Heb jij een uitdagende vraag over beveiliging, recht en privacy, stel hem aan ICT-jurist Arnoud Engelfriet en maak kans op zijn boek
"De wet op internet".

Arnoud is van alle markten thuis, maar vindt vooral in technische / hacking vragen een uitdaging. Vragen over licenties worden niet behandeld, aangezien die geen raakvlak met beveiliging hebben. De Juridische vraag is een rubriek op Security.nl, waar wetgeving en security centraal staan. Elk kwartaal kiest Arnoud de meest creatieve vraag, die dan zijn boek zal ontvangen.

Vraag: Sinds kort ontvangen wij producten die wij niet hebben besteld. Deze blijken via internet besteld te worden op onze naam en ons huisadres. Meestal krijgen we dit met een telefoontje wel opgelost, maar in één situatie zegt de verkoper dat wij maar aangifte moeten doen als we menen dat een derde dit heeft gedaan. In de tussentijd wil hij wel graag zijn factuur betaald! Kan dat zomaar?

Antwoord: Bestellen via internet gaat eigenlijk altijd op goed vertrouwen. De winkel controleert niet of de koper wel is wie hij zegt te zijn. Dat hoeft meestal ook niet, want meestal wordt er vooraf betaald. Het is echter wettelijk verplicht om altijd een achterafbetalingsmethode te bieden, dus de mogelijkheid bestaat dat iemand spullen besteld op andermans rekening.

Bewijzen dat je iets niet besteld hebt, is lastig. Maar de bewijslast ligt bij de verkoper dat je wel iets besteld hebt. En omdat verkopers meestal op goed vertrouwen werken, gaat dat dus niet lukken: er is hooguit een IP-adres waar hij op af kan gaan als de persoon wiens naam en adres zijn genoemd, ontkent iets gekocht te hebben. IP-adressen zijn via de provider te vertalen naar een adres, maar dat is niet eenvoudig. (Maar nee, je hebt niet altijd de tussenkomst van de rechter nodig, het gaat erom of het voldoende vaststaat dat het IP-adres van de oplichter is.)

Als consument heb je altijd het recht om internetaankopen binnen zeven werkdagen na ontvangst terug te sturen. Daarmee zou iedere discussie over wel/niet besteld snel klaar moeten zijn: óf ik heb het niet besteld, en dan hoef ik natuurlijk niet te betalen, óf ik heb het wel besteld en dan stuur ik het bij deze terug en dan hoef ik óók niet te betalen.

Voor bedrijven geldt dat recht niet, dus daar ligt het iets lastiger. Bedrijven zullen dus in discussie moeten met een verkoper, die met bevestigingsmails gaat zwaaien om aan te tonen dat het bedrijf dit besteld heeft. Maar wie zijn poot stijf houdt, zou daar zonder kleerscheuren uit moeten komen. Natuurlijk moet het product wel terug, hoewel je dat zou kunnen uitstellen totdat de winkel bevestigt dat ze inderdaad fout zaten met de koop.

Oh ja, er staat in de wet dat je ongevraagde zendingen mag houden ongeacht wat erbij gemeld wordt. Dat is bedoeld tegen agressieve verkooptrucs van de soort "als u dit niet binnen zeven dagen terugstuurt, zit u vast aan een jaarabonnement van 99 euro per maand". Dat artikel 7:7 BW geldt hier niet, want dat gaat alleen over zendingen waarvan je redelijkerwijze mag aannemen dat ze bedoeld zijn om je áán te zetten tot een koop. En dit soort zendingen zijn evident bedoeld als levering van iets dat al gekocht is.

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. In 2008 verscheen zijn boek "De wet op internet".