Door Redactie: Cyberspionage en cybercrime zijn de grootste digitale dreigingen waar Nederland nu mee wordt geconfronteerd, zo staat in het eerste cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) dat minister Opstelten van Veiligheid en Justitie naar de Tweede Kamer stuurde. Het CSBN vloeit voort uit de Nationale Cyber Security Strategie die eerder dit jaar door het kabinet is vastgesteld. De Cyber Security Raad onderschrijft het geschetste beeld. Volgens het rapport zijn de aanvallen gericht op het verkrijgen van vertrouwelijke informatie van economische of politieke waarde, of op direct geldelijk gewin.

Volgens de opstellers van het rapport is er sprake van een breed scala aan groepen die om uiteenlopende motieven Nederland via het internet aanvallen. "De grootste potentiële cyberdreigingen gaan uit van statelijke actoren en van criminelen", aldus het CSBN. Criminelen zou het merendeel van alle cyberincidenten veroorzaken, waardoor deze het meest tastbaar zijn voor de samenleving. "Statelijke actoren kunnen echter de kennis en middelen mobiliseren om de meest geavanceerde en grootschalige aanvallen uit te voeren."

Doelwit
Ondanks de dreiging is Nederland geen gericht doelwit, zo is in het rapport te lezen. Vanwege de grote afhankelijkheid van ICT-systemen zou Nederland wel kwetsbaar zijn. "Een belangrijke ontwikkeling en waarschuwing op dit gebied was de Stuxnet aanval in 2010. Stuxnet was de eerste bekende gerichte aanval op industriële controlesystemen (ICS), ook wel aangeduid als SCADA-systemen (Supervisory Control And Data Acquistion)."

Een Stuxnet-achtige aanval zou de vitale infrastructuur kunnen raken, zo gaat het rapport verder. Stuxnet was echter ontwikkeld om het Iraanse nucleaire programma te verstoren. Nederlandse overheden zijn de afgelopen periode regelmatig doelwit van digitale spionage geweest, laat het rapport weten. "Deze cyberaanvallen zijn gericht op het verkrijgen van vertrouwelijke informatie van economische of politieke waarde, of op direct geldelijk gewin."

Slachtoffer
Cybercrime is nog altijd voor de meeste incidenten verantwoordelijk en het meest voelbaar voor de samenleving. "De overheid, het bedrijfsleven maar ook individuele burgers lopen een reëel risico om slachtoffer te worden van digitale criminaliteit. De dreiging is het hoogst waar het gaat om bedrijven en burgers." Cybercriminelen zouden met beperkte investeringen veel geld kunnen verdienen, terwijl de pakkans laag is.

Om cybercrime en cyberspionage aan te pakken lanceert de overheid op 12 januari het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). "Het centrum richt zich op het ontwikkelen en aanbieden van expertise en advies, het ondersteunen en uitvoeren van response bij dreigingen of incidenten en de versterking van crisisbeheersing." Aan het centrum doen allerlei partijen mee, waaronder AIVD, Politie, OM, Defensie en NFI.

Het centrum richt zich op het ontwikkelen en aanbieden van expertise en advies..