Door BadAss.Sx: Grappig dat ik aangevallen wordt hier terwijl ik gewoon een vraag stel in een community waarin privacy en security centraal staat. Er worden ineens met termen gesmeten als conspiracy theory en onwetende columnist alsof er hier mensen zitten die zich plots aangevallen voelen over mijn vragen. Dat triggert me best wel haha.
Lees je eigen topic-post nog eens terug. Je leest een column en daarin staat kennelijk iets over afgelezen telefoongesprekken. Een column is geen journalistieke verslaggeving, dat is wat de columnist op persoonlijke titel schrijft, en hoe waarheidsgetrouw dat is hangt af van de columnist, dat kan van bloedserieus tot volslagen onzin variëren. Ik kan zonder abonnement de column niet lezen, maar ik zie wel de titel en de foto, en ik zie boven de titel in een rood vlakje in hoofdletters het woord
OPINIE staan. Lees daar niet overheen, dat staat er niet voor niets.
Goed, in die
column lees jij over appjes en afgeluisterde telefoongesprekken. Halverwege jouw bijdrage stel je daar een vraag over, en je blijft de rest van je stukje doorvragen, waarbij je telkens doorgaat alsof de vorige vraag bevestigend is beantwoord, zonder dat je die bevestiging werkelijk hebt.
Dat lijkt sprekend op iets waar een term voor is bedacht: JAQing off, waarin JAQ voor "Just Asking Questions" staat, en ik neem aan dat je weet dat "jacking off" aftrekken betekent. Die term is ervoor bedacht omdat verspreiders van complottheorieën dat vaak doelbewust doen. Zo verspreiden ze allerlei gedachten te terwijl ze, als ze erop worden aangesproken, laf te kunnen antwoorden: "maar dat beweerde ik helemaal niet, ik stelde alleen maar vragen, just asking questions...". Het werkt om gedachten op die manier te verspreiden omdat mensen typisch veel beter onthouden
dat ze iets ergens hadden opgevangen dan
waar ze het ook al weer hadden opgevangen en
hoe het ook al weer was geformuleerd. Het is een techniek om leugens te verspreiden en die zo te formuleren dat de leugenaar kan ontkennen dat die liegt. Dat doordraven dat jij deed op je eigen vragen alsof ze met "ja" zijn beantwoord lijkt daarop. Ik vermoed dat degene die de term "conspiracy theory" bezigde door de gelijkenis daarmee op die gedachte werd gebracht.
Kijk zelf nog eens kritisch naar waar je mee eindigt: je schrijft over wetgeving waarvan je alleen maar gefantaseerd hebt dat die bestaat, en vraagt of je dan ook mag concluderen dat...
Ook concluderen? Dan had je dus al die aannames die je eerder deed tot conclusies gepromoveerd. Dat lijkt inderdaad sprekend op complotdenken, en ook op dat aanzwengelen ervan door JAQing off. Ik vind het niet zo gek dat je daarop werd aangesproken.
Zelf heb ik even wat zoekacties losgelaten op de naam van het slachtoffer, gecombineerd met "afgeluisterde telefoongesprekken" en afgaande op de resultaten daarvan vervolgens met simpelweg "audio" in plaats daarvan. Wat blijkt: naast tekstberichten beschikt het OM ook over één geluidsopname waarin een broer en een oom van het slachtoffer erover praten. Ik heb nergens gevonden waar die ze die geluidsopname vandaan hebben, en dus ook
niet dat er een telefoon zou zijn afgeluisterd. Maar ze hebben wel telefoons van betrokkenen in handen, het is dus goed mogelijk dat een van de betrokkenen zelf die opname heeft gemaakt. Ik weet niet of dat zo is, dat staat er niet expliciet, maar het is een mogelijkheid, en als er meer mogelijkheden zijn is het te vroeg voor conclusies. Dat ze volgens de berichten maar één opname hebben maakt het trouwens waarschijnlijker dat een van de betrokkenen die opname heeft gemaakt dan dat structureel alle telefoongesprekken in Nederland worden afgeluisterd — dan hadden ze vast wel meer opnamen gehad.
Als je dat soort zoekwerk even had gedaan, direct bij je eerste vraag ("afgeluisterde telefoongesprekken?"), en het bijbehorende kritische denkwerk, dan had je op dat moment al kunnen constateren dat dat helemaal niet gebeurd hoeft te zijn maar een aanname van een columnist is of je eigen misinterpretatie van wat er stond. Als je kritisch had nagedacht had je kunnen snappen dat dat voor waar aannemen, en in zevenmijlslaarzen doorstomen naar vervolgvragen, en die ook weer voor waar aannemen, er makkelijk toe leidt dat je de plank bij elke stap steeds verder misslaat. Maar je ging wel degelijk door alsof je aannam dat alles wat je je afvroeg meteen bevestigd was. Niet handig, zo kan je jezelf behoorlijk voor de gek houden, en als je zoiets doelbewust doet om anderen te beïnvloeden is het zelfs kwaadaardig.
Kritisch denken doe je pas als je de gedachtegang van zowel anderen als van jezelf onder een vergrootglas legt, je steeds bij elk stapje afvraagt of je niet bezig bent om iets voor waar aan te nemen zonder goede onderbouwing ervoor, en er principieel voor kiest om dingen pas voor waar aan te nemen als de onderbouwing deugt — en wees je ervan bewust dat niemand erin slaagt om daar nooit steekjes bij te laten vallen, laat dus altijd ruimte voor twijfel over. In fantasieën en speculaties gaan geloven, je eigen of die van anderen, dat is geen kritisch nadenken, maar dat lijkt wel precies te zijn hoe mensen allerlei vormen van complotdenken ingezogen worden en ook op hoe dat doelbewust aangewakkerd wordt.