Goh. Joh.

Om overtredingen in de toekomst te vermijden gaat de politiek de weten en regelgeving aanpassen opdat er in de toekomst geen overtredingen meer plaatsvinden.

Zijn ze overigens al mee begonnen door besloten groepen en zo privé, door te politie te laten meekijken. Stap één wordt nu al genomen en velen zullen nog genomen gaan worden. Wat China en Rusland kunnen dat kunnen wij in Nederland ook doen.

En zo gaat het elke keer, het is vestzak-broekzak. Al zou de boete 10 miljard zijn en daadwerkelijk opgelegd zijn, dan zou het gewoon via de algemene middelen weer terug de algemene middelen in gaan. Er gaat geen enkele dreiging uit van dit soort constructies en geen enkele ambtenaar voelt zich nu gedwongen om de werkwijze nog eens zorgvuldig te controleren op wetsovertredingen.

Als een ambtenaar een vergissing begaat, of een verkeerde instructie ter goeder trouw uitvoert, dan is zo'n ambtenaar natuurlijk niet persoonlijk aansprakelijk. Als de overtredingen echter evident bekend zijn (daarom waren ze immers in 2018 gestopt), en zijn zo grootschaling, ernstig en stelselmatig dan vervalt dat "ter goeder trouw" argument en moeten de verantwoordelijk ambtenaren persoonlijk vervolgd worden. Bij iets als dit moeten een paar mensen gewoon persoonlijk aansprakelijk gehouden worden en een fikse boete (voor een persoon, dat kan dan dus geen 10 miljard zijn maar bijvoorbeeld een jaarsalaris) krijgen, en/of celstraf.

Als een politieambtenaar tijdens de uitoefening van het werk conform de geweldsinstructie handelt en genoodzaakt is iemand dood te schieten dan is die agent gewoon bezig met de uitvoering van het werk. Als diezelfde ambtenaar zonder aanleiding op straat iemand zomaar dood schiet, dan gaat die politieambtenaar de cel in, en terecht. Ik snap niet waarom we niet op soortgelijke wijze handelen met hoge beleidsambtenaren in kantoorgebouwen in Den Haag. Waarom komen die er altijd wel mee weg? Er zijn op grote schaal stelselmatig ernstige overtredingen begaan, het is tijd dat er een duidelijk signaal uitgaat dat dat niet kan.

@ Reinder. Mooi en treffend verwoord!

En zo blijkt maar weer: het is 1 grote wassen neus ... papieren tijger die veel nieuwe onzinnige baantjes heeft gegenereerd (iets met too little too late)

Volgende wassen neus : NIS2

Tja, ook al zou de belastingdienst de boete moeten betalen, waar komt dat geld vandaan? Zou me niets verbazen als dat uit de belastingpot komt en wij zo de boete betalen. (Ik weet niet hoe dat zit met de belastingdienst, voor hetzelfde geld hebben ze hier wel een vermogen voor, geen idee).

Het zou wel mooi zijn als dit soort organen eens wat meer in de gaten gehouden wordt.

Nou heel fijn dat er geen boete is opgelegd, want zover ik weet is de Belastingdienst geen bedrijf wat winst dient te maken. Dus de boete werd dan vrolijk door ons betaald.

Slaap lekker.

Waarom niet regelgeving economische delicten invoeren?
Nederland krijgt korting op belasting, 1e overtreding, 5%, 2e overtreding verdubbeling, etc dan verdwijnen issues rondom privacy zeer snel.

Het kan ook helpen om de centrale staf (dg), tm verantwoordelihken in de lijn, voor de rest van hun leven in een afbetalings regeling voor het opgelopen tekort op te nemen.

Dan kan je alle boetes voor (semi-)overheidsinstanties wel schrappen.
Er zullen toch (top)ambtenaren of ministers voor zijn die daarvoor (in ieder geval politiek) aansprakelijk voor zijn.

Noblesse oblige.

RAM-systemen. Twee met de vuist dichtgeslagen ogen maakt stekelblind.

Je lijkt te denken dat de Belastingdienst, ook al innen ze er een hoop van, vrijelijk uit die algemene middelen kan graaien wat ze nodig hebben. Zo werkt dat niet. Als een boete wordt opgelegd aan een overheidsdienst slaat dat een gat in het budget van die dienst. Die boete gaat naar de schatkist. Die valt wel, net als de Belastingdienst, onder het ministerie van Financiën, maar het is niet de Belastingdienst die over het potje beschikt, dat wordt beheerd door een dienst met de exotisch klinkende naam Agentschap van de Generale Thesaurie. Waar dat geld vervolgens heen gaat wordt uitgewerkt in de Rijksbegroting, die op Prinsjesdag wordt gepresenteerd en vervolgens in de algemene beschouwingen, al dan niet met aanpassingen, wordt vastgesteld. En dan kan het best zo uitpakken dat dat geld van een boete niet terugvloeit naar de dienst die het heeft opgehoest. En daar gaat tijd overheen, dus zo'n dienst kan daar behoorlijk veel last van hebben.

Een belangrijke factor hierin is dat die politieambtenaar die zonder aanleiding iemand doodschiet onder het strafrecht valt terwijl de AVG geen strafrecht is. Bij strafrecht kunnen de straffen een stuk grimmiger zijn, maar de lat voor bewijsvoering ligt ook een stuk hoger. Je moet niet alleen goed kunnen onderbouwen wie verantwoordelijk is maar ook de motieven van de dader spelen een rol. En waar bij privaat- en bestuursrecht vergelijkingen met soortgelijke situaties mede bepalen of de regels op de situatie van toepassing zijn geldt bij strafrecht dat als wat er mis is gegaan zelf niet verboden is het verbod niet geldt. Wat niet voor niets is, dat heeft te maken met het in toom houden van machtsmisbruik door de overheid zelf. Er zijn belangrijke verschillen.

Dus hoe komt zo'n overtreding tot stand? Er werken verschillende mensen aan mee, met verschillende expertises. Er zijn misschien juristen die er hun plasje over doen, maar net zo goed mensen die geen jurist zijn en vanuit een ander perspectief hun inbreng hebben, en die zich mogelijk nauwelijks bewust zijn van strafrechtelijke implicaties. Dus wie heeft het eigenlijk precies gedaan? Wie kan je als strafbaar aanwijzen?

Kijk als voorbeeld naar de toeslagenaffaire, waar de afdeling Toeslagen van de belastingdienst zwaar de mist in ging. Waarom gingen die eigenlijk de fout in? Een belangrijke factor daarin was dat in Nederland, mede dankzij de Bulgarenfraude, veel stemmen opgingen om zwaarder te straffen. De politiek ging daarin mee en onder meer die dienst Toeslagen moest dat uitvoeren. Zelfs een van de twee grote helden in het aankaarten van de toeslagenaffaire, Pieter Omtzigt, was eerder een van de kamerleden die voor zwaardere straffen pleitte. Hij heeft die hele toeslagenaffaire duidelijk nooit gewild, maar hij is wel onbedoeld een van de mensen geweest die hem heeft doen ontstaan.

Oeps! Moeten we nu Pieter Omtzigt gaan vervolgen als medeverantwoordelijke voor de toeslagenaffaire? Natuurlijk niet. Daarom doen motieven ertoe in strafrecht. Maar het illustreert ook over hoeveel schijven dit soort dingen lopen, hoe moeilijk het is om een duidelijke schuldige aan te wijzen, én hoe de uitkomsten helemaal niet hoeven te kloppen met de intenties die uiteindelijk in die uitkomsten resulteren.

Het is niet simpel, het is razend ingewikkeld, en perfect krijg je het nooit.

Het is alleen "razend ingewikkeld" omdat heel veel beslissers zich niet aan de basale privacy-regels en -beginselen houden. Niet alleen die van de AVG maar ook die van de daaraan voorafgaande Wbp. Als ze dat wel hadden gedaan, waren dergelijke privacy aantastende systemen nooit in gebruik genomen of al veel eerder uitgefaseerd.

Het gaat telkens weer op dezelfde manier fout. Eerst een systeem invoeren waarmee heel (vaak onnodig) veel data worden verzameld, waarbij dan gezegd wordt dat het toch moet kunnen omdat er "waarborgen" zijn dat het niet fout gaat. Vervolgens gaat het toch fout, volstrekt voorspelbaar. Maar men leert niet.

Dataminimalisatie is het simpele beginsel waarmee je het overgrote deel van deze problemen kunt voorkomen. En zero-trust als het om datasystemen gaat, vooral datasystemen van de overheid. En decentralisatie.

Maar het komt niet goed uit om dat onder ogen te zien. Liever noemt men het "razend ingewikkeld" om de eigen verantwoordelijkheid voor de misère niet onder ogen te hoeven zien.

Dus gaat men door op de tegenovergestelde weg: niet dataminimalisatie, maar databeschikbaarheid. Niet zero-trust, maar de blauwe ogen van big tech geloven. Niet decentraliseren, maar juist centraliseren.

Het is niet ingewikkeld. Het is een kwestie van attitude en van de keuzes die uit die attitude voortkomen. De autoriteiten willen helemaal geen privacy, ze willen meer data, meer controle. Daar kiezen ze voor. En dan gooien ze een rookgordijn op dat het zo "ingewikkeld" zou zijn, om te verhullen dat ze geen privacy en geen vrijheid willen toestaan.

Dat is waar, en dat weet ik. Het blijft echter (als er daadwerkelijk een boete opgelegd zou zijn) "de overheid" die een boete oplegt aan "de overheid, en het geld van "de overheid" int, en in een ander potje van "de overheid" stopt, waarna "de overheid" dat geld weer in een ander potje van "de overheid" stopt om het aan een andere dienst van "de overheid" te geven. Welke dienst precies welke specifieke handeling verricht in dat proces, en welke dienst het waar uit haalt is bijzaak, het gaat om het onderliggend principe. Het feit blijft dat er langdurig bewust en stelselmatig ernstige overtredingen zijn begaan, en dat er voor de schuldigen geen gevolgen aan zitten. Je verhaal is weliswaar technisch correct, maar het gaat voorbij aan moraliteit, aan het gevoel voor rechtvaardigheid. Het ontneemt de burgers de zekerheid dat ook de overheid gehouden is aan regels en dat ook ambtenaren niet vogelvrij zijn. Het illustreert hoe de verschillende overheidsdiensten op grote schaal de wet kunnen overtreden en er zonder noemenswaardige gevolgen mee weg komen. Dat knaagt aan de principes van een rechtstaat, het creeert een ongewenst "wij versus zij" gevoel in de maatschappij en zegt eigenlijk dat als ambtenaren maar lang genoeg onderzoeken kunnen frustreren en rekken (ook dat is hier gebeurt, ook de wettelijk verplichte meldingsplicht is genegeerd) er uiteindelijk geen gevolgen zullen zijn. In een democratische rechtsstaat zou dat niet moeten mogen gebeuren. Het is niet dat er een kleine vergissing is begaan; een boswachter die per abuis een verkeerde boom kapt of een medewerker bij de gemeente die door een verkeerde interpretatie van de regels ten onrechte een uitkering weigert; nee, het oordeel is dat er jarenlang bewust stelsematig ernstige wetsovertredingen zijn begaan. Dat recht willen praten met een technocratisch verhaal (nogmaals, hoe formeel correct het ook is) over de financiele afhandeling is een beetje voorbij het punt, je kan zoiets niet terzijde schuiven. De boete had moeten worden opgelegd, omdat de feiten zo bewust en ernstig zijn. Als je als ambtenaar iets doet terwijl je weet dat het van de wet niet mag en het ook duidelijk niet valt onder "redelijk en billijk", dan moet er een sanctie volgen, en wel voor iedereen die jarenlang ernstige wetsovertredingen aan het begaan was, daar opdracht toe heeft gegeven, of het wist en het goed heeft gevonden.

Ik ben ook op de hoogte van het verschil tussen strafrecht en bestuursrecht, maar ook dat is voorbij het punt. Het voorbeeld met de politieagent was ter illustratie, het diende slechts als een sprekend en eenvoudig voorbeeld omdat iedereen zich wat voor kan stellen bij zo'n situatie, waarbij dat bij overtredingen van het bestuursrecht zoals je terecht opmerkt vaak veel subtieler is.

Er had gewoon een forse boete moeten worden opgelegd, en de verantwoordelijk ambtenaren hadden gevolgen moeten ervaren. De kamerleden die hebben gepleit voor zwaardere straffen niet zelf de wet hebben overtreden. Wat de dienst had moeten doen was toestemming vragen voor dat systeem, of antwoorden dat ze niet kunnen voldoen aan de wens wegens de wet en zo de bal terugleggen bij de kamer, of ze hadden kunnen proberen om, binnen de regels, wel meer fraudeurs te vinden door inzet van meer mensen of op andere manieren. Je merkt terecht op in het voorbeeld met Pieter Omtzicht, dat motieven er toe doen. Dat is waar. Maar als je als groepje ambtenaren langdurig bewust bezig bent om stelselmatig de wet ernstig te overtreden dan kan je je daar niet meer achter verschuilen. Als we willen volhouden dat we een rechtsstaat zijn, waar de overheid zich aan de wet houdt, dan kan zoiets gewoon niet, en kan je het niet negeren omdat het niet simpel is, dan moet je ingrijpen.

De driedelige dramaserie De Toeslagenaffaire van Joram Lürsen is vanaf november 2025 gratis te zien op NPO Start:

https://www.security.nl/posting/685506/SyRI-coalitie%3A+WGS+blauwdruk+voor+toeslagenaffaire#posting866376