk werken we vaak nog niet zo met elkaar. Voor het succes van de NDS zijn daarom de volgende interventies nodig", zo laat de strategie weten. Het gaat onder andere om het verplicht maken van bepaalde collectieve oplossingen en bouwstenen. "Hierbij werken we als één overheid onder architectuur om te kunnen sturen op herkenbaarheid en herbruikbaarheid van oplossingen."

In de strategie staat ook dat de overheid gaat werken aan het realiseren van een overheidsbrede soevereine clouddienst in samenwerking met bestaande overheidsdienstverleners en de markt. Tevens worden standaarden geselecteerd van projecten zoals Haven plus (VNG), SURFCumulus (SURF) en vergelijkbare initiatieven in Europa. Verder stelt de strategie dat de overheid te afhankelijk is van een klein aantal externe partijen voor implementatie en uitvoering.

Op het gebied van AI zegt de overheid te streven naar een hoogwaardige AI-infrastructuur waar het gebruik van maakt, bestaande uit onder meer hoge kwaliteit data, open taalmodellen uit Nederland en/of de EU, het opleiden en behouden van beschikbaar talent en voldoende rekenkracht. Zo is het plan om GPT-NL, of andere open taalmodellen, voor verschillende "prioritaire use cases" bij de overheid te gebruiken.

"Cyberaanvallen, storingen en te grote afhankelijkheid van een te beperkt aantal technologiebedrijven bedreigen de veiligheid en digitale open strategische autonomie", zo staat bij prioriteit 5, het versterken van digitale weerbaarheid en autonomie van de overheid. Om dit te realiseren kondigt de NDS beleid aan om gezamenlijk de digitale autonomie te vergroten, alsmede een federatief SOC-stelsel op te zetten en het collectief ontwikkelen en integreren van quantumveilige encryptie en andere "cyberveiligheidsbouwstenen".

"De NDS is een belangrijke mijlpaal", zegt demissionair staatssecretaris Van Marum voor Digitalisering. "Digitalisering raakt inmiddels elk aspect van onze samenleving. Het is een onmisbare voorziening geworden, net als voedsel, energie, water en onderwijs. Nederlanders moeten erop kunnen vertrouwen dat overheidsdiensten eenvoudig werken en goed blijven functioneren."