De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) heeft in 2018 minder taps geplaatst dan in de twee jaar ervoor, zo blijkt uit het vandaag verschenen jaarverslag. Vorig jaar plaatste de MIVD in totaal 309 taps. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een telefoontap of het plaatsen van een microfoon.

"Eén target (persoon of organisatie) kan op verschillende manieren en op meerdere apparaten afgeluisterd worden. Die worden afzonderlijk meegeteld in de statistieken", zo laat de MIVD in het jaarverslag weten. In 2017 werden er nog 348 taps geplaatst, tegenover 382 in 2016. Voor het aftappen van telefoons dient de MIVD een verzoek in bij de AIVD. De AIVD plaatste de afgelopen jaren steeds meer taps, waarbij het in 2018 om het hoogste aantal tot nu toe ging, 3517.

Spionage

Verder meldt de MIVD in het jaarverslag dat het vorig jaar meerdere gevallen van cyberspionage heeft ontdekt. Rusland en China zijn de twee voornaamste landen die worden onderzocht als het om spionage gaat. "De Chinese inlichtingendiensten vergaren actief militaire inlichtingen in Nederland", aldus het jaarverslag. De MIVD voert onderzoek uit naar spionage wanneer deze een bedreiging kan vormen voor het optreden van de krijgsmacht, voor de Nederlandse defensie-industrie of voor bondgenootschappelijke organisaties.

Volgens de MIVD richten offensieve cyberprogramma's van China zich niet alleen op Defensie-toeleveranciers of ministeries, maar ook op vitale sectoren en organisaties, zoals de telecomsector, universiteiten, onderzoeksinstituten, zorginstellingen, biotechnologie, hightech-industrie, startups, handel en defensieorderbedrijven. Daarbij is het doel het verwerken en verder ontwikkelen van innovatieve technologie.

Het offensieve cyberprogramma van Rusland wordt door de MIVD als "zorgwekkend" bestempeld. "De operationele risico's die worden genomen zijn groot, en de inzet is geavanceerd." Om de dreigingen van onder andere China en Rusland goed in beeld te krijgen en effectieve tegenmaatregelen mogelijk te maken doet de MIVD naar eigen zeggen steeds intensiever inlichtingenonderzoek naar hackers in dienst van andere staten.

De onderzoeken hebben als doel om vast te stellen wie er achter een cyberoperatie zitten. De MIVD stelt dat het ingewikkeld, kostbaar en tijdrovend is om een aanval aan een land toe te schrijven, maar niet onmogelijk. "Publieke attributie is meer gangbaar geworden als onderdeel van een aanpak om de kosten voor de aanvaller te verhogen", staat in het jaarverslag vermeld.

De MIVD is ook bezorgd over voorbereidingen tot digitale militaire sabotage, waaronder op NAVO-grondgebied. "Meerdere hackersgroeperingen uit verschillende landen hebben de afgelopen jaren ervaring opgedaan. De kennis en geoefendheid van de hackers groeit, de operaties zijn steeds geavanceerder en men laat zich niet beperken door bepalingen in internationale verdragen. Ook de dreiging van digitale spionage groeit nog altijd."