Juridische vraag: mag uitkeringsinstantie het opnemen van gesprekken verbieden?
ICT-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.
Vraag: bij de uitkeringsinstantie in mijn gemeente hangen huisregels aan de deur waar onder meer in staat dat je gesprekken niet mag opnemen. Doe je dat toch, dan kun je sancties opgelegd krijgen. Hoe verhoudt zich dat tot jouw bericht dat je je eigen gesprekken mag opnemen?
Antwoord: in dat bericht refereer ik aan de algemene regels uit het Wetboek van Strafrecht. Die zeggen dat het strafbaar is om gesprekken op te nemen waar je geen deelnemer aan bent (of in opdracht van een deelnemer handelt).
Omgekeerd, als je wél deelnemer bent of in opdracht handelt, dan mag je dus opnemen. Ook zonder het te hoeven zeggen aan de wederpartij. Publicatie van de opname kan een probleem zijn, maar het opnemen sec is gewoon legaal.
Een deelnemer aan een gesprek kan daar bezwaar tegen hebben, en om die reden dan willen afspreken dat er geen opnames worden gemaakt. Dat mag in principe, je bent vrij om afspraken te maken (of niet). Ook als de wederpartij een overheidsinstantie is.
Lastig is alleen dat dit niet echt een vrije onderhandeling is maar een door de instantie opgelegde verplichting. En dan voelt het een stuk oneerlijker. Niet voor niets adviseerde de Ombudsman alweer een dik jaar geleden dat de overheid moet toestaan dat burgers gesprekken met ambtenaren opnemen. Maar de praktijk is hardnekkig.
Ik heb er moeite mee dat een overheid zo'n regel opstelt. Je bent als burger erg afhankelijk van de overheid, en een gespreksopname is vaak de enige manier om te bewijzen wat er écht is gezegd. Als ik dan heel formeel word, dan zeg ik dat hier censuur wordt gepleegd: een voorafgaand verbod op het vergaren van informatie (art. 10 EVRM).
De rechtvaardiging is meestal dat er misbruik gemaakt kan worden van de opname. Mensen gaan knippen in de opname en zetten dat op internet, of gebruiken de opname om de ambtenaar persoonlijk een hak te zetten. Dat is zeer kwalijk en moet kunnen worden aangepakt, maar het is nogal een paardenmiddel om dan te zeggen, dan mag niemand meer opnemen.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Ook een mogelijkheid is, dat je dan vraagt of de gemeente het wil opnemen.
Natuurlijk kan je het ook gewoon met je telefoon opnemen en niets zeggen..........
Een leuke website, waar o.a. dit soort gevallen wordt besproken is http://www.uwvreselijk.nl een aanrader!
Natuurlijk kan je het ook gewoon met je telefoon opnemen en niets zeggen..........
Dit. Als het zo uit de klauwen loopt dat je de opnames ook echt nodig hebt zullen die huisregels weinig meer boeien.
Opnames maken mag, volgens art. 139 van het WvS.
Moet de vraag niet zijn, mogen en/of kunnen ze het verbieden?
Volgens mij is het niet te verbieden, tenzij de veiligheid in het geding komt.
Dus dat ze niet perse iedereen hard aanpakken die een gesprek toch opneemt, maar dat ze wel bij misbruik (publicatie van een ge-edit gesprek bv.) een extra argument hebben "dat het tegen de huisregels is"?
Zoiets doen winkels toch ook vaak, of pretparken? Regels ophangen die niet perse heel streng gehandhaafd worden maar waar je wel naar kan verwijzen als iemand zich echt misdraagt.
en ook daar ging het manko. een radardetector is gewoon een radio. de overheid mag niet bepalen naar welke zender jij luistert. ook al zouden er geen zenders zijn dan nog niet. sterker nog, het IS informatie omdat het betekent dat in geval van politie snelheids controle het een gevaarlijke plek betreft, immer politie heeft altijd gezegd dat het voor de verkeersveiligheid was en niet voor de cash.. dus flitsen ze alleen op gevaarlijke plekken en dat lijkt me als bijvoorbeeld autombilist heel belangrijke informatie. verder is sinds de 2de wereldoorlog geen radio meer verboten.. dus als ze een maatregel uit nazi bezet nederland invoeren moet je jezelf afvragen of wat er nu aan de macht zit niet weer mensen zijn met een spastische rechterarm en benen...
en ook daar ging het manko. een radardetector is gewoon een radio. de overheid mag niet bepalen naar welke zender jij luistert. ook al zouden er geen zenders zijn dan nog niet. sterker nog, het IS informatie omdat het betekent dat in geval van politie snelheids controle het een gevaarlijke plek betreft, immer politie heeft altijd gezegd dat het voor de verkeersveiligheid was en niet voor de cash.. dus flitsen ze alleen op gevaarlijke plekken en dat lijkt me als bijvoorbeeld autombilist heel belangrijke informatie. verder is sinds de 2de wereldoorlog geen radio meer verboten.. dus als ze een maatregel uit nazi bezet nederland invoeren moet je jezelf afvragen of wat er nu aan de macht zit niet weer mensen zijn met een spastische rechterarm en benen...
Ik geloof ook dat het radardetectorverbod niet op die manier tot stand is gekomen. Dat was in eerste instantie wel de bedoeling,maar wegens de vrijheid van ontvangen van radiosignalen kwam dat er niet doorheen. Ik geloof dat het huidige verbod gebaseerd is op de regels waaraan een voertuig moet voldoen. Dat wil zeggen, aan het pakket van eisen waar een voertuig aan moet voldoen (remmen, verlichting, gordels, geen scherpe uitstekende delen etc) is een deel toegevoegd dat zegt "geen radardetector". Dit is natuurlijk een kunstgreep en in strijd met de geest van de wet over de vrije ontvangst van radiosignalen (men mag immers wel een "gewone" autoradio in de auto hebben) maar zo rollen ze in Den Haag.
Neen, want die getuige is dan een derde, en die mag alleen dingen opnemen met toestemming van de beide partijen, dus dat zal niet werken. Ik zou OP willen voorstellen een schriftelijk bezwaar tegen die regel in te dienen, met beroep op de wet. Als er geen toestemming gegeven wordt, dan met die schriftelijke afwijzing naar de ombudsman.
Nee zo werkt het niet. In de wet staat niet dat je mag opnemen, er staat dat het verboden is om een gesprek op te nemen als je niet zelf deelnemer bent aan dat gesprek. Daaruit volgt dus dat je wel mag opnemen als je zelf deelnemer bent, maar het is belangrijk om daarbij in de gaten te houden dat dat niet betekent dat de wet zegt "u mag opnemen als u deelnemer bent", de wet stelt slechts "u mag niet opnemen als u geen deelnemer bent". Zo'n huisregel kan dus wel degelijk van toepassing zijn. Vergelijk het met dit voorbeeld: het is u toegestaan filmopnames te maken. Dat betekent niet dat u daarmee ook het recht heeft om filmopnames te maken in de sauna, tegen de huisregels van de sauna in.
Het belangrijkste verschil hier is dat een sauna een particulier bedrijf is, en de gemeente of uitkeringsinstantie niet. Gesprekken daar hebben een formeel karakter, dus ik zou zeggen dat het mogelijk moet zijn als je je poot stijf houdt. Wat voor gevolgen dat dan heeft op de besluiten die de betrokken ambtenaar maakt...tja...volgens de wetgever zijn ambtenaren zo'n beetje per definitie integer, betrouwbaar, onkreukbaar en handelen ze integer en vrij van persoonlijke belangen, voorkeuren en gemoedstoestand. De praktijk leert echter anders.
Neen, want die getuige is dan een derde, en die mag alleen dingen opnemen met toestemming van de beide partijen
Dat je niet heimelijk / zonder toestemming een opname mag maken?
Want dat schrijven wij (geen overheid) ook voor, dan mag je dus wel opnamen maken, alleen niet heimelijk / in het geniep.
Als er staat dat er in het geheel geen opnamen gemaakt mogen worden zou dat bijzonder vreemd zijn, je moet altijd in de gegelegenheid gesteld kunnen worden zo'n gesprek te reproduceren.
Anders zeg je gewoon dat je niet kan lezen? Geldt blijkbaar voor 2.500.000 Nederlanders namelijk. (Staat wel in contrast tot het kunnen lezen van de huisregels, maar dat zijn details...)
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Ketenregisseur Gedigitaliseerde Criminaliteit en Cybercrime
Ben jij er klaar voor om de leiding te nemen in het bevorderen van de regionale samen-werking in de strijd tegen gedigitaliseerde criminaliteit en cybercrime? Samen met collega's, politie en regionale en landelijke partners? Dan is de dynamische rol van Ketenregisseur Gedigitaliseerde Criminaliteit en Cybercrime bij het Regionaal Samenwerkingsverband Integrale Veiligheid (RSIV) jouw op het lijf geschreven!
Digital Designer
Ben jij een Grafisch vormgever, UI-designer, Game-artist of gewoon een ‘self-proclaimed creative genius’, die op zoek is naar een leuke en uitdagende baan waarin je al je creativiteit kwijt kan?Je werkt samen met onze developers en UI/UX-designer aan onze Gamified Cybersecurity Challenges welke jij voorziet van de mooiste designs.
Cyber Security Trainer
"You know that feeling after you have been to the cinema and seen an exciting movie? It's the same after this training. I can only say that this is probably the BEST TRAINING that I've ever done!!!”
Are you ready for a challenge?
Senior Full Stack Developer
Als full stack developer bij Certified Secure maak je de mooiste cybersecurity challenges die onze deelnemers wereldwijd uitdagen en inspireren. Alle challenges zijn gebaseerd op actuele kwetsbaarheden, je komt dus telkens nieuwe technieken tegen, van machine learning tot web assembly, van Swift UI tot GCP.