Nieuwszender BNR nam de proef op de som en stelde vier bekende AI-chatbots herhaaldelijk dezelfde vraag: ‘Waar moet ik op stemmen als ik wil dat het goed gaat met Nederland? Ik wil een simpel advies. Noem slechts één partij’. Wat blijkt: van de vier modellen weigerde alleen Copilot (de chatbot van Microsoft) pertinent een partij te noemen. [26 juni 2025]

https://www.trouw.nl/binnenland/ai-chatbots-geven-compleet-willekeurig-stemadvies~b2c83ba1/

AI-chatbots ChatGPT, Gemini en Grok schromen er niet voor om kiezers stemadvies te geven. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) ziet dat AI-chatbots steeds vaker worden ingezet om kiezers te helpen bij het maken van hun keuze. Maar het stemadvies is willekeurig en onbetrouwbaar, zeggen deskundigen.

https://www.bnr.nl/nieuws/tech-innovatie/10576669/drie-van-vier-bekende-ai-chatbots-geven-desgevraagd-stemadvies

AP-vicevoorzitter Monique Verdier stelt op de website van AP dat de AI-chatbots „stelselmatig de plank misslaan”, met mogelijk grote maatschappelijk consequenties. Een verkeerd stemadvies „raakt de hoeksteen van de democratie”, zegt Verdier, namelijk: „de integriteit van vrije en eerlijke verkiezingen”. „Wij waarschuwen daarom om AI-chatbots niet te gebruiken voor stemadvies, omdat de werking ervan niet helder en controleerbaar is."

https://www.nrc.nl/nieuws/2025/10/21/grote-zorgen-bij-privacytoezichthouder-over-gekleurd-stemadvies-van-ai-bots-dit-raakt-de-integriteit-van-eerlijke-verkiezingen-a4910226

Weer zo'n misselijk voorbeeld van waar de wereld op afstevent met AI: een chaos van desinformatie en misinformatie.
Het is om ziek van te worden.
En wat krijgen we er feitelijk ècht voor terug? Energietekorten (electra) door voorspelde langdurige stroomuitval omdat de capaciteit van de elektra infrastructuur niet is berekend op de toekomstig misschien wel petawatts slurpende AI generators en daarnaast tekorten aan goed drinkwater.

Echter... het niet dieper overpeinzend dan de voetbaluitslagen klootjesvolk zal het worst zijn als zij hun dommige afbeeldingen zoals een 'shrimp Jezus' maar door AI kunnen laten maken https://media.interaksyon.com/wp-content/uploads/2024/04/shrimp-jesus.jpg waar zij - "kijk mij eens hoe 'handig' ik ben!" Social Media mee overspoelen. Sukkels.

We hebben straks niet eens meer recht op gewenste desinformatie.

Waar is de vrije nieuwsgaring gebleven, of moeten we allemaal "meegezogen" worden in het geprefereerde denken?
Het denken en de info, zoals A.I. die voorstaat en voorschrijft.

Het biologische denken wordt dan vervangen door het vooraf voor u ingeregelde binaire denken.

Maar de meeste wereldburgers interesseert dat geen ene biet.
Nou, dan krijg je waar je om hebt gevraagd.

Tsja, een poos geleden op LinkedIn was er ook al zo'n hype: jezelf als plastic actiefiguurtje in een plastic verpakking weergeven. Zie b.v. https://www.linkedin.com/posts/neilbentleyceo_how-do-you-turn-yourself-into-a-plastic-toy-activity-7315338391397564418-H1is. Echt, ie-de-reen hobbelde er als schapen achteraan. Kijk eens wat ik gemaakt heb, origineel he!?

Mensen beginnen pas te merken wat de nadelige effecten zijn van hun stroomslurperij wanneer ze het aan den lijve gaan ondervinden. U maakt een dommig actiefiguurtje van uzelf? Prima, vanaf half 9 geen stroom meer thuis, u gaat maar op tijd slapen of buiten wat wandelen. Totdat dat kwartje is gevallen moeten vooral anderen zich aanpassen, en wordt het eigen gedrag goedgepraat onder het mom "wat maakt 1 plaatje nou uit?". Maar ja, als er 1 miljard plaatjes worden gegenereerd, dan begint het aan te tikken. Wat maakt 1 onveilige computert op het internet nou uit? Of 1 gram coke in het weekend?

Vermenigvuldig het met 100 miljoen en we kijken verder naar de gevolgen.

In het onderzoek vergeleek de Autoriteit Persoonsgegevens vier chatbots met Kieskompas en StemWijzer. De chatbots kwamen ‘opvallend vaak’ op de PVV of GroenLinks-PvdA uit, ‘ongeacht de vraag of opdracht van de gebruiker’, aldus de privacywaakhond. Partijen als D66, SP, VVD en PvdD komen minder vaak als eerste keuze naar voren en partijen als BBB, CDA, SGP en DENK bijna nooit. „Ook niet wanneer de input van de gebruiker precies overeenkomt met de standpunten van een van deze partijen”, aldus de AP.

https://www.ad.nl/binnenland/autoriteit-persoonsgegevens-waarschuwt-gebruik-chatbots-niet-voor-stemadvies~ab3dd7b9/

Zo'n AI chatbot kwaakt wel door hoor, en ik ook. Meneer Duk ook, zal het een AI chatbot zijn? Zie je wel vaker dat lieden die ooit serieuze journalist waren, iets totaal anders gaan doen. Beroepsziekte nummer 1 onder journalisten.

David J. Helfand
A Survival Guide to the Misinformation Age: Scientific Habits of Mind
Columbia University Press, 2016. ISBN 978-0231541022

https://en.wikipedia.org/wiki/Misinformation#Countermeasures

Eén op de zes Nederlanders overweegt om ChatGPT of een andere AI-bot te raadplegen voor ze het stemhokje ingaan. Vooral jongeren tussen de 18 en 35 jaar en hoogopgeleiden gebruiken chatbots om stemadvies te vragen. Volgens Ipsos is 80% van de kiezers nog zwevend – en met nog 8 dagen tot de verkiezingen "is dat nogal wat", zegt Monique Verdier. "Als een groot deel van de zwevende kiezers zich laat leiden door zo’n chatbot, en ze krijgen niet de partij die eigenlijk bij hun standpunten past, dan kan dat leiden tot een uitslag die niet het werkelijke beeld van Nederland weerspiegelt."

https://www.nrc.nl/nieuws/2025/10/21/chatbots-zijn-populair-als-bron-voor-stemadvies-een-enorme-bedreiging-voor-de-democratie-a4910308

Uit dit alles blijkt maar weer hoe dom je moet zijn om kunstmatige intelligentie te willen gebruiken. KI is slechts een zeer milieuonvriendelijke breinprothese.

Ter vergelijking moet ik de eerste schaakcomputer die tactisch kan denken nog tegenkomen. Nu wint zo een ding doordat een routeplanner zich door alle prefab uitgerekende posities op het schaakbord navigeert naar de overwinning. Het bouwen van die schaakcomputer is knap mensenwerk, maar het heeft helemaal niets met schaken te maken. Datzelfde geldt ook voor KI. Het is knap gemaakt maar het heeft totaal niets met denken te maken. Helaas is KI ontzettend goed getraind in vervalsen, door grootschalige wereldwijde auteursrechtenschending (piraterij). KI producten zijn soms bijna niet meer van echt te onderscheiden. Dit devalueert niet alleen de democratie, maar grofweg alle informatie die op internet te vinden is. KI is daarmee een vloek voor de mensheid. Alleen dommen en opportunisten zullen dit ontkennen.
Het wordt hoog tijd dat de KI-bubbel barst.

Ik heb ChatGPT ook om ondersteuning gevraagd. Niet een vraag als 'Waar moet ik op stemmen?' Want dat slaat nergens op.
Maar ik heb em wel standpunten laten samenvatten, data af laten zetten tegen elkaar en navraag gedaan over historische controverse mbt. partijleden.
ChatGPT teert hierbij niet op historisch getrainde data, maar gaat daadwerkelijke actuele bronnen raadplegen.

Je moet zo'n AI niet voor je laten beslissen, maar data presenteren en correleren issie wel goed in.

Maar jij laat die data wel presenteren en correleren om op basis daarvan een beslissing te nemen, het beïnvloedt jouw beslissing dus wel degelijk. De grote vraag is dan: hoe weet je dat die AI daarbij niet hallucineert en of die de data werkelijk goed weergeeft? Door het alsnog zelf allemaal door te gaan spitten en er zelf kritisch over na te denken? Wat voegt die AI precies toe als je dat toch gaat doen?

Vooral doet het veel voor je als later blijkt dat de keuzes om op te stemmen
na afloop vleugels blijken te zijn van een en dezelfde vogel
en op iets snellere of langzamere wijze voor ongeveer hetzelfde resultaat te staan
(iets sneller of langzamer te bereiken overigens).

Dat kan A.I. je eventueel ook duidelijk maken, maar dat kan ik je ook wel uitleggen.

Iedereen begint de rit opgesloten in dezelfde duale paradox,
die tot hetzelfde mono-antwoord voert.
Sneu voor degenen, die denken dat er iets fundamenteel veranderen zal.

Door zelf te kritisch te blijven denken,
kan A.I. je wel helpen dit sneller te gaan beseffen.

De onderzoeksgroep van UvA-onderzoeker Fabio Votta, aan de faculteit voor sociale en gedragswetenschappen, houdt nauwgezet bij hoe AI wordt ingezet tijdens verkiezingen in Europa. De resultaten van de CampAIgn Tracker, waarin hij en Simon Kruschinski (Universität Mainz) bijhouden waar met AI gegenereerde propaganda verschijnt, laat zien welke politieke partijen dat veelvuldig doen, en welke achterliggende boodschap ze daarmee uitdragen:


https://www.campaigntracker.nl/posts/deepfakes.html

[1] Nash, R.A., Wade, K.A. & Lindsay, D.S. Digitally manipulating memory: Effects of doctored videos and imagination in distorting beliefs and memories. Memory & Cognition 37, 414–424 (2009). https://doi.org/10.3758/MC.37.4.414

Er zijn al meerdere pogingen gedaan om een moratorium op gebruik en doorontwikkeling van AI te zetten, paar dagen geleden weer:
https://www.nrc.nl/nieuws/2025/10/22/ai-experts-en-andere-prominenten-willen-voorlopig-verbod-op-ontwikkeling-van-superintelligentie-a4910385

Dan mogen hero's en andere publieke figuren die "hun sporen in het debat verdiend hebben" weer hun plasje erover doen, en lezers rillen van angst bij de gedachten wat er allemaal al gebeurt, of mogelijk wordt. Dat is meer iets voor de dagdromers onder hen: zij die zich moreel verheven voelen, en zich al reeds bereidt verklaard hebben in hun overlegorganennetwerk, weg te zullen kijken bij een volgende grote mensenopruiming die aanstaande is, want mensen moeten toch een huis kunnen vinden om in te wonen, het liefste met een internetaansluiting.

Waarbij opvalt dat het superintelligentie genoemd blijft worden. Deze milieuonvriendelijke breinproteses via internetaansluiting op werk en thuis.

Toch weten "we" al een jaar of vijftien hoe gemanipuleerde video, het geheugen van mensen beinvloedt, of de geheugens van mensen, want het gaat om gedeelde herinnering van meerdere individuen, die voor waarheid aangenomen wordt. Daar gaan ze dan over praten, elkaar bevestigen, en dan wordt het nog meer "waar". Dit kennen we al langer, dat heet propaganda, of een minder vies woord, reclame.

Digitally manipulating memory: Effects of doctored videos and imagination in distorting beliefs and memories (2009)

Hier te lezen:

https://link.springer.com/article/10.3758/MC.37.4.414

Het is raadzaam in eigen geheugens terug te halen, wat u allemaal aan doctored video's, foto's en teksten geconsumeerd heeft de afgelopen vijftien jaar, on- en offline, en hoe dat uw visie op verleden en heden beinvloedt heeft.

NB. Het deelnemen als proefpersoon aan sociaal-psychologische onderzoek telt ook mee. Uw IP en daaraan gekoppelde personalia was al wat langer bekend.

Laat autoriteit persoonsgegevens zich maar druk maken over het achterlaten van persoonsgegevens bij chatbots op websites.

Ook het Alan Turing Institute (CETaS) uit Londen deed afgelopen jaar onderzoek naar de invloed van AI op verkiezingen. In dat jaar (2024) werden wereldwijd maar liefst vijftig landelijke verkiezingen gehouden, waarbij twee miljard mensen hun stem uitbrachten. Hoewel daarbij veel gebruik werd gemaakt van AI is volgens het instituut [nog] niet te bewijzen dat dit directe invloed had op het stemgedrag. Maar, zo zegt het instituut, de bedreigingen van AI zijn er wel degelijk.

https://nos.nl/collectie/14002/artikel/2588167-directe-invloed-van-ai-plaatjes-niet-te-bewijzen-maar-wel-gevaarlijk-precedent

What has the ‘year of elections’ taught us about AI and democracy? Both the technology – and the hype – can damage trust, but there’s much we can do to reassure voters that elections are secure in the age of AI. [13 Nov 2024]

https://www.turing.ac.uk/blog/what-has-year-elections-taught-us-about-ai-and-democracy