Demissionair minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid ziet een verbod van chatapp Telegram niet zitten. Wel werkt de bewindsvrouw aan een plan om de online verkoop van drugs en andere verboden middelen aan te pakken. Dat laat ze weten op Kamervragen. De minister reageerde op vragen over het aanbod van drugs en zogenoemde exposegroepen op Telegram.

"Het is schokkend om te zien hoeveel van dit soort berichten rondgaan op Telegram", aldus Yesilgöz. "Het is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van Telegram om dit te modereren. Dit soort zelfreinigend vermogen wordt ook door andere sociale media platforms toegepast. Daar zet ik ook op in bij Telegram. We zijn daar helaas nog niet in geslaagd." Volgens de minister is het lastig om met Telegram in contact te komen en afspraken te maken.

Yesilgöz merkt op dat de politie, gelet op het grote aantal berichten en de schaarste in de capaciteit, niet het hele internet mag en kan monitoren op berichten waarin drugs wordt aangeboden. "Momenteel worden samen met betrokken partijen, zoals het Openbaar Ministerie (OM) en politie, verkennende gesprekken gevoerd met als doel het opstellen van een plan van aanpak voor handhaving op de online verkoop van verboden middelen", aldus de bewindsvrouw.

De minister voegt toe dat criminaliteit die via Telegram plaatsvindt moet worden bestreden. "In het geval van Telegram lijkt in een adequaat moderatiebeleid voor openbare groepen de grootste winst te behalen. De Nederlandse strafrechtelijke aanpak heeft een beperkt effect aangezien het hier om een internationale online dienst gaat met een groot aantal gebruikers", laat ze daarover weten.

Wanneer Telegram niet meewerkt aan rechtshulpverzoeken en niet voldoet aan strafvorderlijke vorderingen of bevelen kan dat strafrechtelijke, civielrechtelijke of bestuursrechtelijke gevolgen voor de chatapp hebben, legt Yesilgöz uit. In sommige gevallen zou bij niet-naleving van een vordering of bevel vanuit de politie of officier van justitie kunnen worden overgegaan op dwangmiddelen, zoals inbeslagname of strafvervolging.

Hierbij speelt echter ook de vestigingslocatie van een bedrijf een rol. Van Telegram is bekend dat deze momenteel geen Nederlandse of andere Europese vestiging heeft. Wel is bekend dat Telegram met de inwerkingtreding van de Digital Services Act inmiddels een wettelijke vertegenwoordiger in België heeft aangewezen. De politie heeft in het verleden verschillende Telegram-kanalen uit de lucht gehaald, maar dat was alleen mogelijk omdat er toegang was tot de telefoon van de beheerder.

Verbod

Naast het CDA had ook GroenLinks-PvdA Kamervragen over content op Telegram gesteld, en dan specifiek over exposegroepen waarin contactgegevens en naaktfoto's van vrouwen worden gedeeld. "Behoort een verbod op het aanbieden van de app Telegram in Nederland tot de mogelijkheden? Zo ja, overweegt u een dergelijk verbod? Zo nee, waarom niet?", vroeg Kamerlid Kathmann.

"Ik zie een verbod op de app Telegram in Nederland niet als een manier om exposegroepen aan te pakken; het is immers niet het enige platform waar dit soort activiteiten plaatsvindt. Online platforms zijn vrij om hun eigen gebruikersvoorwaarden op te stellen op basis van de vrijheid van onderneming en contractsvrijheid, mits deze niet in strijd zijn met wet- en regelgeving", reageert Yesilgöz (pdf).