image

Juridische vraag: mag aanbieder haar fotoboeksoftware zomaar uitzetten?

woensdag 9 maart 2016, 11:23 door Arnoud Engelfriet, 17 reacties

ICT-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: de HEMA heeft haar fotoboeksoftware uitgezet. Ik heb daar maanden werk in zitten en nu ben ik alle foto’s en bijbehorende metadata kwijt! Is daar iets tegen te doen?

Antwoord: Als ik het goed begrijp, dan zijn deze albums uit de lucht omdat de HEMA van leverancier gewisseld is. Begrijpelijk op zich, maar alle oude data (de albums en vaak ook de fotobestanden zelf) zijn nu weg. En het lijkt erop dat daar geen oplossing voor is.

Volgens de HEMA is het aangekondigd in de nieuwsbrief en op Facebook, maar lang niet iedereen raadpleegt die kanalen natuurlijk. Het verbaast mij ook: hoe moeilijk is het een popup in die software op te nemen "Let op, over 3 maanden stopt deze software met werken"? Dat lijkt me wel zo zorgvuldig. Helaas is er wettelijk eigenlijk niets geregeld. Online software is juridisch niet anders dan een glazenwasser: zolang er een overeenkomst is, kun je aanspraak maken op de dienst, maar zodra een der partijen opzegt, houdt dat op. En resultaten van die dienst bestaan juridisch niet, tenzij het om concrete fysieke zaken gaat maar een online fotoalbum is dat niet. Data is juridisch niets.

En ja, de HEMA mag zo’n overeenkomst eenzijdig opzeggen. Dat staat in de wet (art. 7:408 lid 2 BW). Het gaat hier om een overeenkomst voor onbepaalde tijd, en dan mogen beide partijen die opzeggen wanneer dat zo uitkomt. Wel moet je daarbij rekening houden met de belangen van je wederpartij, maar zoals we in de T-Mobile Flex&Relax-zaak zagen, dat gaat vooral over opzegtermijn en soms een schadevergoeding aanbieden.

Schade is niet echt aan de orde. Je zou ze dus op (het aankondigen van) de opzegtermijn kunnen aanspreken, maar ook dat is niet heel sterk. En dan nog. Stel ze hadden wél drie maanden van tevoren gezegd "De dienst stopt, sorry", dan nog ben je best ontevreden: je wilt je data en de bijbehorende albums (de metadata) graag exporteren naar een andere dienst (of dienstverlener). Maar precies dat is nu net niet wettelijk geregeld. Data-export is geen recht.

Wat mij betreft is dát het eerstvolgende dat in het consumentenrecht wordt geregeld, maar ik vrees dat we dan nog wel even kunnen wachten. De enige juridische optie is dan nog te beredeneren waarom het redelijk is dat een leverancier dit moet aanbieden. Alleen, wat is dan het argument? Iets graag willen maakt het nog niet redelijk. Gaan er maatschappelijk dingen mis? Is dat beetje extra werk van de foto’s zelf in kopie bewaren nu echt zo bezwaarlijk? Móet je wel deze software gebruiken of zijn er gewoon alternatieven die wel een exportknop hebben?

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (17)
09-03-2016, 12:03 door Anoniem
Ik meende begrepen te hebben dat HEMA aan het kijken is of het contract met de oude leverancier niet voor een paar maanden verlengd kan worden zodat klanten hun boekjes af kunnen drukken.
09-03-2016, 12:37 door Anoniem
Ik ben zelf, sinds fotoalbums beschikbaar zijn, ongerust geweest over deze mogelijkheid, en me daarom nooit kunnen vinden in de manier van werken die al die afdrukservices aanbieden.

Ook illustreert dit heel duidelijk waarom standaardisatie in het belang van iedereen is. Je wilt je foto-album aan kunnen maken in een formaat dat door iedereen ondersteund wordt en dat album in dat formaat zelf kunnen bewaren. Anders zit je aan een leverancier vast en kan je dit soort toestanden krijgen. Leveranciers zullen vaak wel van "supplier lock-in" houden, het schept een drempel om over te stappen naar de concurrent (wat denk ik een drogreden is, dezelfde drempel maakt het voor zo'n leverancier namelijk moeilijk om klanten van de concurrentie af te snoepen).

De fotoservices kiezen massaal voor een andere benadering: een (tegenwoordig meestal webgebaseerde) interface waarmee ze zich hopen te onderscheiden van de concurrent. Dat is iets dat een gestandaardiseerd opslagformaat in het geheel niet in de weg staat, maar daar denkt de gemiddelde consument niet aan (ik merk althans dat het over het vaak verrassend moeilijk is om aan niet-IT'ers, en aan veel IT'ers, uit te leggen waarom je belang hebt bij open standaards, met "het gaat tot nu toe toch goed" is voor de meeste mensen alles gezegd wat ertoe doet).

Een gestandaardiseerd opslagformaat bestaat dat gewoon bestaat is PDF. Dat is een formaat waarmee je werk aan drukkerijen kan aanleveren, en het zou me niets verbazen als in de workflow voor het verwerken van foto-albums PDF-bestanden worden gebruikt. Toch is dat vermoedelijk niet geschikt voor consumenten. Het kan om te beginnen geen verschillen in lengte/breedteverhoudingen van de pagina's tussen leveranciers opvangen, en zelfs als die overeenkomen kunnen de drukprocessen andere marges nodig hebben om spelingen in positionering van papier en dergelijke op te vangen. PDF is trouwens ook geen geschikt formaat om wijzigingen in aan te brengen, en je wilt als consument wel kunnen nabewerken. Een formaat dat die flexibiliteit wel heeft zou beter zijn dan PDF.

Ik zie de fotoservices het ontwikkelen van een beter geschikt gestandaardiseerd formaat niet nastreven. Je zou zeggen dat een bedrijf als HEMA, dat nu klanten tegen zich in het harnas jaagt, ook baat zou hebben bij standaardisatie. Alleen zal men ook daar niet op het idee zijn gekomen dat eisen op dat gebied stellen aan je leveranciers iets toevoegt. Helaas.
09-03-2016, 13:06 door Anoniem
Misschien een reden te meer om cloud services te mistrouwen. Eigen data niet in eigen beheer is overgeleverd zijn aan de grillen van de aanbieder.
09-03-2016, 14:28 door Anoniem
Die foto's staan toch ook lokaal opgeslagen?

HEMA fotoservice software
https://foto.hema.nl/klantenservice/software/
Uitleg
https://foto.hema.nl/frontend/dist/assets/downloads/software/Handleiding_windows_fotos_uit_eerder_gemaakt_album.pdf

Als dat niet helpt.
HEMA is/was jarenlang grote klant bij

Fujicolor Benelux B.V.
Franseweg 65
4651 GE Steenbergen
info@fujiprint.nl
0031167-569911

Fujicolor Benelux B.V. heeft een eigen website waar ook bestelsoftware op is te downloaden, misschien komt die wel overeen.
http://www.fujiprint.nl
http://www.fujiprint.nl/help/download-fujiprint-bestelsoftware

Mocht de soort software overeenkomen of wel in de buurt zitten maar je niet verder helpen kan je wellicht nog informeren of Fujicolor benelux je data nog ergens hebben slingeren in het geval dat zij betreffende online dienst ook daadwerkelijk aan HEMA leverden.
Vermoedelijk wel want alles aan bestellingen wat niet in de grotere 1 uur services van HEMA zelf werd geprint ging (meestal ook maar niet uitsluitend digitaal) naar Steenbergen en weer terug.

Nu maar hopen dat die data ook nog uit de Brabantse foto-klei (of van je eigen pc) zijn los te trekken.
09-03-2016, 15:12 door Anoniem
Als fotograaf brandt er bij mij één vraag.
Deze mensen deden toch hun fotobestanden uploaden naar de "Hema".
Dan heb je toch nog steeds de originelen met hun data op je eigen harde schijf staan of ben ik nou gek?

Dan heb je toch alleen maar alles voor niks zitten doen. Wat hebben die mensen dan met de opmerking dat ze alle Metadata kwijt zijn? Als ze de originelen gewoon opgeslagen hebben zijn ze helemaal niks kwijt.
Of zouden ze zo stom zijn geweest alles na het uploaden gedeleted te hebben?

Dan is het hun eigen schuld.
09-03-2016, 16:35 door Anoniem
Je kan je foto's bijsnijden en bewerken in de fotoboeksoftware, dat ben je dus kwijt. Evenals de rangschikking en de lay-out. En erg belangrijk: de fotobijschriften die je hebt geschreven. Het is juist erg handig om als een soort 'dagboek' telkens de nieuwe foto's en teksten toe te voegen en na bijvoorbeeld een jaar het fotoboek te bestellen.
09-03-2016, 16:36 door Anoniem
Ben het eens met Vandaag, 15:12 door Anoniem. Foto's blijven gewoon op schijf staan, tenzij je deze bestanden wist en/of geen back up hebt hiervan.
09-03-2016, 21:07 door Anoniem
Door Anoniem: Als fotograaf brandt er bij mij één vraag.
Deze mensen deden toch hun fotobestanden uploaden naar de "Hema".
Dan heb je toch nog steeds de originelen met hun data op je eigen harde schijf staan of ben ik nou gek?
Het gaat hier om het werk dat in een fotoalbum gestoken is. Meerdere foto's op een pagina in allerlei leuke layouts, toegevoegde teksten, dat soort dingen. Daar gaat ook een hoop werk in zitten en wat mij is het volkomen terecht dat de vraagsteller het niet op prijs stelt dat dat zomaar weggegooid wordt vanwege de een of andere zakelijke keuze van de HEMA.
10-03-2016, 09:51 door Anoniem
De HEMA-Cloud....

Kom op mensen, ik snap best dat je je werk aan het album kwijt kunt raken, maar je foto's en metadata, die heb je toch niet alleen bij de HEMA staan?
10-03-2016, 10:24 door Anoniem
Fijn he, Software as a service / cloud diensten. Dat willen we toch zo graag?
10-03-2016, 11:09 door Anoniem
Fijn he, Software as a service / cloud diensten. Dat willen we toch zo graag?

Heerlijk, gebruik het graag. Maar ik heb *wel* een backup. Omdat ik rekening houdt met dit soort situaties. Of met het omvallen van een aanbieder; immers kan een bedrijf ook simpelweg failliet gaan.
10-03-2016, 11:10 door Anoniem
wat mij is het volkomen terecht dat de vraagsteller het niet op prijs stelt dat dat zomaar weggegooid wordt vanwege de een of andere zakelijke keuze van de HEMA.

Geheel terecht. Echter kan je aan die irritatie helaas geen rechten ontlenen.
10-03-2016, 11:39 door Anoniem
Door Anoniem:
Door Anoniem: Als fotograaf brandt er bij mij één vraag.
Deze mensen deden toch hun fotobestanden uploaden naar de "Hema".
Dan heb je toch nog steeds de originelen met hun data op je eigen harde schijf staan of ben ik nou gek?
Het gaat hier om het werk dat in een fotoalbum gestoken is. Meerdere foto's op een pagina in allerlei leuke layouts, toegevoegde teksten, dat soort dingen. Daar gaat ook een hoop werk in zitten en wat mij is het volkomen terecht dat de vraagsteller het niet op prijs stelt dat dat zomaar weggegooid wordt vanwege de een of andere zakelijke keuze van de HEMA.

Een goed fotoalbum maken kost inderdaad heel veel uren werk, maar het was ook zo dat sommige klanten fotoboeken maakten en ze 10 jaar lang niet afdrukten en gewoon daar lieten staan om ze "ooit" af te laten drukken. En andere verwijderden inderdaad hun originelen... Niet echt verstandig allemaal, maar ja, de gemiddelde gebruiker dus...
10-03-2016, 13:47 door Anoniem
Een van de pijlers in IT-security is beschikbaarheid. Ik noem het een interessante stelling dat er geen schade aan de orde zou zijn. Tijd en moeite heeft iedere slechts 1x te besteden en zijn daarmee het waardevolste goed ter wereld. Tijd en moeite zijn per definitie een investering. Indien een partij een dergelijke investering nagenoeg geheel te niet doet door eenzijdig opzeggen kan er dus zeerwel voor een eeuw aan manuren geinvesteerde tijd teniet worden gedaan. Echter hebben we het daar in de maatschappij liever niet over als het om levering van diensten aan consumenten gaat, het maakt de vrijheid van ondernemen (waar een artikel als art. 7:408 lid 2 BW. feitelijk een bescherming voor is) nogal 'kostbaar'. Als gevolg moet een consument maar zien te bewijzen dat de geinvesteerde tijd en moeite waardevol waren, waar de ondernemer het recht neemt om zijn eigen en een veelvoud aan een ander zijn tijd te ontnemen om er financieel gewin uit te kunnen halen. Hoe kan je beschikbaarheid serieus nemen als we in een wereld leven waar tijd bij juridische interpretatie voor een groot deel van de mensen niet waardevol zou zijn?
10-03-2016, 14:45 door Anoniem
Door Anoniem: Een van de pijlers in IT-security is beschikbaarheid. Ik noem het een interessante stelling dat er geen schade aan de orde zou zijn. Tijd en moeite heeft iedere slechts 1x te besteden en zijn daarmee het waardevolste goed ter wereld. Tijd en moeite zijn per definitie een investering. Indien een partij een dergelijke investering nagenoeg geheel te niet doet door eenzijdig opzeggen kan er dus zeerwel voor een eeuw aan manuren geinvesteerde tijd teniet worden gedaan. Echter hebben we het daar in de maatschappij liever niet over als het om levering van diensten aan consumenten gaat, het maakt de vrijheid van ondernemen (waar een artikel als art. 7:408 lid 2 BW. feitelijk een bescherming voor is) nogal 'kostbaar'. Als gevolg moet een consument maar zien te bewijzen dat de geinvesteerde tijd en moeite waardevol waren, waar de ondernemer het recht neemt om zijn eigen en een veelvoud aan een ander zijn tijd te ontnemen om er financieel gewin uit te kunnen halen. Hoe kan je beschikbaarheid serieus nemen als we in een wereld leven waar tijd bij juridische interpretatie voor een groot deel van de mensen niet waardevol zou zijn?

Hoezo is de tijd die iemand ergens in steekt of de beschikbaarheid van data zoals in deze thread beschreven "een van de pijlers van IT-security" ?

Dat het vervelend voor deze mensen is oke. Maar ik denk niet dat de HEMA deze service ooit als Cloud opslagdienst verkocht heeft. Dus volgens mij is het de bedoeling dat je een fotoboek maakt (binnen redelijke termijn) en deze dan afdrukt. Cloud opslag is iets heel anders. Dus voor al die mensen die dit wel als opslag gebruikte: pech. Volgende keer iets als BOX, DROPBOX, iCloud etc gebruiken.

IT-security gaat pas weer kijken als de HEMA onzorgvuldig met deze "oude" gegevens omgaat. Dus als bijvoorbeeld het "hosting" bedrijf waar de HEMA deze service afneemt nog over de data beschikt. Mits HEMA de gegevens efficient vernietigd, is er security-wijs niets aan de hand.
10-03-2016, 16:47 door Anoniem
IT-security gaat pas weer kijken als de HEMA onzorgvuldig met deze "oude" gegevens omgaat. Dus als bijvoorbeeld het "hosting" bedrijf waar de HEMA deze service afneemt nog over de data beschikt. Mits HEMA de gegevens efficient vernietigd, is er security-wijs niets aan de hand.

Nou ja, in zoverre is er wel wat aan de hand namelijk dat de wens van sommige gebruikers nou juist eerder zal zijn om de data niet weg te gooien zodat men die kan opvragen!

Maar wat moet je met een digtitaal fotoboek in een format waar je niets mee kan?
Met andere woorden zijn de digitale fotoboek-bundles te importeren in andere programma's?
Als dat zo is zou het netjes zijn van betrokken bedrijven om te kijken of de overgebleven data nog tijdelijk ter beschikking gesteld kan worden.

De kans dat dat gebeurt is wellicht klein want wie gaat die service dan betalen? Als een eventueel betrokken third party slim is zet het dit in als marketingmiddel, service bieden en de kans grijpen in reclame zin.

Waar vroeger het motto "in twee dagen klaar" een aantrekkelijk iets was, is met de komst van digitale fotografie en digitaal bewaren van foto's de traditionele fotomarkt zwaar onder druk gezet, steeds minder klanten.
Waar en wanneer er nog vraag is betekent dat meestal verlies aan afdruk-werk door 1 uurs services, of concurrerende centrales als het altijd goedkopere duitse CeWe (dat laatste is min of meer onveranderd).

Mensen willen hun albums terug!
Iemand heeft die data en heeft daarmee een middel verliezende klanten aan zich te binden.
Wie heeft die data?
Wie gaat er zijn dubbele win-win voordeel mee doen?

Aan de bak,
Presto Presto!

https://www.flickr.com/groups/889433@N23/discuss/72157623179552106/
"Er zijn hema's die een 1-uur service hebben. Die dat niet hebben laten het fotowerk afwerken bij fujicolor, voorheen de BAC (brabantse afdruk centrale) in steenbergen. BAC color of fujicolor net zoals je wilt had voorheen hun huismerk Presto Print. Bij velen uit het analoge tijdperk wellicht nog bekend."
http://www.angelfire.com/fl/jongefrd/stb.htm
Brabantse Afwerk Centrale

CeWe afnemers
https://www.camerastuffreview.com/nl/fotoboeken/test-cewe-fotoboek-30-x-30-zijdeglans-fotopapier
16-03-2016, 19:56 door Anoniem
De Hema heeft een tijdelijke oplossing voor klanten die geen toegang meer hadden tot hun digitale fotoboeken. Vanaf 5 april mogen mensen die een fotoboek aan het maken waren met de oude software, toch nog even verder knutselen.

De problemen ontstonden doordat Hema overstapte op een nieuw programma voor het samenstellen van digitale fotoboeken. De albums die nog gemaakt werden in het oude systeem, waren niet meer toegankelijk.

Dat leidde tot honderden klachten van mensen die hun fotoboek niet meer af konden maken. De Hema had wel gewaarschuwd, maar veel klanten waren daarvan niet op de hoogte.

In samenspraak met de leverancier van de oude software, kunnen mensen vanaf begin april nog zes maanden werken aan hun fotoboek op de computer en nog één maand aan de onlineversie.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.