image

Plasterk laat invoering stemprinter verder onderzoeken

dinsdag 17 februari 2015, 16:00 door Redactie, 21 reacties

Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken laat weer een onderzoek naar de invoering van de stemprinter en stemmenteller uitvoeren, zo heeft de minister in een brief aan de Tweede Kamer laten weten. Eind december 2013 kwam de commissie Van Beek met het advies om een stemprinter en stemmenteller in te voeren. Stemmen gebeurt hierbij met een stemprinter waarmee de kiezer zijn keuze bepaalt en waarmee een papieren stembiljet wordt geprint. De stemprinter slaat de stem niet op en telt ook geen stemmen. Tellen gebeurt door de papieren stembiljetten te scannen.

Vorig jaar maart besloot Plasterk daarop om een onderzoek naar de haalbaarheid uit te voeren. Hoewel dit onderzoek nog liep stelde de minister in september de commissie extra vragen over de beveiliging, invoering en kosten van de stemprinter. Volgens Plasterk blijkt uit de antwoorden die hij van de commissie heeft ontvangen dat de afwegingen met betrekking tot de eisen waaraan de stemprinter en stemmenteller moeten voldoen complex zijn.

"Het is naar mijn mening voorwaardelijk voor een besluit om de stemprinter en stemmenteller in te voeren dat er een breed gedragen consensus bestaat over de risico’s die aanvaardbaar zijn. Er moet dus consensus zijn over de wijze waarop deze systemen beveiligd moeten zijn", schrijft Plasterk. Zonder een breed draagvlak zou het risico te groot zijn dat de betrouwbaarheid van de stemprinter en stemmenteller onderwerp van discussie is en blijft. "Dat is niet goed voor het vertrouwen dat er moet zijn in de systemen."

Kosten

Uit de antwoorden van de commissie blijkt verder dat het beveiligingsniveau grote invloed op de kosten van de stemprinter en stemmenteller heeft. De commissie Van Beek schat de invoeringskosten op 150 miljoen à 250 miljoen euro, met nog eens 6 miljoen à 10 miljoen euro extra per verkiezing. Daarbij zijn niet alle kostenposten meegenomen, omdat die vanwege het grote aantal onzekere factoren niet konden worden gespecificeerd.

Plasterk stelt dat hij nog steeds van mening is dat de invoering van de stemprinter en stemmenteller meerwaarde kan hebben voor de toegankelijkheid bij het stemmen en voor het tellen van de stembiljetten. "Anderzijds moet ik constateren dat de invoering van deze ICT-systemen vele complexe vraagstukken kent en met onzekerheden is omgeven. Dat vraagt een zorgvuldige afweging."

Volgende stap

De minister wil nu een volgende stap zetten door eerst na te gaan of het mogelijk is om de onzekerheden weg te nemen en de complexiteit te verminderen. Hierdoor zou het ook mogelijk moeten worden om een betere kostenschatting te maken. Verder adviseert de commissie om de specificatie van de stemprinter en stemmenteller uit te werken, waar Plasterk zich ook in kan vinden. Er zal daarom een groep van (externe) deskundigen worden samengesteld die kennis van de relevante ICT-terreinen en van het openbaar bestuur heeft. Eind mei komt de minister met een update over de voortgang.

Reacties (21)
17-02-2015, 16:48 door Anoniem
De digitalisering van ons kiessysteem blijft een gevaar voor de democratie.
Zowel softwarematig al hardwarematig kan de keuze van de burgers immers worden gemanipuleerd.
Met de stemprinter, die dus de stemkeuze van een individu terug herleid naar een papieren stem, is
in elk geval een positieve ontwikkeling, die verder geen toelichting behoeft.
17-02-2015, 16:49 door Ignitem
Gemiddeld één keer per jaar zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer, de Provinciale Staten, Gemeenteraad of Europees Parlement. Je gaat dus iets proberen te automatiseren dat maar één keer in het jaar gebruikt wordt.

Er zijn in Nederland zo'n 10.000 stembureaus dia allemaal geautomatiseerd moeten worden. Naast de aanschafkosten, heb je ook nog onderzoekskosten, ontwikkelkosten, onderhoudskosten, afschrijving. Dit loopt al snel in de honderden miljoenen.
Bovendien blijven de nu reeds bestaande kosten bestaan, want de stembureaus moeten nog steeds bemand worden met minimaal 3 leden en de burger moet nog steeds een stempas en verkiezingslijst ontvangen.

Daarbij is er een grotere kans op grootschalige fraude. Als je momenteel fraude wilt plegen moeten vele duizenden stembureauleden omgekocht worden om een merkbaar resultaat op te leveren. Een dergelijke operatie zal nooit lang geheim blijven.
Echter met een stemmentelmachine heb je maar één corrupte programmeur nodig om de uitslagen van een heel land aan te passen.

Dus waarom zou het objectief bekeken nodig zijn het stemproces te automatiseren? Gaat het erom dat we niet één dag langer kunnen wachten op de uitslag van de verkiezingen? Of is er een corrupte ambtenaar die een bedrijf een opdracht wil gunnen? Of wil de regering de weg vrij maken voor grootschalige fraude?
17-02-2015, 16:54 door Anoniem
Plasterk blijft toch lekker doen wat de VS hem influistert.
17-02-2015, 17:54 door Anoniem
@Ignitem:

"De stemprinter slaat de stem niet op en telt ook geen stemmen. Tellen gebeurt door de papieren stembiljetten te scannen."

Daarnaast is de kans op fraude nihil aangezien de biljetten nog steeds handmatig te controleren zijn, dat was het grote manko aan de oude stemcomputers.

Dus, zoals ik het begrijp, druk op een knopje van de stemprinter, er komt een biljet uit met daarop je stem die je direct kunt controleren, stop in een stembus/ander (tel)apparaat en klaar. kans op fraude erg klein mits de "tel-software" open source is en controleerbaar voor iedereen.
17-02-2015, 18:13 door Anoniem
Ze willen de stemcomputer terug omdat ze gezien hebben dat het werkte toen bush weer prrsidnet werd met 30% minder stemmen dan de concurent
17-02-2015, 20:07 door Anoniem
De stemprinter slaat de stem niet op en telt ook geen stemmen.
Of dat werkelijk zo is, is voor experts al erg lastig te controleren en voor burgers totaal onmogelijk. Ofwel: het stemgeheim kan niet gegarandeerd worden.

Er zijn toch geen problemen met het stemmen met potlood en papier? Dat is een proces dat door de burger begrepen en dus gecontroleerd kan worden. En voor de geschatte 150-250 miljoen euro voor die apparaten kun je nog voor heel wat jaren potloden aanschaffen.

En de snelheid van stemmen tellen is een nonsens-reden: die paar uur extra teltijd zijn verwaarloosbaar ten opzichte van de kabinetsformatie die volgt. Plus dat je voor de definitieve uitslag toch op die extra uren teltijd moet wachten, omdat je altijd steeksproefsgewijs van enkele telapparaten de resultaten handmatig moet natellen om de betrouwbaarheid van de telling te controleren. Je wint er nagenoeg niks mee, maar het kost bakken met geld (en het 'nader onderzoek' nu zal ook niet gratis zijn). Dit stinkt naar ambtenaren die zwichten voor lobbyende bedrijven.
17-02-2015, 20:11 door Anoniem
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de een handje vol politici en burgemeesters die stemcomputer perse willen hebben omdat je dan zogenaamd sneller de uitslag hebt.

Zogenaamd sneller, want de uitslag van de computer is niet betrouwbaar totdat alle printjes zijn geteld. Met andere woorden: men geeft de voorkeur aan het zo snel mogelijk verkondigen van een uitslag in plaats van zorgvuldigheid in het democratisch grondbeginsel.

Hoeveel personen die constant die stemcomputer naar voren schuiven zijn er nu eigenlijk en waarom zouden die meer recht van spreken hebben dan de personen die voorstander zijn van het bekende potlood?
17-02-2015, 21:11 door Anoniem
Door Anoniem:
Dus, zoals ik het begrijp, druk op een knopje van de stemprinter, er komt een biljet uit met daarop je stem die je direct kunt controleren, stop in een stembus/ander (tel)apparaat en klaar. kans op fraude erg klein mits de "tel-software" open source is en controleerbaar voor iedereen.

Ja zo zou het wel moeten werken. Helaas heeft die loser uit Groenlo al weer bedacht dat de stemprinter
een barcode afdrukt. Dat is natuurlijk niet goed, hij moet menselijk leesbare tekst afdrukken, zodat je zelf kunt
vaststellen dat je druk op de stemknop is vertaald naar de kandidaat van jouw keuze.

Als het zo gedaan wordt is het veilig. Maar helaas, men gaat niet voor veilig maar voor makkelijk te bouwen. Een barcode
is kennelijk gemakkelijker te scannen voor die lui. Maar dan weet je dus niet of je wel op de gewenste kandidaat stemt.
17-02-2015, 22:10 door Anoniem
Hij fluit een aardig deuntje van "voorzichtig, voorzichtig". Dat doet'ie goed.

Wil niet zeggen dat het zin heeft waar ze mee bezig zijn. De twee enige wezenlijke argumenten van de verzamelde burgemeesters en hun nedaplobbymeesters waren "kosten" en "snelheid". Dat laatste, een paar uur snelheidswinst, is redelijk belachelijk als je bedenkt dat de formatie daarna weken, wellicht maanden gaat kosten. En dat eerste, dat een puur papieren proces duurder zou zijn dan ingewikkelde stemapparatuur, dat bleek gewoon niet waar, zeggens deze commissie. Die vervolgens wel aanbeveelt toch leuke digitale kwetsbaarheden in het proces aan te brengen.

Terwijl alle technische tegenwerpingen, in het bijzonder de tegenwerpingen over het op afstand zetten van transparantie en controleerbaarheid door leken, gewoon blijven staan. Logisch, volstrekt logisch.

Maargoed, het feest der lobbydemocratie moet doorrrrr. Wie wil zich als externe expert opwerpen om constructief mee te werken aan het laten ontsporen van deze op hol geslagen lobbytrein?
18-02-2015, 00:21 door Ignitem
Door Anoniem: @Ignitem:

"De stemprinter slaat de stem niet op en telt ook geen stemmen. Tellen gebeurt door de papieren stembiljetten te scannen."

Daarnaast is de kans op fraude nihil aangezien de biljetten nog steeds handmatig te controleren zijn, dat was het grote manko aan de oude stemcomputers.

Dus, zoals ik het begrijp, druk op een knopje van de stemprinter, er komt een biljet uit met daarop je stem die je direct kunt controleren, stop in een stembus/ander (tel)apparaat en klaar. kans op fraude erg klein mits de "tel-software" open source is en controleerbaar voor iedereen.

Als de software gemanipuleerd is dan heeft een andere telmachine geen zin. Deze zal dan immers dezelfde uitslag geven.
De aanname dat de software Open Source zal worden lijkt mij niet aannemelijk. Dit was immers met de oude stemmachines uit "veligheidsoverweging" ook niet het geval.

Blijft natuurlijk de vraag staan waarom je honderden miljoenen euro's gaat investeren in een systeem dat nu ook al goed werkt? Tenzij je digitaal blind bent en gaat automatiseren om het automatiseren.
18-02-2015, 00:56 door ben987
de pvda, die partij die bijna exit is, wil een andere manier van stemmen invoeren.

je zou er haast wat van gaan denken........
18-02-2015, 04:43 door Anoniem
Door ben987: de pvda, die partij die bijna exit is, wil een andere manier van stemmen invoeren.

je zou er haast wat van gaan denken........
Het was ook de PvdA die doorzette dat mensen in verzorgingstehuizen voor wilsonbekwamen toch hun stempassen uitgedeeld kregen, waarmee de voogden van zulke mensen effectief meerdere stemmen toebedeeld kregen. De timing daar was ook heel interessant.

Maar ach, zo'n grote partij en onoirbare dingen doen, dat zal toch niet? Wat denken jullie, Aleid en Bert?

Mischien toch maar aanmelden als stemmenteller, of gewoon als observator komen kijken bij het tellen, de volgende keer.
18-02-2015, 09:37 door Whacko
Door Anoniem:
Door Anoniem:
Dus, zoals ik het begrijp, druk op een knopje van de stemprinter, er komt een biljet uit met daarop je stem die je direct kunt controleren, stop in een stembus/ander (tel)apparaat en klaar. kans op fraude erg klein mits de "tel-software" open source is en controleerbaar voor iedereen.

Ja zo zou het wel moeten werken. Helaas heeft die loser uit Groenlo al weer bedacht dat de stemprinter
een barcode afdrukt. Dat is natuurlijk niet goed, hij moet menselijk leesbare tekst afdrukken, zodat je zelf kunt
vaststellen dat je druk op de stemknop is vertaald naar de kandidaat van jouw keuze.

Als het zo gedaan wordt is het veilig. Maar helaas, men gaat niet voor veilig maar voor makkelijk te bouwen. Een barcode
is kennelijk gemakkelijker te scannen voor die lui. Maar dan weet je dus niet of je wel op de gewenste kandidaat stemt.

Dan zou een QR code, met openbaar formaat uitkomst kunnen bieden. Omdat als je zelf de code scant, je alsnog kunt controleren.

Maar zoals Ignitem zegt, als de software gemanipuleerd is, dan kan de uitslag alsnog anders uitkomen. MAAR het is dan wel handmatig te controleren. Maar ja wie gaat dat doen? dan moet je toch wel hele sterke vermoedens hebben van kwaad spel?
18-02-2015, 12:21 door Anoniem
Wat is er op tegen om een regulier stemformulier te scannen, het door het potlood rood gemaakte vakje zou gewoon gedetecteerd kunnen worden, als dan de z.g. stemmenteller ook nog even de keuze laat zien, is alles weer transparant en controleerbaar voor de burger... !?
18-02-2015, 14:34 door Mysterio
Het is toch prima dat het onderzocht wordt? Je kunt al conclusies gaan roepen op basis van aannames en twee regels tekst, maar heeft er iemand hier ooit enige vorm van onderzoek gedaan?
18-02-2015, 16:20 door Anoniem
Door Whacko: Dan zou een QR code, met openbaar formaat uitkomst kunnen bieden. Omdat als je zelf de code scant, je alsnog kunt controleren.
Aangenomen dat je een QR code-lezert bezit, zegge hetzelfde probleem als een barcode. Of willekeurig welke andere "1D" of "2D" barcode. Met of zonder kleurtjes. Dat helpt dus niet.

Doe dus maar gewoon leesbare tekst. Of liever, houdt het hele ding mensenwerk compleet met papieren formulieren. Ik zou het niet erg vinden als er tegelijk een scanner meeloopt en als de menselijke telling en de automatische telling uiteenlopen doen we het hele feest nog een keer. Maar wat mij betreft blijft het primair mensenwerk. Het is tenslotte ook voor onze menselijke samenleving van belang. Die computers zijn maar hulpstukken maar dat wil niet zeggen dat we ook verplicht zijn ze te gebruiken. En dat die hulpstukken wel heel makkelijk lijken, da's leuk, maar bedenk dat het hier gaat om een correcte telling, niet om gemak voor de teller. Dus is tegenwerpen dat handmatig tellen zoveel moeite is gewoon geen argument, maar wel een verkapte aanval op onze democratie omdat de tellers te lui zijn om hun werk behoorlijk te doen.

Door Anoniem: Wat is er op tegen om een regulier stemformulier te scannen, het door het potlood rood gemaakte vakje zou gewoon gedetecteerd kunnen worden, als dan de z.g. stemmenteller ook nog even de keuze laat zien, is alles weer transparant en controleerbaar voor de burger... !?
Daar is om te beginnen (maar zeker niet het enige!) op tegen dat je als geinteresseerde leek maar moet aannemen dat die scanner en wat er daar verder bijkomt ook doet wat'ie moet doen, en niet stiekem allerlei extra dingen ook nog doet, of slinks dingen nalaat, of weetikhet. Dat is dus niet transparant. Lijkt wel zo, maar is het niet.

Dan kun je zeggen "ach, het zal wel loslopen", maar de ervaring (bijvoorbeeld in de VS!) leert dat dit gevaarlijke naiviteit is.

Door Mysterio: Het is toch prima dat het onderzocht wordt?
Neuh. Er is namelijk al een duidelijk signaal vanuit de samenleving geweest, een technisch goed onderlegd signaal bovendien, dat zei "doe dit maar even niet", en toen kwamen er burgemeesters dreinen, en toen moest er een onderzoekje komen, en toen kregen we een rapport met een uiterst politieke conclusie (want op geldende argumenten onverdedigbaar), en nu gaan we dus "verder onderzoeken".

Dit onderzoek heeft daarmee helemaal niets met de technische merites of zelfs met wensen vanuit de samenleving van doen, maar alles met lobbyisten en drammende burgemeesters. Het is politiek die probeert uit te vogelen hoe dit ding de burger nu weer door de strot te duwen. Het is daarmee niet "goed", of "prima", nee. Het is volksverlakkerij.
18-02-2015, 18:37 door Anoniem
Door Anoniem:
De stemprinter slaat de stem niet op en telt ook geen stemmen.
Of dat werkelijk zo is, is voor experts al erg lastig te controleren en voor burgers totaal onmogelijk. Ofwel: het stemgeheim kan niet gegarandeerd worden.

Je kunt nu ook niet controleren of het stembiljet dat je op het stembureau krijgt, niet een onzichtbaar kenmerk heeft. Op een gegeven moment is het een kwestie van gezond verstand. Dat vertelde veel mensen dat het gedoe met oncontroleerbare computers geen goed idee is. Een printer is simpel en eenvoudig te auditten.

Peter
18-02-2015, 18:45 door Anoniem
"kans op fraude erg klein mits de "tel-software" open source is en controleerbaar voor iedereen."

Punt is dat voor verkiezingen, bewijs dat bepaalde code uitgevoerd wordt op het moment van tellen in de bewuste stemcomputer, open source totaal geen verschil maakt. Er is geen bewijs dat de software die jij ergens hebt gedownload ook daadwerkelijk op dat moment op die manier actief is in die stemcomputer.

Of stemsoftware wel of niet open source is maakt dus geen verschil voor de wezenlijke problemen, zie ook http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/23805_stemcomputers_een_gevaar_voor_de_democratie/
18-02-2015, 21:43 door Anoniem
Door Anoniem: Je kunt nu ook niet controleren of het stembiljet dat je op het stembureau krijgt, niet een onzichtbaar kenmerk heeft.
Zo'n kenmerk zou kunnen maar wordt in de analoge situatie lastig aan te brengen op zo'n manier dat je daar ook iemand mee kan identificeren, plus dat onzichtbare kenmerken ook onzichtbaar zijn voor de stemmentellers.


Een printer is simpel en eenvoudig te auditten.
Oh ja? Wist jij al dat kleurenprinters gele stipjes in afdrukken frommelen met het serienummer en een tijdstempel?* Die krijg je er niet uit. Dat maakt tracking ineens veel makkelijker, en zo'n scanner kan ze zien, veel makkelijker dan mensen.


* https://w2.eff.org/Privacy/printers/docucolor/ en zie ook https://www.eff.org/pages/list-printers-which-do-or-do-not-display-tracking-dots.
18-02-2015, 22:11 door Ignitem
Door Mysterio: Het is toch prima dat het onderzocht wordt? Je kunt al conclusies gaan roepen op basis van aannames en twee regels tekst, maar heeft er iemand hier ooit enige vorm van onderzoek gedaan?
Zolang het onderzoek op een objectieve manier wordt uitgevoerd door de juiste deskundigen en er een objectieve conclusies worden getrokken dan is dit onderzoek op zich prima. Tenminste zolang het niet te veel belastinggeld kost.

Wanneer dit echter weer een onderzoek wordt waarbij de "deskundigen" vooral gevoed worden door de lobbygroepen die enkel een financieel belang hebben, dan doet dit onderzoek meer slecht dan goed. Veel vervolgbeslissingen zullen namelijk op basis van dit onderzoek worden genomen.

Overigens heb je geen onderzoek nodig om je gezond verstand te gebruiken. Een investering van 200-300 miljoen om slechts één verkiezing per jaar te automatiseren die momenteel al zonder noemenswaardige problemen verloopt, dat is een duidelijke NEE niet doen. We kunnen ons belastinggeld wel beter besteden.
19-02-2015, 08:53 door Anoniem
Door Ignitem: Blijft natuurlijk de vraag staan waarom je honderden miljoenen euro's gaat investeren in een systeem dat nu ook al goed werkt?
"Vrindjes".

Tenzij je digitaal blind bent en gaat automatiseren om het automatiseren.
Dat is vrij populair onder de noemer "met de tijd meegaan". Het is tenslote $JAAR, weetuwel, dus we moeten wel, meneer.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.